ebook Operacja negacji w rozwoju poznawczym dzieci w wieku 7, 9, 11 lat Małgorzata Żytko

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2025

Prezentowana publikacja, powstała ponad 35 lat temu jako rozprawa doktorska, została poszerzona o wprowadzenie zarysowujące problematykę roli negacji w rozwoju poznawczym dzieci w odwołaniu do kierunków badań i analiz obecnych w literaturze.

Rozwój negacji to zarówno warunek, jak i wyraz kształtowania się struktur poznawczych dziecka, one zaś są kluczowym mechanizmem umożliwiającym pogłębianie wiedzy o świecie. Negacja jako kategoria rozwoju poznawczego dzieci nie jest częstym tematem badań. Bywa wiązana z oporem i destrukcyjnym działaniem dziecka, traktowanym jako przejaw niedojrzałości. Do dziś brakuje pogłębionych analiz prorozwojowej funkcji negacji jako kategorii poznawczej.

Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 PL (CC BY 4.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl).

******

Negation in the Cognitive Development of Children Aged 7, 9, 11

The presented publication, written over 35 years ago as a doctoral dissertation, has been expanded to include an introduction outlining the role of negation in cognitive development of children in reference to the directions of research and analysis present in literature.

The development of negation is both a condition and an expression of the development of the child\'s cognitive structures which are a key mechanism for deepening knowledge about the world. Negation as a category of children\'s cognitive development is not a common topic of research. It is sometimes associated with the child\'s resistance and destructive actions, treated as a manifestation of immaturity. To this day, there is a lack of in-depth analyzes of the pro-development function of negation as a cognitive category.

The publication is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 PL (CC BY 4.0 PL) (full license available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode).

Spis treści ebooka Operacja negacji w rozwoju poznawczym dzieci w wieku 7, 9, 11 lat

Wprowadzenie do wydania książki 7
Wstęp 17

ROZDZIAŁ 1. Pojęcie negacji w filozofii 19
Negacja logiczna 19
Negacja dialektyczna 22
Negacja epistemologiczna 24
Podsumowanie 25

ROZDZIAŁ 2. Pojęcie negacji w psychologii 27
2.1. Negacja w teorii Jeana Piageta 27
Rozwój poznania i znaczenie procesu równoważenia
27
Definicja negacji w teorii Jeana Piageta 29
Mechanizm tworzenia się negacji poznawczej 34
Charakterystyka poziomów rozwoju negacji
poznawczej 37
Podsumowanie 47
2.2. Pojęcie negacji w psycholingwistyce 48
Relacja poznanie a język 48
Negacja w lingwistyce 51
Negacja w psycholingwistyce rozwojowej 53
Negacja w interpretacji Stefana Szumana 57
Negacja a słownikowa relacja antonimii 58
Podsumowanie 62

ROZDZIAŁ 3. Rozwój operacji negacji u dzieci w wieku 7, 9, 11 lat 64
3.1. Problematyka i metoda badań 64
3.2. Poziomy rozumienia operacji negacji 67
Globalna analiza zadań wyznaczających poziomy
rozumienia negacji 87
Skalowanie wielowymiarowe zadań określających
poziom rozumienia negacji 90
3.3. Sposoby i środki językowego wyrażania negacji 94
Struktura tekstu literackiego 94
Poziomy negacji semantycznej i typy negacji
formalnej w strukturze wypowiedzi – analiza
jakościowa 97
Analiza semantyczna wypowiedzi z użyciem negacji
100
Analiza formalna wypowiedzi z użyciem negacji 105
Rozwiązanie Testu Przeciwieństw a przekształcenia
negatywne bajek 109
3.4. Językowe wyrażanie negacji a poziomy rozumienia
operacji negacji 114
Podsumowanie 126

ROZDZIAŁ 4. Wspieranie rozwoju operacji negacji 130
4.1. Negacja w procesie uczenia się 130
4.2. Kształtowanie operacji negacji – propozycje
metodyczne 133
Podsumowanie 139

Zakończenie 141
Bibliografia 142
Spis rysunków i tabel 145
Aneks 1 – Treść bajek 148
Aneks 2 – Test Przeciwieństw (TP) 149
Aneks 3 – Opis zadań 150