ebook Polski język motoryzacyjny początku XXI wieku Wioletta Wilczek

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Książka zawiera językoznawczą analizę portali motoryzacyjnych będących przykładem hobbystycznych serwisów internetowych. Oglądowi badawczemu poddano dwa typy portali: ogólne (stereotypowo adresowane do mężczyzn) oraz portale dla kobiet. Dwie główne perspektywy badawcze pracy to lingwistyka płci oraz socjolingwistyka. W podrozdziałach analitycznych dotyczących lingwistyki płci zostały zweryfikowane właściwości języka kobiet i mężczyzn oraz stereotypy płciowe obecne na gruncie motoryzacji. Przeprowadzone analizy w wielu miejscach zakwestionowały podział cech językowych względem danej płci oraz stereotypowe wyobrażenia na temat kierowców (głównie wizerunek kobiet za kierownicą). W części socjolingwistycznej scharakteryzowano najważniejsze kręgi leksykalno-semantyczne w socjolekcie motoryzacyjnym użytkowników portali internetowych. Opis poszczególnych zagadnień ukazał rozległość zaobserwowanego słownictwa oraz różnorodność środków językowych funkcjonujących w badanym socjolekcie. Złożoność i wielowątkowość podejmowanej tematyki zdecydowała o wyborze najbardziej istotnych zagadnień, umotywowanym próbą stworzenia szerokiego spektrum problematyki hobbystycznych portali internetowych dotyczących motoryzacji. Atutem pracy jest aktualność analizowanego materiału badawczego oraz wieloaspektowy opis języka motoryzacyjnego początku XXI wieku. Książka skierowana jest przede wszystkim do językoznawców i studentów o zainteresowaniach lingwistycznych. Może również stanowić ciekawą lekturę dla wszystkich osób interesujących się motoryzacją lub związanych w różny sposób z tą dziedziną.

Spis treści ebooka Polski język motoryzacyjny początku XXI wieku

Spis treści

Wstęp / 7

Część pierwsza
Lingwistyka płci i socjolingwistyka – konteksty teoretyczne i metodologiczne pracy

1. Problematyka języka płci – wybrane zagadnienia / 13
1.1. Lingwistyka płci – stan badań i przegląd zagadnień / 13
1.2. Zagadnienia tożsamości / 18
1.3. Płeć w Sieci / 20
1.4. Cechy języka płci / 22
1.4.1. Wyznaczniki odmienności języka kobiet i języka mężczyzn / 22
1.4.2. Androcentryzm językowy – niesymetryczny obraz obu płci / 24
1.4.3. Cechy języka kobiet i języka mężczyzn / 25
1.5. Stereotypy dotyczące płci / 28
1.6. Anonimowość i weryfikacja płci. Zjawisko „wirtualnej zmiany płci” / 32
1.7. Podsumowanie / 33

2. Aspekty socjolingwistyczne – wybrane zagadnienia / 35
2.1. Socjolingwistyka – podstawowe założenia i problemy / 35
2.2. Typologia socjolektów / 39
2.3. Leksyka motoryzacyjna – próba klasyfikacji / 41
2.4. Podsumowanie / 43

Część druga
Portale motoryzacyjne – charakterystyka materiału

1. Portale motoryzacyjne – informacje ogólne / 47

2. Pole gatunkowe portalu motoryzacyjnego / 49

3. Charakterystyka analizowanych stron / 50

Część trzecia
Analiza zawartości portali motoryzacyjnych w ujęciu lingwistyki płci

1. Zakres i charakter analizy / 55

2. Język kobiet i język mężczyzn na portalach motoryzacyjnych / 58
2.1. Podstawowe zakresy przełamywania właściwości językowych płci / 59
2.1.1. Ekspresywność, emocjonalność i deminutywność języka mężczyzn / 59
2.1.2. Profesjonalizm, rzeczowość i fachowość wypowiedzi kobiet / 61
2.2. Język kolorów jako wyraz kobiecości / 63
2.3. Frazeologizmy / 67
2.4. Graficzne środki eufemizacji / 68
2.5. Pytania dodane jako wyraz kobiecej niepewności / 69
2.6. Język płci – podsumowanie / 70

3. Stereotypy na temat kobiet i mężczyzn za kierownicą / 71
3.1. Artykuły walczące z kreowaniem seksizmu za kierownicą / 71
3.2. Stereotypy płciowe związane z motoryzacją / 74
3.2.1. Jeździsz jak baba i kto dał jej prawko? – negatywna waloryzacja kierowców płci żeńskiej / 76
3.2.2. W lewo! Ale które? – kobiece mylenie kierunków / 78
3.2.3. Lusterko = makijaż i fryzura / 80
3.2.4. Z telefonem przy uchu – rozmowy podczas prowadzenia pojazdu / 81
3.2.5. Damskie parkowanie / 82
3.2.6. Powoli czy brawurowo? Jazda zbyt wolna lub z nadmierną prędkością / 85
3.2.7. „Podwójny gaz” – problem jazdy po spożyciu alkoholu / 87
3.2.8. Z uprzejmością czy egoizmem? Kultura na drodze / 89
3.2.9. Nie zapomnij wrzucić biegu, czyli komentarze pasażerów / 90
3.2.10. Jazda po męsku / 93
3.2.11. Stereotyp kierowcy BMW / 94
3.2.12. Stereotypy w sferze motocyklowej / 95
3.2.13. Bunt czy akceptacja? / 97
3.3. Sposoby przełamywania stereotypów płciowych – podsumowanie / 99
3.4. Babskie autko i męska fura – stereotypowa kategoryzacja pojazdów / 100
3.5. Mistrz kierownicy, niedzielny kierowca i pirat drogowy – sposoby wartościowania kierowców / 102
3.6. Nazwy kobiety kierowcy / 105

4. Specyfika portali dla kobiet / 108
4.1. Sfera wizualna jako wyznacznik portali kobiecych / 108
4.2. Dbałość o urodę jako domena kobiet / 109
4.3. Moda jako element pasji motoryzacyjnej / 111
4.4. Obecność elementów motoryzacyjnych w codziennym życiu / 112
4.5. Panna młoda w wersji moto / 113
4.6. Motomama i jej pociechy – pasja motoryzacyjna i macierzyństwo / 114
4.7. Kobiece plotkowanie / 115
4.8. Portale dla kobiet – podsumowanie / 116

5. Zjawisko anonimowości i weryfikacja płci – wybrane przykłady / 117

6. Typowe językowe wykładniki wypowiedzi / 120

Część czwarta
Charakterystyka leksyki dotyczącej socjolektu motoryzacyjnego na podstawie portali internetowych

1. Przedmiot i charakter badań / 125

2. Określenie moto / 129

3. Określenia samochodów i motocykli / 131
3.1. Fura, bryka, igła czy muł, padaka, złom? Różnorodność ekwiwalentów leksemów samochód oraz motocykl / 131
3.1.1. Określenia wartościujące pozytywnie / 132
3.1.2. Określenia waloryzujące negatywnie / 138
3.1.3. Nazwy neutralne, nacechowane kontekstowo / 143
3.1.4. Przeznaczenie i funkcja pojazdu / 145
3.1.5. Odpowiedniki samochodu i motocykla – podsumowanie / 148
3.2. Fordziak, merc, japończyk. Nazwy marek i modeli pojazdów / 150
3.2.1. Określenia z formantami sufiksalnymi / 151
3.2.2. Nazwy odnoszące się do wyglądu pojazdu / 159
3.2.3. Nazwy marek i modeli poddane derywacji wstecznej / 160
3.2.4. Leksemy o formie dostosowanej do polskiej fonetyki / 161
3.2.5. Nazwy powstałe wskutek procesu adideacji i metaforycznych skojarzeń / 162
3.2.6. BMW, czyli Będziesz Miał Wydatki. Skrótowce, akronimy / 164
3.2.7. Imiona pojazdów / 167
3.2.8. Leksemy nawiązujące do kraju produkcji / 168
3.2.9. Nazwy marek i modeli – podsumowanie / 169
3.3. Logo samochodu jako podstawa nazewnicza / 173

4. Tematyka samochodowa i motocyklowa / 176
4.1. Sposoby eksploatacji auta – rodzaj paliwa / 176
4.2. Rodzaje pojazdów ze względu na wybrane dane techniczne / 180
4.3. Elementy samochodu/motocykla / 183
4.3.1. Części znajdujące się pod maską / 186
4.4. Sposoby wyrażania ingerencji w samochód / 190
4.5. Zawody związane z naprawą auta / 195
4.6. Blacha i blachara / 199
4.7. Korozja i jej efekty / 202

5. Animizacje i antropomorfizacje pojazdów / 204

6. Kombiak, gleba i szlif – jedna nazwa, różne znaczenia w kategoriach auto i moto / 210

7. Popularność konstrukcji w + miejscownik / 212

8. Innowacyjność lub powtarzalność nazw / 214

9. Podstawowe cechy leksyki motoryzacyjnej – podsumowanie / 215

Zakończenie / 217

Bibliografia / 221
Źródła internetowe / 227

Wykaz zastosowanych skrótów / 231
Portale internetowe / 231
Słowniki / 231

Summary / 233
Резюме / 235