ebook Prawo rolne Paweł Czechowski

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2019

Prawo rolne to kontynuacja znanego podręcznika wydawanego przez lata pod redakcją Profesora Andrzeja Stelmachowskiego.

Autorzy książki, zrzeszeni w Polskim Stowarzyszeniu Prawników Agrarystów (w sekcji Europejskiego Komitetu Prawa Rolnego w Paryżu), reprezentują: Instytut Nauk Prawnych PAN, Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytet Warszawski.

Książka w sposób kompleksowy przedstawia zagadnienia objęte zakresem prawa rolnego oraz ewolucję polskiego ustawodawstwa w tym zakresie. Piąte wydanie zostało zaktualizowane oraz rozszerzone. Uwzględniono w nim m.in. nowelizacje ustaw:

o kształtowaniu ustroju rolnego,
o lasach,
Prawo łowieckie,
o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa wraz z przepisami wprowadzającymi,
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa,
o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.

Modele rozwiązywania kluczowych problemów agrarnych w skali prawnoporównawczej oraz sposoby regulowania zagadnień praktycznych – m.in. kształtowanie ustroju rolnego, obrót nieruchomościami rolnymi, wsparcie rolnictwa ze środków Unii Europejskiej, systemy bezpieczeństwa i jakości produktów rolnych oraz żywnościowych – ukazano w krajowym porządku prawnym, z uwzględnieniem prawa unijnego.

Adresaci:
Przyjęcie takiej konstrukcji sprawia, że podręcznik może być przydatny dla studentów prawa i administracji, jak również dla praktyków, pracowników administracji publicznej oraz samorządowej, a także służb prawnych stosujących prawo rolne. Przedstawiona w podręczniku problematyka stanowi odzwierciedlenie poglądów autorów.

Spis treści ebooka Prawo rolne

Wykaz skrótów , str. 19

Od Autorów , str. 23

Część pierwsza
WPROWADZENIE

Rozdział I
Pojęcie i przedmiot prawa rolnego , str. 27
§, 1. Prawo rolne, jego przedmiot i definicja (Roman Budzinowski) , str. 27
§, 2. Prawo rolne i inne dziedziny prawa (Roman Budzinowski) , str. 36
§, 3. Ewolucja ustawodawstwa prawnorolnego (Paweł Czechowski, Małgorzata Korzycka, Adam Niewiadomski) , str. 42
1. Prawo rolne do roku 1945 , str. 42
2. Prawo rolne do roku 1989 , str. 45
3. Prawo rolne po roku 1989 , str. 48
4. Rozwój prawa żywnościowego , str. 49
5. Teraźniejszość i przyszłość prawa rolnego i żywnościowego , str. 54
§, 4. Własność rolnicza (Małgorzata Korzycka, Stanisław Prutis) , str. 56
1. Własność rolnicza według Profesora Andrzeja Stelmachowskiego , str. 56
2. Ochrona własności rolniczej , str. 58

Rozdział II
Źródła prawa rolnego (Bohdan Zdziennicki) , str. 61

Rozdział III
Konstytucyjne podstawy polskiego ustroju rolnego (Przemysław Litwiniuk) , str. 65

Rozdział IV
Prawne instrumenty polityki rolnej , str. 70
§, 1. Ingerencja państwa w stosunki agrarne (Paweł Czechowski) , str. 70
§, 2. Interwencjonizm kształtujący czynniki produkcji w rolnictwie (Paweł Czechowski) , str. 75
§, 3. Modele interwencjonizmu , str. 77
1. Interwencjonizm amerykański (Konrad Marciniuk) , str. 77
2. Interwencjonizm Unii Europejskiej (Paweł Czechowski) , str. 79
3. Interwencjonizm kolektywizacyjny (Paweł Czechowski) , str. 81

Rozdział V
Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej (Alina Jurcewicz, Beata Włodarczyk) , str. 83
§, 1. Założenia i zasady Wspólnej Polityki Rolnej , str. 83
§, 2. Zadania Wspólnej Polityki Rolnej , str. 85
§, 3. Definicja produktów rolnych , str. 86
§, 4. Definicja producenta rolnego i gospodarstwa rolnego , str. 87
§, 5. Instrumenty prawne polityki rynkowo-dochodowej w rolnictwie Unii Europejskiej , str. 90
§, 6. Polityka struktur rolnych w ramach rozwoju obszarów wiejskich , str. 97
§, 7. Ewolucja Wspólnej Polityki Rolnej , str. 109

Rozdział VI
Gospodarstwo rolne i przedsiębiorstwo rolne (Roman Budzinowski) , str. 118
§, 1. Gospodarstwo rolne jako kategoria prawna &ndash, charakterystyka szczegółowa , str. 118
§, 2. Gospodarstwo rolne a przedsiębiorstwo rolne , str. 125

Rozdział VII
Agroprzedsiębiorczość (Beata Jeżyńska) , str. 129
§, 1. Agrobiznes jako wyodrębniony subsystem gospodarki narodowej , str. 129
1. Pojęcie agrobiznesu , str. 129
2. Agrobiznes w prawie , str. 130
§, 2. Prawne determinanty agroprzedsiębiorczości , str. 131
1. Pojęcie agroprzedsiębiorczości w prawie , str. 131
2. Status prawny przedsiębiorcy rolnego , str. 131
3. Działalność rolnicza jako działalność gospodarcza , str. 132
§, 3. Organizacyjno-funkcjonalne determinanty agroprzedsiębiorczości , str. 133
1. Determinanty agroprzedsiębiorczości , str. 133
2. Funkcja produkcyjna , str. 134
3. Funkcja gospodarcza , str. 136
3.1. Uwagi wstępne , str. 136
3.2. Funkcje gospodarstw wielkotowarowych , str. 136
3.3. Funkcje działów specjalnych produkcji rolnej , str. 137
3.4. Funkcje gospodarstw agroenergetycznych , str. 138
§, 4. Agroprzedsiębiorcy , str. 138
1. Forma organizacyjnoprawna jako kryterium wyróżnienia agroprzedsiębiorców , str. 138
2. Spółdzielnie , str. 139
3. Organizacje producentów rolnych , str. 139
4. Klastry rolnicze , str. 140
5. EPI-AGRI , str. 142
§, 5. Prawna koncepcja agroprzedsiębiorczości , str. 146

Rozdział VIII
Administracja rolna , str. 149
§, 1. Pojęcie, cechy i funkcje publicznej administracji rolnej , str. 149
1. Administracja rolna w systemie administracji publicznej (Paweł Czechowski, Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 149
2. Administracja rolna i podziały terytorialne kraju (Paweł Czechowski, Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 151
2.1. Uwagi wstępne , str. 151
2.2. Podział pomocniczy &ndash, sołectwo , str. 151
2.3. Terytorialne podziały specjalne , str. 152
3. Wpływ członkostwa w Unii Europejskiej na struktury polskiej administracji rolnej (Paweł Czechowski) , str. 152
§, 2. Rodzaje publicznej administracji rolnej , str. 153
1. Rządowa administracja rolna (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 153
1.1. Uwagi wstępne , str. 153
1.2. Zmiany w strukturze i zasadach wykonywania administracji rolnej w latach 2015&ndash,2019 , str. 154
1.3. Rada Ministrów , str. 155
1.4. Prezes Rady Ministrów , str. 156
1.5. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi &ndash, główne obszary kompetencji , str. 156
1.6. Kompetencje MRiRW w zakresie wydawania aktów normatywnych , str. 158
1.7. Kompetencje MRiRW jako organu wydającego decyzje administracyjne w I instancji , str. 159
1.8. Kompetencje MRiRW związane z prowadzeniem rejestrów i wykazów , str. 160
1.9. Inne działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi , str. 160
2. Centralne organy rządowej administracji rolnej i agencje , str. 160
2.1. Uwagi wstępne (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 160
2.2. Agencja Nieruchomości Rolnych (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 162
2.3. Agencja Rynku Rolnego (Paweł Wojciechowski) , str. 165
2.4. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 168
2.4.1. Uwagi wstępne , str. 168
2.4.2. Organy KOWR , str. 168
2.4.3. Zadania KOWR , str. 169
2.4.4. Gospodarka finansowa KOWR , str. 170
2.5. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Paweł Wojciechowski) , str. 171
3. Wyspecjalizowane inspekcje rolne (Paweł Wojciechowski) , str. 174
3.1. Uwagi wstępne , str. 174
3.2. Państwowa Inspekcja Sanitarna , str. 176
3.3. Inspekcja Weterynaryjna , str. 177
3.4. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych , str. 178
3.5. Inspekcja Handlowa , str. 179
3.6. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa , str. 180
4. Samorządowa administracja rolna (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 180
4.1. Administracja rolna w samorządzie gminnym , str. 180
4.2. Administracja rolna w samorządzie powiatu , str. 183
4.3. Administracja rolna w samorządzie województwa , str. 184
5. Prawne formy koordynacji działań w ramach publicznej administracji rolnej (Michał Możdżeń-Marcinkowski) , str. 185

Część druga
GOSPODARKA ZIEMIĄ

Rozdział IX
Kształtowanie stosunków własnościowych w rolnictwie (Zygmunt Truszkiewicz) , str. 189
§, 1. Krótka charakterystyka własności rolniczej w okresie międzywojennym , str. 189
§, 2. Przebudowa stosunków własnościowych w rolnictwie w latach 1944&ndash,1956 , str. 191
§, 3. Kształtowanie regulacji prawnych dotyczących stosunków własnościowych w rolnictwie w latach 1956&ndash,1989 , str. 197
§, 4. Wpływ przemian ustrojowych z przełomu lat 80. i 90. na stosunki własnościowe w rolnictwie , str. 201
§, 5. Wpływ regulacji unijnych na przeobrażenia własnościowe w polskim rolnictwie , str. 204
§, 6. Ograniczenia w obrocie gruntami rolnymi , str. 206

Rozdział X
Obrót nieruchomościami rolnymi , str. 213
§, 1. Pojęcie nieruchomości rolnej (gruntu rolnego) (Krystyna Stefańska, Joanna Mikołajczyk) , str. 213
§, 2. Pojęcie obrotu nieruchomościami rolnymi (Konrad Marciniuk) , str. 216
§, 3. Przeniesienie własności nieruchomości rolnej (Konrad Marciniuk) , str. 219
1. Zagadnienia wstępne , str. 219
2. Umowa sprzedaży , str. 222
3. Umowa darowizny nieruchomości rolnej , str. 224
4. Umowa dożywocia , str. 224
5. Przekazywanie gospodarstw w zamian za emeryturę lub rentę. Umowa z następcą , str. 225
6. Przekazanie gospodarstwa za rentę strukturalną , str. 226
§, 4. Reżim prawny obrotu nieruchomościami rolnymi w świetle ustawy z 11.04.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Konrad Marciniuk) , str. 227
1. Zagadnienia wstępne , str. 227
2. Zakres stosowania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego , str. 229
3. Pojęcia rolnika indywidualnego i gospodarstwa rodzinnego , str. 234
4. Nabycie nieruchomości rolnej , str. 236
5. Obowiązki nabywcy nieruchomości rolnej , str. 243
6. Ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości rolnej , str. 245
7. Prawo pierwokupu udziałów i akcji w spółce będącej właścicielem nieruchomości rolnej , str. 248
8. Ograniczenia dotyczące spółek osobowych , str. 251
9. Prawo nabycia nieruchomości rolnej , str. 252
10. Skutki zawarcia umowy z naruszeniem ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, sankcje za naruszenie przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego , str. 255
11. Podsumowanie , str. 257
§, 5. Zniesienie współwłasności nieruchomości rolnej (Krystyna Stefańska, Joanna Mikołajczyk) , str. 258
§, 6. Obrót nieruchomościami rolnymi i leśnymi z udziałem cudzoziemców (Zygmunt Truszkiewicz) , str. 270
§, 7. Rejestry publiczne w obrocie nieruchomościami rolnymi (ewidencja gruntów i księgi wieczyste) (Marek Stańko) , str. 274
1. Zagadnienia wstępne , str. 274
2. Kataster nieruchomości a ewidencja gruntów , str. 274
3. Podstawowe zasady funkcjonowania ewidencji gruntów i budynków , str. 276
4. Księga wieczysta jako podstawa ustalenia stanu prawnego nieruchomości (w tym nieruchomości rolnych) , str. 279
5. Ewidencja gruntów i budynków a księgi wieczyste , str. 281

Rozdział XI
Formy prawne zmiany generacji inter vivos w rolnictwie (Roman Budzinowski) , str. 283
§, 1. Ogólna charakterystyka , str. 283
§, 2. Darowizna i dożywocie jako forma prawna zmiany generacji , str. 287
§, 3. Umowa z następcą , str. 290

Rozdział XII
Dziedziczenie gospodarstw rolnych (§, 1&ndash,10 Zygmunt Truszkiewicz, §, 11 i 12 Elżbieta Kremer) , str. 300
§, 1. Modele dziedziczenia gospodarstw rolnych , str. 300
§, 2. Pojęcie spadkowego gospodarstwa rolnego i wkładu gruntowego , str. 303
§, 3. Szczególny porządek dziedziczenia gospodarstw rolnych , str. 305
§, 4. Dziedziczenie gospodarstwa rolnego przez osoby prawne , str. 308
§, 5. Zapis gospodarstwa rolnego i roszczenie z tytułu zachowku ze spadku rolnego , str. 308
§, 6. Zachowek ze spadku rolnego , str. 310
§, 7. Dziedziczenie spadku rolnego przez obywatela państwa obcego i zapis gospodarstwa rolnego na jego rzecz , str. 310
§, 8. Wpływ ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego na dziedziczenie nieruchomości rolnych i gospodarstw rolnych , str. 311
§, 9. Szczególne przepisy proceduralne dotyczące ustalania praw do spadku rolnego , str. 313
§, 10. Roszczenie o zwrot gospodarstwa rolnego odziedziczonego przez Skarb Państwa , str. 314
§, 11. Dział spadku obejmującego gospodarstwo rolne lub wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej , str. 315
§, 12. Odpowiedzialność spadkobiercy za długi związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego , str. 318

Rozdział XIII
Dzierżawa gruntów rolnych (Aleksander Lichorowicz, Paweł Blajer) , str. 321
§, 1. Ewolucja modelu dzierżawy rolniczej w krajach Europy Zachodniej , str. 321
§, 2. Ewolucja polskiej regulacji dzierżaw rolnych , str. 324
§, 3. Dzierżawa gruntów rolnych według Kodeksu cywilnego oraz ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego , str. 327
§, 4. Szczególna regulacja dzierżawy gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa , str. 337
§, 5. Uwagi końcowe , str. 342

Rozdział XIV
Gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa (Stanisław Prutis, Rafał Michałowski) , str. 343
§, 1. Pojęcie, funkcje i kierunki zagospodarowania Zasobu , str. 343
1. Pojęcie Zasobu, składniki mienia państwowego tworzące Zasób , str. 343
2. Uprawnienia powiernicze Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa , str. 345
3. Kierunki rozdysponowania Zasobu , str. 345
§, 2. Struktury organizacyjno-produkcyjne rolniczego wykorzystania Zasobu , str. 348
1. Spółka Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa , str. 348
2. Administrowanie gospodarstwem rolnym Zasobu , str. 349
§, 3. Sprzedaż państwowych nieruchomości rolnych , str. 350
1. Tryby sprzedaży nieruchomości , str. 350
2. Sprzedaż bez przetargu, pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości , str. 352
3. Charakter prawny pierwszeństwa , str. 354
4. Sprzedaż w trybie przetargowym, rodzaje przetargów , str. 355
5. Procedura przetargowa , str. 358
6. Cena państwowych nieruchomości rolnych i inne postanowienia umowy sprzedaży , str. 362
§, 4. Dzierżawa gruntów rolnych Zasobu , str. 365
§, 5. Zamiana nieruchomości rolnych , str. 365
1. Warunki dokonania zamiany nieruchomości , str. 365
2. Procedura zamiany nieruchomości , str. 366
§, 6. Przekazywanie nieruchomości w trwały zarząd , str. 367
1. Konstrukcja prawna zarządu , str. 367
2. Przekazanie w zarząd, wygaśnięcie zarządu , str. 368

Część trzecia
KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI ROLNICZEJ

Rozdział XV
Planowanie przestrzenne na obszarach wiejskich (Teresa Kurowska) , str. 373
§, 1. Uwagi ogólne , str. 373
§, 2. Polityka rozwoju , str. 375
§, 3. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich , str. 376
§, 4. Plany zagospodarowania przestrzennego , str. 378
§, 5. Planowanie przestrzenne a wykonywanie prawa własności nieruchomości , str. 382

Rozdział XVI
Ochrona gruntów rolnych (Paweł Czechowski, Konrad Marciniuk) , str. 389
§, 1. Uwagi wprowadzające , str. 389
§, 2. Przedmiot ochrony , str. 392
§, 3. Kierunki działań związanych z ochroną gruntów rolnych. Ochrona ilościowa i jakościowa , str. 393
§, 4. Reglamentacja zmian przeznaczenia gruntu rolnego na cele nierolne , str. 394
§, 5. Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej , str. 396
§, 6. Zapobieganie degradacji gleb , str. 398
§, 7. Rekultywacja , str. 399
§, 8. Finansowanie i kontrola działań ochronnych , str. 399

Rozdział XVII
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji (Bartosz Rakoczy) , str. 401
§, 1. Uwagi wstępne , str. 401
§, 2. Zapobieganie szkodom w środowisku i ich naprawa , str. 402

Rozdział XVIII
Scalanie i wymiana gruntów (Andrzej Zieliński) , str. 411
§, 1. Uwagi ogólne. Ewolucja ustawodawstwa , str. 411
§, 2. Pojęcie scalania , str. 413
§, 3. Wszczęcie postępowania , str. 414
1. Wdrożenie postępowania scaleniowego , str. 414
2. Podjęcie wymiany , str. 415
§, 4. Przedmiot postępowania , str. 415
§, 5. Uczestnicy postępowania , str. 416
§, 6. Szacunek gruntów , str. 417
§, 7. Projekt scalenia (wymiany). Decyzja o zatwierdzeniu projektu , str. 419
§, 8. Wykonanie decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia (wymiany) , str. 421
§, 9. Koszty postępowania , str. 422

Część czwarta
PRODUCENT ROLNY

Rozdział XIX
Formy organizacyjno-prawne współdziałania producentów rolnych (Stanisław Prutis) , str. 425
§, 1. Zespołowe formy gospodarowania , str. 425
1. Proste formy kooperacji w rolnictwie , str. 425
2. Strukturalne formy zespołowego gospodarowania , str. 426
§, 2. Grupy producentów rolnych i ich związki , str. 426
1. Grupy producentów jako forma gospodarowania , str. 426
2. Akt założycielski grupy producentów , str. 428
3. Rejestracja oraz nadzór nad działalnością grup , str. 428
4. Związki grup producentów rolnych , str. 430
5. Zakres pomocy finansowej udzielanej grupom producentów i tryb jej udzielania , str. 431
§, 3. Spółki wodne i związki wałowe , str. 432
1. Zadania spółek wodnych w dziedzinie melioracji wodnych , str. 432
2. Tworzenie, zasady działania i likwidacja spółek wodnych , str. 433
3. Nadzór i kontrola nad działalnością spółki wodnej , str. 435
§, 4. Spółki do zagospodarowania wspólnot gruntowych , str. 436
1. Wspólnoty gruntowe jako relikt nadań własności gruntów , str. 436
2. Charakter prawny wspólnoty gruntowej , str. 436
3. Organizacja spółki do zagospodarowania wspólnoty , str. 437

Rozdział XX
Prawne formy zrzeszania się rolników i ich rola w reprezentowaniu interesów zawodowych (Elżbieta Tomkiewicz) , str. 439
§, 1. Konstytucyjne podstawy wolności zrzeszania się , str. 439
§, 2. Prawne formy zrzeszania się rolników w polskim systemie prawnym , str. 440
1. Katalog rolniczych organizacji zawodowych , str. 440
2. Społeczno-zawodowe organizacje rolników , str. 443
3. Koła gospodyń wiejskich , str. 446
4. Związki zawodowe rolników indywidualnych , str. 448
§, 3. Izby rolnicze jako forma samorządu rolniczego , str. 450
§, 4. Rola ponadnarodowych organizacji rolników w kształtowaniu Wspólnej Polityki Rolnej , str. 453

Rozdział XXI
Spółdzielczość w rolnictwie i na obszarach wiejskich (Aneta Suchoń) , str. 456
§, 1. Wprowadzenie , str. 456
§, 2. Znaczenie spółdzielni w rolnictwie i na obszarach wiejskich , str. 457
§, 3. Regulacje prawne, definicja i podstawowe zasady działania spółdzielni , str. 458
§, 4. Wybrane zagadnienia dotyczące spółdzielni rolniczych , str. 460
1. Spółdzielnie rolników , str. 460
2. Spółdzielcze grupy i organizacje producentów rolnych , str. 463
3. Spółdzielnie mleczarskie , str. 466
4. Rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych , str. 467
5. Spółdzielnie socjalne i inne na terenach wiejskich , str. 468
§, 5. Podsumowanie , str. 471

Rozdział XXII
Ubezpieczenie społeczne rolników (Błażej Wierzbowski) , str. 473
§, 1. Wprowadzenie , str. 473
§, 2. Organizacja ubezpieczenia społecznego rolników , str. 473
1. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego , str. 473
2. Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników , str. 474
3. Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników , str. 475
4. System orzecznictwa lekarskiego , str. 475
5. Organy i instytucje współdziałające z Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego , str. 476
§, 3. Rodzaje ubezpieczeń , str. 476
1. Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie , str. 476
2. Ubezpieczenie emerytalno-rentowe , str. 477
§, 4. Zakres podmiotowy ubezpieczenia , str. 478
1. Rolnik , str. 478
2. Domownik , str. 479
3. Pomocnik rolnika , str. 479
4. Ubezpieczeni w ubezpieczeniu wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim , str. 480
5. Ubezpieczeni w ubezpieczeniu emerytalno-rentowym , str. 481
6. Uzupełniający charakter ubezpieczenia społecznego rolników , str. 482
§, 5. Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie , str. 483
1. Zakres ochrony ubezpieczeniowej , str. 483
2. Pojęcie wypadku przy pracy rolniczej , str. 484
3. Pojęcie rolniczej choroby zawodowej , str. 485
4. Świadczenia , str. 486
§, 6. Świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego , str. 487
1. Katalog świadczeń , str. 487
2. Emerytura , str. 487
3. Renta rolnicza , str. 488
4. Renta rolnicza szkoleniowa , str. 489
5. Renta rodzinna , str. 489
6. Zasiłek pogrzebowy , str. 489
7. Zasiłek macierzyński , str. 490
8. Konstrukcja i zasady obliczania wysokości emerytury lub renty rolniczej , str. 491
9. Częściowe zawieszenie wypłaty emerytury lub renty rolniczej , str. 492
§, 7. Składka z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników , str. 492
1. Składka w ubezpieczeniu wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim , str. 492
2. Składka w ubezpieczeniu emerytalno-rentowym , str. 493
3. Ściąganie składek i zabezpieczenie ich spłaty , str. 494

Rozdział XXIII
Ubezpieczenia majątkowe w rolnictwie (Elżbieta Kremer) , str. 495
§, 1. Uwagi wstępne , str. 495
§, 2. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego , str. 496
§, 3. Ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych , str. 499
§, 4. Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich , str. 501

Część piąta
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA W OBSZARZE ROLNICTWA I ŻYWNOŚCI

Rozdział XXIV
Własność intelektualna w zakresie rolnictwa (Małgorzata Korzycka) , str. 507
§, 1. Ochrona prawna odmian roślin, wyłączne prawo sui generis , str. 507
1. Uwagi wprowadzające , str. 507
2. Zakaz patentowania odmian roślin w europejskim porządku prawnym , str. 508
§, 2. Główne założenia międzynarodowej Konwencji o ochronie nowych odmian roślin (Konwencja UPOV) , str. 509
§, 3. Przesłanki przyznania wyłącznego prawa hodowcy , str. 510
§, 4. Regulacja ochrony prawnej odmian roślin w Unii Europejskiej , str. 511
§, 5. Relacja między twórcą i uprawnionym z tytułu wyłącznego prawa , str. 512
§, 6. Patentowanie roślin i zwierząt &ndash, wynalazek biotechnologiczny , str. 513

Rozdział XXV
Własność intelektualna w zakresie żywności (Małgorzata Korzycka) , str. 514
§, 1. Ochrona regionalnych produktów żywnościowych , str. 514
1. Oznaczenia geograficzne w Prawie własności przemysłowej , str. 514
2. Przyczyny objęcia ochroną oznaczeń żywności pochodzącej z określonych regionów w prawie Unii Europejskiej , str. 515
§, 2. Rodzaje chronionych oznaczeń , str. 516
§, 3. Zakres ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia , str. 518

Część szósta
RYNKI ROLNE

Rozdział XXVI
Europejskie rynki rolne (Paweł Czechowski, Adam Niewiadomski) , str. 523
§, 1. Ukształtowanie się jednolitej wspólnej regulacji rynku , str. 523
1. Zakres przedmiotowy regulacji , str. 528
2. Mechanizmy interwencyjne , str. 529
3. Prywatne przechowanie produktów rolnych , str. 530
4. Kwotowanie (kontyngentowanie) produkcji rolnej , str. 530
5. Program &bdquo,Owoce i warzywa w szkole&rdquo, , str. 531
6. Program &bdquo,Mleko w szkole&rdquo, , str. 532
7. Programy wsparcia dla niektórych sektorów , str. 532
8. Normy handlowe oraz środki nadzwyczajne , str. 532
9. Wspieranie organizacji producentów , str. 533
10. Handel z państwami trzecimi , str. 533
11. Reguły konkurencji , str. 534
12. Uwagi końcowe , str. 535
§, 2. Regulacje polskie stanowiące uzupełnienie regulacji europejskich dotyczące rynków rolnych , str. 536

Rozdział XXVII
Kontraktacja (Bohdan Zdziennicki) , str. 540

Część siódma
INSTRUMENTY PRAWNOFINANSOWE W ROLNICTWIE

Rozdział XXVIII
Płatności bezpośrednie (Dorota Łobos-Kotowska, Jerzy Bieluk) , str. 547
§, 1. Systemy płatności bezpośrednich , str. 547
§, 2. Rodzaje płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego , str. 552
1. Jednolita płatność obszarowa (JPO) , str. 553
2. Płatność za zazielenienie , str. 553
3. Płatność dla młodych rolników , str. 554
4. Płatność dodatkowa (redystrybucyjna) , str. 554
5. Płatności związane z produkcją , str. 555
6. Przejściowe wsparcie krajowe , str. 555
§, 3. Charakter prawny płatności , str. 555
§, 4. Właściwość organów administracji w sprawach płatności bezpośrednich , str. 556
§, 5. Zasady i tryb przyznawania rolnikom płatności , str. 557
1. Charakter prawny postępowania w sprawie przyznania płatności bezpośrednich , str. 557
2. Zasady postępowania w sprawie przyznania płatności , str. 558
3. Wszczęcie postępowania w sprawie , str. 559
4. Zmiana stron postępowania , str. 559
5. Zakończenie postępowania i tryb zaskarżania decyzji , str. 560
§, 6. Zasady przeprowadzania kontroli , str. 561
§, 7. Wnioski , str. 562

Rozdział XXIX
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 563
§, 1. Polityka rozwoju obszarów wiejskich (Adam Niewiadomski) , str. 563
1. Uwagi wstępne , str. 563
2. Podstawy prawne polityki rozwoju obszarów wiejskich , str. 565
3. Cele polityki rozwoju obszarów wiejskich , str. 566
§, 2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich jako podstawowy instrument polityki rozwoju obszarów wiejskich w Polsce (Paweł Wojciechowski) , str. 566
1. Wstęp , str. 566
2. Treść Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 567
3. Tryb uchwalenia Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 568
4. Charakter prawny Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 569
5. Podmioty realizujące Program Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 569
6. Działania objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich w Polsce , str. 571
7. Tryb i zasady ubiegania się o pomoc z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich , str. 572
§, 3. Wybrane działania (Paulina Będźmirowska) , str. 573
1. Modernizacja gospodarstw rolnych , str. 573
2. Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne , str. 575
3. Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami , str. 578

Rozdział XXX
Obciążenia podatkowe rolnictwa (Jerzy Bieluk) , str. 582
§, 1. Podatek rolny , str. 582
1. Zagadnienia wstępne , str. 582
2. Obowiązek podatkowy w podatku rolnym , str. 582
3. Przedmiot opodatkowania , str. 583
4. Podstawa opodatkowania , str. 584
§, 2. Podatek leśny , str. 589
§, 3. Podatek od nieruchomości , str. 590
§, 4. Podatek dochodowy , str. 592
§, 5. Podatek od towarów i usług , str. 595
§, 6. Podatek od spadków i darowizn , str. 597
§, 7. Podatek od czynności cywilnoprawnych , str. 599

Część ósma
PRAWO ŻYWNOŚCIOWE

Rozdział XXXI
Prawo żywnościowe (Małgorzata Korzycka, Paweł Wojciechowski) , str. 603
§, 1. Prawo żywnościowe polskie i Unii Europejskiej , str. 603
1. Uwagi ogólne , str. 603
2. Ewolucja i zakres legislacji polskiej , str. 604
3. Ewolucja i zakres prawa żywnościowego Unii Europejskiej , str. 605
4. Cele i zasady publicznego i prywatnego prawa żywnościowego , str. 607
5. Relacja żywnościowego prawa krajowego i żywnościowego prawa Unii Europejskiej , str. 608
§, 2. Definicja żywności i niektórych jej postaci , str. 609
1. Żywność , str. 609
2. Suplement diety , str. 610
3. Żywność rolnictwa ekologicznego , str. 611
4. Żywność genetycznie zmodyfikowana , str. 613
§, 3. Bezpieczeństwo żywności , str. 615
1. Zakres i funkcje łańcucha żywnościowego , str. 615
2. Niebezpieczny produkt żywnościowy. System Wczesnego Ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszy w Unii Europejskiej , str. 616
3. Obowiązkowe systemy producenta żywności: HACCP, system identyfikowalności (traceability) , str. 619
3.1. System HACCP , str. 619
3.2. System identyfikowalności (traceability) , str. 620
4. Dobrowolne systemy jakości produktu żywnościowego , str. 621
§, 4. Odpowiedzialność administracyjna, karna i cywilna w prawie żywnościowym , str. 622
1. Rodzaje odpowiedzialności , str. 622
2. Unijny model sankcji w prawie żywnościowym , str. 623
3. Odpowiedzialność cywilna , str. 624
4. Odpowiedzialność karna , str. 624
5. Odpowiedzialność administracyjna , str. 625
6. Zbieg odpowiedzialności , str. 626

Część dziewiąta
PRAWO LEŚNE I ŁOWIECKIE

Rozdział XXXII
Gospodarka leśna i łowiecka na obszarach wiejskich (Monika A. Król) , str. 629
§, 1. Użytkowa ochrona biosfery w gospodarce leśnej i łowieckiej , str. 629
1. Rola lasów w ochronie biosfery , str. 629
, str. §, 2. Trwale zrównoważona gospodarka leśna prowadzona na obszarach wiejskich , str. 632
1. Podstawy ochrony lasów w dokumentach programowych , str. 632
2. Prawna definicja lasu i kategoryzacja lasów , str. 634
3. Struktura własnościowa lasów , str. 637
4. Zarządzanie lasami publicznymi , str. 638
5. Zasady prawa leśnego , str. 639
6. Zalesianie gruntów rolnych , str. 643
§, 3. Użytkowa ochrona biosfery w gospodarce łowieckiej na obszarach wiejskich , str. 646
1. Prawne podstawy gospodarki łowieckiej , str. 646
2. Zasady gospodarki łowieckiej , str. 648
3. Ograniczanie populacji zwierzyny łownej , str. 653
4. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta , str. 654
§, 4. Zwalczanie afrykańskiego pomoru świń , str. 655