ebook Prywatna ochrona bezpieczeństwa. Koncepcje - podmioty - zadania - normy - konteksty Jolanta Jabłońska-Bonca

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2017

Publikacja zawiera wyniki badań przeprowadzonych w ramach grantu "Prywatna ochrona bezpieczeństwa i jej normy. »Niepaństwowe prawo?«". Objęto nimi podmioty zajmujące się prywatną ochroną bezpieczeństwa, ich zadania oraz tworzone przez te podmioty akty legislacji autonomicznej. Autorka odpowiada na pytanie, czy i ewentualnie jakie są wzajemne zależności między związkiem:

organizacji pozapaństwowych i państwa oraz
norm pozaprawnych ("niepaństwowego prawa") i prawa.

W książce analizowane są kwestie zmian sposobu ochrony bezpieczeństwa przez państwa w XXI w. i ich wpływ na prawo oraz pozycję innych regulacji, poziom zaufania obywateli do państwa, a także znaczenie prywatnych podmiotów ochrony bezpieczeństwa. Autorka ustala, że normy tworzone przez podmioty prywatne mają obecnie znaczenie przekraczające wewnętrzne ramy firm i tworzą wraz z prawem policentryczny, złożony system źródeł ochrony bezpieczeństwa, który powinien być poddawany systematycznie szczegółowym badaniom teoretycznoprawnym.

Spis treści ebooka Prywatna ochrona bezpieczeństwa. Koncepcje - podmioty - zadania - normy - konteksty

Wykaz skrótów , str. 15

Wstęp , str. 19
1. Cel i założenia , str. 19
2. Zakres i ograniczenia , str. 26
3. Wielopłaszczyznowość i ",triangulacja", , str. 28
4. Przykłady , str. 36
5. Pytania do dyskusji - analiza przypadków , str. 50

Rozdział I
Współczesne prawo i inne regulacje , str. 54
1. Wprowadzenie , str. 54
1.1. Model systemu prawa , str. 54
1.2. Model samowładnego i całowładnego państwa , str. 58
1.3. Korekta modeli w teorii oraz ilustracja problemów granic w praktyce , str. 59
2. Punkt wyjścia , str. 67
2.1. Tradycyjny model systemu prawa , str. 67
2.2. Multicentryczność prawa , str. 68
2.3. Soft law , str. 72
2.4. Regulacje wielkich korporacji gospodarczych a prawo , str. 77
2.4.1. Reakcje globalnych korporacji przemysłowych , str. 84
2.4.2. Reakcje korporacji bankowo-finansowo-ubezpieczeniowych , str. 86
2.4.3. Reakcje korporacji usługowych , str. 88
3. Pluralizm prawny (normatywny) i alienacja prawa , str. 90
4. Pytania. Aspekt polityczno-prawny , str. 92

Rozdział II
Współczesne państwo, naród i obywatel a zadania publiczne , str. 95
1. Państwo - terytorium, władza, ludność , str. 95
2. Współczesna redefinicja suwerenności , str. 97
3. Ewolucja pojęcia ",naród", , str. 99
4. Od państwa ",stróża nocnego", do ",kapitalizmu interwencyjnego", , str. 103
5. Nowe zagrożenia w XXI wieku , str. 105
6. Ewolucja modelu prawnego ",obywatela", , str. 107
7. Koniec czy kryzys państwa dobrobytu, państwa opiekuńczego, państwa socjalnego? , str. 108
8. Utrata monopolu państwa na prawomocne użycie siły , str. 111
9. Prywatyzacja zadań państwa i nowe źródła władzy , str. 113
10. Deterytorializacja państw i kulturowe ",odkotwiczenia", , str. 116
11. ",Kontrolowana transformacja systemu", po 1989 r. w Europie Środkowo-Wschodniej , str. 118
12. Rozproszone regulacje. Skutki pluralizmu regulacyjnego , str. 121
13. Przegląd współczesnych koncepcji państwa , str. 122
13.1. W stronę partycypacji czy w stronę ",państwa petentów",? , str. 122
13.2. ",Relacje", jako kapitał społeczny , str. 128
13.3. W stronę ",państwa nadzoru", i ",państwa konsumenckiego", , str. 132
13.4. Powrót idei silnych państw narodowych , str. 140
14. Zadania publiczne , str. 145
15. Ochrona bezpieczeństwa jako zadanie publiczne , str. 149
16. Prywatyzacja zadań publicznych a outsourcing, partnerstwo publiczno-prywatne i partnerstwo publiczno-społeczne , str. 151

Rozdział III
Transformacja koncepcji bezpieczeństwa - transformacja ochrony bezpieczeństwa obywateli? , str. 157
1. Wprowadzenie , str. 157
2. Konstruktywizm, sekurytyzacja, human security , str. 164
3. Zacieranie prawnej i faktycznej granicy między publiczną i prywatną ochroną bezpieczeństwa - obszary działania agencji prywatnej ochrony , str. 167
4. Problem ",obcych", i ",niepotrzebnych", , str. 174
5. Środki przymusu , str. 176
6. ",Korporacyjne armie", , str. 182
7. Doktryny wojenne , str. 186
8. Bezpieczeństwo państwa a bezpieczeństwo jednostki , str. 194
9. Luki bezpieczeństwa i sposoby ich wypełniania , str. 197
10. Samoobrona (osobista, firmowa, cybersamoobrona, miejska) , str. 199
11. Straże obywatelskie i straże ",antyobywatelskie", , str. 202
12. Zlecanie zadań publicznych organizacjom pozarządowym , str. 207
13. Nihil novi sub sole , str. 208
14. Wywiad, PMC i detektywi na usługach prywatnych podmiotów gospodarczych i państw , str. 209
15. Szacunki wielkości rynku ochrony bezpieczeństwa - kontekst ekonomiczny , str. 218
16. Dwa oblicza prywatyzacji ochrony bezpieczeństwa , str. 222
17. ",Państwo nadzoru", a prywatna ochrona , str. 235
18. Ambiwalencja wad i zalet , str. 243
19. Normy prawne dotyczące organizacji prywatnego bezpieczeństwa i normy samych firm - uwagi wstępne , str. 247
20. Detektywi o potrzebie standaryzacji praw i obowiązków - ilustracja stanu świadomości , str. 248

Rozdział IV
Typy podmiotów prywatnej ochrony bezpieczeństwa , str. 254
1. Wprowadzenie , str. 254
2. Prywatna agencja wojskowa , str. 261
3. Prywatna agencja ochrony bezpieczeństwa osób i mienia oraz prywatna agencja bezpieczeństwa morskiego , str. 263
4. Agencja detektywistyczna , str. 265
5. ",Prywatna policja", , str. 267
6. Prywatna agencja wywiadu biznesowego , str. 268
7. Stowarzyszenia, fundacje i organizacje non profit zajmujące się bezpieczeństwem , str. 271
8. Społeczne organizacje proobronne , str. 272
9. Lokalne ",straże obywatelskie", i grupy samoobrony ad hoc , str. 274
10. Inne podmioty , str. 274
11. Przykłady problemów granicznych , str. 276

Rozdział V
Kontekst historyczny , str. 280
1. Wprowadzenie , str. 280
2. Prywatne wojny i prywatny wymiar sprawiedliwości w historii , str. 280
3. Samoobrona i prywatne ściganie przestępców , str. 284
4. Korsarze, najemnicy, prywatne wojska, prywatne firmy wojskowe i kontraktorzy , str. 287
5. Detektywi i wywiadowcy biznesowi , str. 302
6. Od stróża nocnego do agenta ochrony bezpieczeństwa , str. 313
7. Stowarzyszenia służące ochronie bezpieczeństwa i ratownictwu , str. 316
8. Organizacje pozarządowe byłych oficerów służb specjalnych, wojska i policji , str. 318

Rozdział VI
Typowe obszary prywatnej ochrony bezpieczeństwa , str. 320
1. Wprowadzenie , str. 320
2. Analiza przykładów , str. 325
2.1. Prywatna ochrona otwartej przestrzeni publicznej , str. 325
2.2. Nieudane prace nad projektem ustawy o monitoringu wizyjnym w Polsce , str. 345
2.3. Prywatna ochrona zamkniętej przestrzeni do użytku publicznego , str. 349
2.4. Prywatna ochrona bezpieczeństwa imprez masowych , str. 359
2.5. Ochrona osób prywatnych i ich mienia , str. 367
2.6. Prywatna ochrona infrastruktury krytycznej państwa , str. 370
2.6.1. Przykład 1. Port morski , str. 380
2.6.2. Przykład 2. Dworce kolejowe i pociągi , str. 385
2.6.2.1. Nieudane projekty nowej ustawy o SOK , str. 388
2.6.3. Przykład 3. Lotnisko cywilne , str. 393
2.7. Prywatna ochrona jednostek wojskowych i urzędów centralnych , str. 401
2.7.1. Przykład 1. Jednostki wojskowe , str. 402
2.7.2. Przykład 2. Kancelaria Prezydenta RP , str. 405
2.8. Prywatna ochrona bezpieczeństwa osób i mienia na statkach handlowych na morzach i oceanach , str. 406
2.9. Bezpieczeństwo informacyjne , str. 412
2.10. Ochrona wartości pieniężnych i ochrona konwojów , str. 422
2.11. Prywatne wsparcie wymiaru sprawiedliwości, policji, więziennictwa , str. 425
2.12. Klęski żywiołowe , str. 435
2.13. Wojny, konflikty zbrojne, operacje pokojowe i stabilizacyjne , str. 438
2.14. Prywatne firmy ochrony szkolące służby specjalne , str. 441

Rozdział VII
Agencje detektywistyczne , str. 443
1. Wprowadzenie , str. 443
2. Zadania agencji detektywistycznych , str. 445
3. Problemy granic legalnej działalności detektywów , str. 452
4. Agencje detektywistyczne na świecie , str. 460
5. Międzynarodowe i krajowe stowarzyszenia agencji detektywistycznych , str. 465
6. Usytuowanie agencji detektywistycznych w porządku prawnym , str. 469
7. Specyfika rynku detektywistycznego z udziałem byłych funkcjonariuszy służb specjalnych w okresie transformacji ustrojowej w Polsce , str. 478
8. Podstawy prawne działania agencji detektywistycznych w Polsce , str. 481
9. Detektyw - zawód wolny i regulowany. Czy powinien być zawodem zaufania publicznego? , str. 484
10. Krytyka polskiej ustawy o usługach detektywistycznych. Punkt widzenia detektywów , str. 488
11. Standaryzacja zasad wykonywania zawodu detektywa , str. 491
12. Atuty agencji detektywistycznych w oczach detektywów , str. 493
13. ",Czynności operacyjno-rozpoznawcze", a legalne metody pracy detektywa , str. 498
14. Nieudana próba regulacji - projekt ustawy o czynnościach operacyjno-rozpoznawczych z 2008 r. , str. 508
15. Detektywi ",na granicy prawa", - samoocena , str. 509

Rozdział VIII
Agencja prywatnego wywiadu i kontrwywiadu biznesowego , str. 513
1. Wprowadzenie , str. 513
2. Wywiad i kontrwywiad - przemiany , str. 515
3. Zakres działania i typowe zadania agencji wywiadu biznesowego , str. 523
4. Oferta polskich firm wywiadu biznesowego , str. 529
5. Stowarzyszenia prywatnego wywiadu biznesowego oraz zajmujące się prywatnym ściganiem oszustw i nadużyć gospodarczych , str. 536
6. Wywiady: ",biały",, ",szary", i ",czarny", , str. 537
7. Agencje wywiadu biznesowego a państwo , str. 545
8. Rozproszona ochrona bezpieczeństwa gospodarczego , str. 547
9. Agencje wywiadu biznesowego na świecie , str. 549
10. Agencje wywiadu biznesowego w Polsce , str. 554
11. ",Sygnaliści", - obrońcy prawa i bezpieczeństwa? , str. 561

Rozdział IX
Prywatne agencje ochrony bezpieczeństwa osób i mienia , str. 564
1. Wprowadzenie , str. 565
2. Agencje ochrony na świecie , str. 574
3. Stowarzyszenia agencji ochrony na świecie - samoorganizacja i samoregulacja środowiska , str. 579
4. Agencje ochrony osób i mienia w Polsce oraz ich stowarzyszenia , str. 582
5. Specyfika działania agencji ochrony osób i mienia w okresie kontrolowanej transformacji ustrojowej w Polsce , str. 588
6. Ochrona osób i mienia w Polsce - aktualny stan prawny , str. 593
7. Trudne okoliczności działania , str. 596
8. Kwalifikacje pracowników ochrony , str. 607
9. Środki przymusu bezpośredniego i broń palna w rękach pracowników prywatnej ochrony , str. 613
10. Prywatne agencje militarne a państwo , str. 620
11. Dyskusyjne przypadki prywatyzacji ochrony bezpieczeństwa w Polsce , str. 622
12. Pracownik ochrony obiektu a obywatel - brak zaufania , str. 624

Rozdział X
Prywatne agencje wojskowe , str. 627
1. Wprowadzenie , str. 627
2. Broń palna w rękach kontraktorów, najemników i przestępców , str. 635
3. Przegląd stanowisk politycznych demokratycznych państw prawa w sprawie roli i zadań PMC , str. 640
4. Problemy prawne kontraktorów i PMC , str. 645
5. Długa droga od soft law do hard law , str. 649
6. Kto może legalnie zlecić usługi wojskowe w rejonie konfliktu? , str. 661
7. Profile działania PMC , str. 667
8. Perspektywy PMC , str. 670
9. Przykłady agencji PMC , str. 672
10. Samoorganizacja prywatnych agencji wojskowych - stowarzyszenia PMC , str. 678
11. Problem paramilitarnych prywatnych organizacji o ukrytych albo niejawnych celach , str. 679
12. Militaryzacja społeczeństw? , str. 680

Rozdział XI
Morskie agencje ochrony , str. 682
1. Wprowadzenie - piraci, rabusie i terroryści morscy , str. 682
2. Obszary ataków piratów i koszty okupów , str. 685
3. Kto powinien zapewnić ochronę bezpieczeństwa na statkach handlowych na morzu otwartym? Próby opanowania sytuacji przez organizacje międzynarodowe , str. 687
4. Stanowiska w sprawie dopuszczalności prywatnej, uzbrojonej ochrony na statkach handlowych i pasażerskich , str. 691
5. Nierozwiązane problemy prywatnej uzbrojonej ochrony na statkach , str. 696
6. Punkt widzenia kontraktorów morskich , str. 700
7. Samoregulacja środowiskowa, tzw. akty legislacji autonomicznej , str. 701
8. Kwalifikacje zawodowe pracowników ochrony morskiej , str. 704
9. Szacunki dotyczące rynku PMS , str. 706

Rozdział XII
",Niepaństwowe prawo",? , str. 709
1. Podsumowanie , str. 709
2. Prawo nieoficjalne. Postprawo. Prawo kosmopolityczne , str. 713
3. Przegląd stanowisk: pluralizm prawny, żywe prawo, diaspora prawa i ekumenizm prawny, instytucjonalne porządki normatywne, nowe prawo zwyczajowe, wspólne doświadczenia normatywne , str. 725
4. Normy formalne i nieformalne , str. 733
4.1. Przepisy porządkowe: regulaminy i instrukcje wewnętrzne , str. 734
4.2. Normy techniczne , str. 753
4.3. Kodeksy etyki zawodowej , str. 758
4.4. Globalne standardy , str. 765
4.5. Normy bezpieczeństwa w planach ochrony , str. 772
4.6. Inne akty normatywne , str. 786
4.7. Niepisane normy kolizyjne tworzone przez kierowników i pracowników , str. 787
4.8. Adresaci norm na ",zwodzonym moście", , str. 796

Literatura , str. 805

Private security protection
Concepts, entities, norms, tasks and contexts
Summary , str. 853