ebook Przestrzenie kognitywnych poszukiwań

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2012

Autorzy tekstów zamieszczonych w tej publikacji mają różne zainteresowania badawcze i przebyli różną drogę naukową. Łączy ich jednak zainteresowanie kognitywnym podejściem do badań nad językiem (a także literaturą czy obrazem), oraz przekonanie, że pozwala ono na porozumienie ponad podziałami. Jak świadczy o tym różnorodność, nie tylko tematyczna, lecz także metodologiczna prezentowanych artykułów, paradygmat kognitywny to obecnie kategoria bardzo szeroka, której granice nie są zbyt ostro zakreślone. Należy to jednak uznać za zaletę: różne punkty widzenia, odmienne sposoby opisu układają się w barwną całość, są przestrzeniami, tworzącymi ciekawy amalgamat.
Tom ten można traktować jako forum, na którym mogli się wypowiedzieć autorzy szukający swego miejsca w ramach orientacji kognitywnej. Niektórzy z nich spróbowali wnieść coś nowego do teorii, inni dokonali licznych trafnych obserwacji na poziomie bardziej szczegółowym, opisując fakty językowe (lub wizualne), mogące potwierdzić lub skorygować założenia teoretyczne szerszego paradygmatu. Tom rozpoczyna się od dyskusji na tematy literaturoznawcze i semiotyczne, po których następują analizy bardziej „gramatyczne”. W książce brak jednak wewnętrznych podziałów. Choć niektóre teksty dałyby się sklasyfikować łatwiej niż inne, w wielu przypadkach autorzy podkreślają właśnie fakt, iż wychodzą poza tradycyjne „szufladki” dyscyplin czy poziomów analizy.

Ze wstępu

Spis treści ebooka Przestrzenie kognitywnych poszukiwań

Wstęp 5
Jarosław Płuciennik: Metodologiczny indywidualizm w kognitywistyce i literaturoznawstwie 7
Elżbieta Tabakowska: Słowo i obraz: tytuł i opis obrazu jako przykład przekładu intersemiotycznego 19
Aleksandra Biela-Wołońciej: Wilk w owczej skórze, czyli maska językowa jako mediator i ewaluator w rozumieniu i wyrażaniu pojęć 29
Joanna Jurewicz: Rygweda – archaiczny tekst w świetle językoznawstwa kognitywnego 53
Julian Czurko: Mentalne skanowanie amalgamatu „żywokryst” na podstawie opowiadania Katedra Jacka Dukaja 69
Agnieszka Libura: Rola emocji w tworzeniu amalgamatów kognitywnych 77
Michał Sadowski: Dwa rozszerzenia Unii Europejskiej w metaforze polskiej, brytyjskiej i amerykańskiej 97
Bogusław Bierwiaczonek: O metonimii formalnej 109
Marta Dynel: Żarty na bok – kognitywne mechanizmy w dowcipach 123
Jolanta Dyoniziak: Stereotyp w językoznawstwie kognitywnym 139
Roman Kalisz: Gramatyka prawdy, dobra i piękna 149
Hanna Pułaczewska: Zagadnienie postrzegania społecznego w językoznawstwie kognitywnym na przykładzie nawiązań do grupy i jednostki 161
Agata Kochańska: Kilka uwag o gramatyce dyrektywnych aktów mowy w języku polskim 177
Iwona Witczak-Plisiecka: Performatywność jako znaczenie wyłaniające się w kontekście w świetle pojęć emergencji i amalgamatów językoznawstwa kognitywnego 195
Ewa Dabrowska: Polska fleksja jako poligon doświadczalny językoznawstwa kognitywnego 207
Agnieszka Kaleta: Gramatyka konstrukcji w teorii i w praktyce 227
Janusz Badio: Obiekty uwagi i kodowanie językowe 243
Katarzyna Prorok: Językowo-kulturowy obraz wiśni w polskiej tradycji ludowej (próba definicji kognitywnej) 255
Mirosław Bańko: Dlaczego polskie myszy klikają po angielsku 267
Tomasz Ciszewski: Komponent fonologiczny w gramatyce kognitywnej – fonem, sylaba, stopa 279
Jan Franciszek Jacko: Paradoks znaczącej ciszy 291
Alina Kwiatkowska: „Są rzeczy, których nie ma”. Widoczna nieobecność, jaskrawy brak 305