ebook Psychogeriatria

Spis treści ebooka Psychogeriatria

1. Zagadnienia związane z psychiką osób w wieku podeszłym. Psychopatologia Dominika Dudek 1
1.1. Wprowadzenie 1
1.2. Czynniki psychologiczno-społeczne związane ze starzeniem się 3
1.3. Starzenie się mózgu i procesy neurodegeneracyjne. Zaburzenia psychoorganiczne 5
1.3.1. Otępienie 6
1.3.2. Majaczenie 6
1.3.3. Inne zaburzenia psychoorganiczne 7
1.4. Choroby somatyczne 8
1.5. Zmiany w obrazie psychopatologicznym zaburzeń, które rozpoczęły sięwe wcześniejszych okresach życia 9
1.6. Podsumowanie 11
2. Zaburzenia otępienne w populacji osób powyżej 60. roku życia Kornelia Kędziora-Kornatowska, Anna Polak-Szabela 13
2.1. Wprowadzenie 13
2.2. Definicja 13
2.3. Epidemiologia 15
2.4. Etiopatogeneza 16
2.5. Obraz kliniczny 17
2.5.1. Otępienie w chorobie Alzheimera 18
2.5.2. Otępienie z ciałami Lewy’ego 19
2.5.3. Otępienie naczyniopochodne 19
2.5.4. Otępienie czołowo-skroniowe 20
2.5.5. Otępienie w chorobie Parkinsona 20
2.6. Rozpoznanie 20
2.7. Leczenie 22
2.8. Podsumowanie 24
3. Choroba Alzheimera jako najczęstsza postać otępienia Maria Barcikowska 27
3.1. Definicja 27
3.2. Epidemiologia 27
3.3. Etiopatogeneza 27
3.4. Obraz kliniczny 29
3.5. Badania dodatkowe w diagnostyce choroby Alzheimera 30
3.5.1. Badanie genetyczne 31
3.5.2. Markery biochemiczne 32
3.6. Obraz kliniczny choroby Alzheimera – charakterystyka trzech stadiów choroby 32
3.6.1. Pierwsze stadium choroby Alzheimera (2–5 lat) 32
3.6.2. Drugie stadium choroby Alzheimera (2–12 lat) 33
3.6.3. Trzecie stadium choroby Alzheimera (1–3 lata) 33
3.7. Kryteria diagnostyczne rozpoznawania choroby Alzheimera 35
3.8. Różnicowanie 39
3.8.1. Otępienie naczyniopochodne i mieszane MIXED 39
3.8.2. Otępienie z ciałami Lewy’ego 39
3.8.3. Otępienie czołowo-skroniowe 41
3.8.4. Choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD) 41
3.8.5. Zespół Hakima 41
3.9. Leczenie choroby Alzheimera 41
3.10. Podsumowanie 43
4. Zaburzenia psychotyczne u osób starszych Wojciech Kosmowski, Aleksander Araszkiewicz 45
4.1. Wprowadzenie 45
4.2. Definicja 45
4.3. Epidemiologia 46
4.4. Etiopatogeneza 48
4.5. Obraz kliniczny 48
4.6. Rozpoznanie 51
4.7. ICD-10 a ICD-11 56
4.8. Leczenie 62
4.9. Podsumowanie 65
5. Choroba afektywna dwubiegunowa u pacjentów w podeszłym wieku Tadeusz Parnowski 69
5.1. Wprowadzenie 69
5.2. Definicja 69
5.3. Epidemiologia 69
5.4. Etiopatogeneza 70
5.5. Trudności w rozpoznawaniu CHAD o późnym początku 73
5.5.1. Epizody depresyjne i/lub maniakalne u chorego z rozpoznaną CHAD z wczesnym początkiem, występujące po 50. roku życia 74
5.5.2. Wystąpienie po raz pierwszy zespołu depresyjnego i/lub maniakalnego po 50. roku życia 75
5.5.3. Związek depresji i manii z chorobami somatycznymi oraz czynnikami jatrogennymi 76
5.6. Kryteria diagnostyczne i obraz kliniczny 78
5.7. Kryteria diagnostyczne depresji i manii naczyniowej 79
5.8. Leczenie 82
5.9. Podsumowanie 84
6. Zaburzenia depresyjne wśród osób starszych Leszek Bidzan 87
6.1. Wprowadzenie 87
6.2. Epidemiologia 90
6.2.1. Epizod depresyjny 91
6.2.2. Dystymia 91
6.2.3. Depresje psychotyczne 92
6.2.4. Depresja nawracająca 92
6.2.5. Objawy depresyjne („mała depresja”) 93
6.3. Objawy depresyjne w przebiegu zaburzeń funkcji poznawczych 93
6.4. Rokowanie 94
6.5. Terapia zaburzeń depresyjnych 95
6.5.1. Ogólne zasady 95
6.5.2. Neuroleptyki (leki przeciwpsychotyczne) 97
6.5.3. Elektrowstrząsy 98
6.6. Podsumowanie 98
7. Zaburzenia lękowe wśród osób starszych Agata Szulc, Anna Mosiołek 101
7.1. Wprowadzenie 101
7.2. Definicja 102
7.3. Epidemiologia 104
7.4. Etiopatogeneza 105
7.4.1. Czynniki biologiczne 105
7.4.2. Psychologiczne przyczyny wystąpienia lęku u osób w podeszłym wieku 105
7.4.3. Choroby somatyczne 106
7.4.4. Leki i substancje 106
7.5. Obraz kliniczny 107
7.6. Rozpoznanie 107
7.6.1. Zespół lęku napadowego 107
7.6.2. Fobia 109
7.6.3. Zaburzenia lękowe uogólnione (GAD) 109
7.6.4. Zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane 111
7.6.5. Zaburzenia związane ze stresem 111
7.7. Leczenie zaburzeń lękowych w podeszłym wieku 112
7.7.1. Psychoterapia w zaburzeniach lękowych wieku podeszłego 112
7.7.2. Farmakoterapia 112
7.8. Ryzyko związane ze stosowaniem farmakoterapii u pacjentów w podeszłym wieku 113
7.9. Podsumowanie 114
8. Zaburzenia psychosomatyczne wśród osób starszych Agata Orzechowska, Aleksandra Skiba, Piotr Gałecki 117
8.1. Wprowadzenie 117
8.2. Definicja 117
8.3. Klasyfikacja 119
8.3.1. Zaburzenia somatyzacyjne i zjawisko somatyzacji w wieku podeszłym 119
8.3.2. Zaburzenia hipochondryczne 121
8.3.3. Ból psychogenny 122
8.3.4. Neurastenia 122
8.4. Leczenie 123
8.5. Podsumowanie 125
9. Zaburzenia snu w grupie seniorów Wojciech Jernajczyk 127
9.1. Wprowadzenie 127
9.2. Elektroencefalografia i polisomnografia 127
9.3. Znaczenie biologiczne snu 129
9.4. Neurobiologia snu 130
9.4.1. Proces C 130
9.4.2. Proces S 131
9.5. Ewolucja obrazu snu w zależności od wieku 132
9.6. Sen osób w wieku senioralnym 133
9.7. Zaburzenia snu w wieku senioralnym 136
9.7.1. Bezsenność 136
9.7.2. Zaburzenia okołodobowego rytmu sen–czuwanie 137
9.7.3. Zaburzenia oddychania we śnie 138
9.7.4. Periodyczne ruchy kończyn we śnie i zespół niespokojnych nóg 138
9.8. Choroby przebiegające z zaburzeniem funkcji poznawczych 139
9.8.1. Choroba Alzheimera (AD) 139
9.8.2. Choroba Parkinsona (PD) 139
9.9. Podsumowanie 140
10. Zaburzenia seksualne wśród osób w podeszłym wieku Zbigniew Lew-Starowicz 143
10.1. Wprowadzenie 143
10.2. Seksualność w podeszłym wieku 144
10.2.1. Uwarunkowania biologiczne 144
10.2.2. Uwarunkowania psychiczne 145
10.2.3. Uwarunkowania kulturowe 146
10.3. Zaburzenia seksualne wśród osób w podeszłym wieku 147
10.3.1. Badania epidemiologiczne 147
10.4. Najczęściej spotykane przyczyny zaburzeń seksualnych 147
10.4.1. Cukrzyca 148
10.4.2. Choroba niedokrwienna serca i zawał mięśnia sercowego 148
10.4.3. Nadciśnienie tętnicze 148
10.4.4. Udar mózgu 149
10.4.5. Choroba Alzheimera i inne zespoły otępienne 149
10.4.6. Choroby prostaty 149
10.4.7. Zaburzenia hormonalne 149
10.4.8. Depresja 150
10.4.9. Leki 150
10.5. Klinika zaburzeń seksualnych wśród osób w podeszłym wieku 151
10.5.1. Wytrysk opóźniony 151
10.5.2. Zaburzenia erekcji 151
10.5.3. Wytrysk przedwczesny 152
10.5.4. Hipoaktywne zaburzenia pożądania seksualnego u mężczyzn (hipolibidemia) 152
10.5.5. Zaburzenia pożądania i podniecenia u kobiet 153
10.5.6. Ból genitalno-miedniczny 153
10.5.7. Zaburzenia orgazmu u kobiet 153
10.6. Promocja zdrowia seksualnego wśród osób w podeszłym wieku 154
10.7. Podsumowanie 155
11. Uzależnienie od alkoholu wśród osób starszych Elżbieta Trypka, Joanna Rymaszewska 157
11.1. Wprowadzenie 157
11.2. Definicja 157
11.3. Epidemiologia 159
11.4. Etiopatogeneza 159
11.5. Objawy kliniczne 159
11.6. Niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem substancji odurzających u osób starszych 161
11.7. Rozpoznanie 161
11.8. Leczenie 163
11.9. Podsumowanie 165
12. Uzależnienie od leków w populacji osób starszych Agnieszka Kułak-Bejda, Napoleon Waszkiewicz 167
12.1. Wprowadzenie 167
12.2. Wielochorobowość i polipragmazja w grupie seniorów 168
12.3. Podstawowe informacje o uzależnieniach od leków 171
12.4. Problem nadużywania i uzależnienia od leków w populacji osób starszych 172
12.4.1. Benzodiazepiny i tzw. leki „Z” 172
12.4.2. Opiody 174
12.4.3. Leki OTC 177
12.5. Objawy sugerujące uzależnienie od leków 178
12.5.1. Uzależnienie od leków a alkohol 180
12.5.2. Postępowanie w uzależnieniu od leków 182
12.5.3. Profilaktyka uzależnień w grupie seniorów 185
12.6. Podsumowanie 186
13. Uzależnienia behawioralne u osób w podeszłym wieku Anna Konopka, Jerzy Samochowiec 189
13.1. Wprowadzenie 189
13.2. Definicja 189
13.3. Epidemiologia 190
13.4. Etiopatogeneza 191
13.5. Obraz kliniczny wybranych zaburzeń 191
13.5.1. Patologiczny hazard 191
13.5.2. Szkodliwe używanie i uzależnienie od internetu oraz nowych technologii 192
13.5.3. Zaburzenie związane z grami oraz uzależnienie od mediów społecznościowych 194
13.5.4. Uzależnienie od zakupów 194
13.5.5. Patologiczne zbieractwo 195
13.5.6. Szkodliwe używanie telewizji 196
13.6. Leczenie 197
13.7. Podsumowanie 198
14. Problem samobójstw wśród seniorów Marta Makara-Studzińska, Justyna Morylowska-Topolska 201
14.1. Wprowadzenie 201
14.2. Definicje, terminologia 201
14.3. Epidemiologia zachowań samobójczych u osób w wieku podeszłym 203
14.4. Czynniki ryzyka samobójczego 204
14.4.1. Czynniki ochronne 206
14.5. Ocena ryzyka samobójstwa 207
14.6. Narzędzia do oceny ryzyka samobójstwa 208
14.7. Zapobieganie samobójstwom osób w wieku podeszłym 209
14.8. Postępowanie z osobami z wysokim ryzykiem samobójczym 212
14.9. Podsumowanie 213
15. Wpływ pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na zdrowie psychiczne osób starszych Janusz Heitzman 215
15.1. Wprowadzenie 215
15.2. Predyspozycje osób starszych do zachorowania na COVID-19 216
15.3. Wpływ wirusa SARS-CoV-2 na ośrodkowy układ nerwowy osób starszych 216
15.4. Potraumatyczne zaburzenia psychiczne po zachorowaniu na COVID-19 i w trakcie leczenia 217
15.5. Leczenie zaburzeń psychicznych w przebiegu COVID-19 219
15.6. Zaburzenia psychiczne u osób w wieku podeszłym po przebytej infekcji COVID-19 219
15.7. Zaburzenia psychiczne po bezpośredniej społecznej konfrontacji z pandemią COVID-19 220
15.8. Podsumowanie 222
16. Farmakologia w psychogeriatrii – możliwości i ograniczenia Jerzy Leszek 225
16.1. Wprowadzenie 225
16.2. Specyfika patologii wieku podeszłego 225
16.3. Stosowanie leków w podeszłym wieku 227
16.4. Ryzyko działań niepożądanych 227
16.5. Zaprzestanie farmakoterapii 229
16.6. Najczęstsze nieprawidłowości leczenia w starszym wieku 229
16.6.1. Nadużywanie leków 230
16.6.2. Nieodpowiednie stosowanie leków 230
16.6.3. Zażywanie zbytecznego leku 231
16.6.4. Brak ordynacji leków pomimo wskazań klinicznych 231
16.7. Jatrogenny zespół geriatryczny 233
16.8. Zakończenie 233
16.9. Podsumowanie 235
17. Wybrane aspekty pielęgnowania pacjentów psychogeriatrycznych Marta Muszalik 237
17.1. Wprowadzenie 237
17.2. Charakterystyka pacjentów geriatrycznych z zaburzeniami w zakresie zdrowia psychicznego 238
17.3. Diagnoza pielęgniarska pacjenta psychogeriatrycznego i proces pielęgnowania 240
17.4. Model diagnozy pielęgniarskiej pacjenta geriatrycznego z zaburzeniami psychicznymi 241
17.5. Podsumowanie 242
18. Teoretyczne podstawy współczesnych metod neurorehabilitacji wśród pacjentów w podeszłym wieku Agnieszka Gorzkowska, Monika Rudzińska-Bar, Joanna Siuda, Grzegorz Opala 251
18.1. Wprowadzenie 251
18.2. Choroby neurologiczne wieku podeszłego 251
18.2.1. Choroba Parkinsona 251
18.3. Wybrane problemy psychogeriatryczne w neurorehabilitacji 260
18.3.1. Zaburzenia nastroju 260
18.3.2. Neurorehabilitacja u chorych z depresją, zespołami lękowymi i apatią 262
18.3.3. Neurorehabilitacja u chorych z zaburzeniami funkcji poznawczych 263
18.6. Podsumowanie 265
19. Praktyczne aspekty neurorehabilitacji chorych w podeszłym wieku Iwona Sarzyńska-Długosz 269
19.1. Wprowadzenie 269
19.2. Neurorehabilitacja w geriatrii 269
19.3. Upadki 270
19.4. Niedożywienie 275
19.5. Praktyczne aspekty rehabilitacji po udarze mózgu 277
19.6. Praktyczne aspekty rehabilitacji osób z chorobą Parkinsona 278
19.7. Praktyczne aspekty rehabilitacji osób z zespołami otępiennymi 279
19.8. Podsumowanie 280
20. Diagnostyka i rehabilitacja neuropsychologiczna osób z chorobami otępiennymi Maria Pąchalska 283
20.1. Wprowadzenie 283
20.2. Istota otępienia 284
20.2.1. Asymetria związanego z wiekiem spadku zdolności poznawczych u osób z otępieniem i u osób zdrowych w wieku senioralnym 284
20.2.2. Kryteria diagnostyczne otępienia (zaburzeń neuropoznawczych) według DSM-5 286
20.2.3. Istota otępienia (zaburzeń funkcji neuropoznawczych) według DSM-5 286
20.3. Problematyka diagnozy zaburzeń funkcji neuropoznawczych 287
20.3.1. Diagnostyka zaburzeń funkcji neuropoznawczych oparta na obserwacjach klinicznych i badaniach naukowych 288
20.3.2. Diagnoza zaburzeń procesów neuropoznawczych zgodnie z kryteriami diagnostycznymi DSM-5 289
20.3.3. Nowe neurotechnologie w diagnostyce osób z otępieniem 295
20.4. Rehabilitacja neuropsychologiczna osób z otępieniem 298
20.4.1. Klasyczne techniki treningowe wykorzystywane w terapii neuropsychologicznej zaburzeń neuropoznawczych 299
20.4.2. Nowe formy neuroterapii dla osób z otępieniem 302
20.4.3. Neurofeedback 302
20.4.4. Przykład zastosowania neurofeedbacku w praktyce klinicznej 303
20.4.5. Magnetyczna stymulacja śródczaszkowa w terapii osób z otępieniem 304
20.4.6. Bezpośrednia stymulacja prądem stałym w terapii osób z otępieniem 304
20.4.7. Przebieg terapii neuropsychologicznej 305
20.4.8. Efekty terapii neuropsychologicznej 306
20.5. Podsumowanie 306
21. Potrzeby i reakcje psychiczne na perspektywę śmierci w przebiegu choroby u osób starszych Krystyna de Walden-Gałuszko 309
21.1. Wprowadzenie 309
21.2. Potrzeby ludzi starszych na tle aktualnej sytuacji społeczno-kulturalnej 310
21.3. Problem śmierci 311
21.4. Reakcje i postawy wobec śmierci 312
21.5. Możliwości pomocy ludziom starszym w zmierzaniu się z problemem śmierci 318
21.6. Podsumowanie 320
22. Wybrane psychologiczne aspekty procesu starzenia się i starości Stanisława Steuden 321
22.1. Wprowadzenie 321
22.2. Czynniki demograficzne i ich konsekwencje społeczne 322
22.3. Koncepcje wyjaśniające proces starzenia się 323
22.4. Zmiany biologiczne 325
22.5. Psychologiczny wymiar starości 326
22.6. Teorie przystosowania do starości 327
22.7. Doświadczanie własnej starości 330
22.8. Podsumowanie 333
23. Psychologiczne aspekty radzenia sobie z chorobami i ograniczeniami w starości Krzysztof Owczarek 335
23.1. Wprowadzenie 335
23.2. Organizacja percepcji u starszych ludzi 337
23.3. Emocje starszych osób 340
23.4. Obiektywne problemy i subiektywny punkt widzenia 341
23.5. Choroby i problemy związane z ograniczeniem sprawności umysłowej i fizycznej 344
23.6. Reakcja na zmiany w leczeniu 345
23.7. Nieprzestrzeganie zasad leczenia 347
23.8. Zagadnienia związane z ruchem i aktywnością fizyczną u osób w starszym wieku 349
23.9. Dieta w okresie starzenia się 350
23.10. Zjawisko wypalenia dotyczące otoczenia osób w podeszłym wieku 353
23.11. Zakończenie 354
23.12. Podsumowanie 356
Skorowidz 359

Szczegóły ebooka Psychogeriatria

Wydawca:

PZWL

Rok wydania:

2022

Typ publikacji:

Ebook

Język:

polski

Format:

mobi,epub

ISBN:

978-83-01-22521-6

ISBN wersji papierowej:

978-83-01-22366-3

Wydanie:

2

Redakcja:

Mateusz Cybulski,Napoleon Waszkiewicz,Elżbieta Krajewska-Kułak,Kornelia Kędziora-Kornatowska

Miejsce wydania:

Warszawa

Liczba Stron:

380

Recenzje ebooka Psychogeriatria