ebook Rozumowanie per analogiam w prawie podatkowym Marek Słupczewski

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2023

Publikacja określa dopuszczalność oraz zakres stosowania rozumowania per analogiam w prawie podatkowym, wskazuje jego granice, a przede wszystkim obala stereotyp o braku dopuszczalności posługiwania się analogią w prawie podatkowym. Jak zauważa Autor, rozumowanie per analogiam w prawie podatkowym istnieje i próba ferowania ogólnych zakazów jego stosowania nie jest właściwym rozwiązaniem. Co więcej, w przypadku ustanowienia ogólnego zakazu posługiwania się analogią, orzecznictwo i organy podatkowe nadal posługiwałyby się tą metodą „pod płaszczem” innych określeń. W książce szczegółowo omówiono zagadnienia tworzące realne zapotrzebowanie na analogię, takie jak chociażby zjawisko luki w prawie. Nie ma wątpliwości, że będzie ono istniało zawsze, tak samo jak zawsze, będzie potrzebna analogia jako metoda, która pozwoli te luki uszczelnić lub zamknąć. Publikacja przeznaczona jest dla: doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych, sędziów oraz pracowników organów administracji rządowej i samorządowej. Zainteresuje również przedstawicieli nauki.

Spis treści ebooka Rozumowanie per analogiam w prawie podatkowym

Wykaz skrótów , str. 13
Rozdział 1
Uwagi wprowadzające ,, str. 15
1.1. Wstęp , str. 15
1.2. Znaczenie problemu , str. 19
1.3. Przedmiot opracowania , str. 29
Rozdział 2
Luki w ,prawie i ,metody ich zamykania , str. 35
2.1. Pojęcie i ,rodzaje luk w ,prawie , str. 35
2.1.1. Luki aksjologiczne, logiczne i ,konstrukcyjne , str. 44
2.1.2. Luki postulatywne i ,ewolucyjne , str. 48
2.1.3. Luki świadome i ,nieświadome , str. 49
2.1.4. Luki extra legem, contra legem, intra legem ,i ,luka techniczna , str. 49
2.1.5. Luki pozorne, rzeczywiste i ,właściwe , str. 52
2.1.6. Inne podziały luk w ,prawie ,, str. 53
2.2. Luka w ,prawie podatkowym , str. 54
2.3. Przyczyny powstawania luk w ,prawie , str. 58
2.4. Niekompletność normy prawnej w ,kontekście poszukiwania sposobu jej uzupełnienia , str. 61
2.5. Dopuszczalność wypełniania luk przez sądy ,i ,organy podatkowe ,, str. 64
2.6. Podsumowanie , str. 67
Rozdział 3
Rozumowanie per analogiam &ndash, analiza teoretycznoprawna ,, str. 69
3.1. Wnioskowanie per analogiam &ndash, analiza językowa pojęcia i ,jego znaczenie , str. 69
3.2. Ogólne założenia , str. 73
3.2.1. Analogia w ,zakresie prawa ,, str. 73
3.2.2. Sposób odwołania się do analogii , str. 86
3.2.3. Analogia a ,odpowiednie stosowanie przepisów prawa , str. 87
3.2.4. Wnioskowanie per analogiam a ,wnioskowanie a ,contrario , str. 91
3.2.5. Analogia a ,wykładnia prawa , str. 94
3.2.5.1. Analogia a ,wykładnia twórcza , str. 96
3.2.5.2. Analogia a ,wykładnia rozszerzająca , str. 97
3.2.5.3. Analogia a ,wykładnia logiczna , str. 103
3.2.6. Stopień podobieństwa stanów faktycznych , str. 103
3.2.7. Podsumowanie ,, str. 105
3.3. Rodzaje analogii , str. 106
3.3.1. Analogia legis i ,analogia iuris ,, str. 106
3.3.2. Analogia intra legem i ,analogia extra legem , str. 112
3.3.3. Inne podziały wnioskowania per analogiam , str. 113
3.3.4. Obecność w ,polskim prawie nieformalnego modelu precedensu z ,analogii , str. 115
3.4. Cele i ,funkcje analogii w ,prawie , str. 117
3.5. Stosowanie analogii &ndash, wprowadzenie do modelu , str. 121
3.6. Podsumowanie , str. 121
Rozdział 4
Analogia we współczesnych systemach prawa krajowego cywilnego, karnego i ,administracyjnego , str. 123
4.1. Analogia w ,prawie cywilnym ,, str. 125
4.2. Analogia w ,prawie karnym , str. 134
4.3. Analogia w ,prawie administracyjnym ,, str. 142
4.4. Podsumowanie , str. 147
Rozdział 5
Analogia w ,prawie unijnym, międzynarodowym i ,zagranicznym , str. 151
5.1. Analogia w ,prawie unijnym i ,międzynarodowym , str. 151
5.2. Analogia w ,prawie zagranicznym , str. 169
5.2.1. Analogia w ,systemach państw common law , str. 171
5.2.2. Analogia w ,prawie podatkowym wybranych państw Unii Europejskiej , str. 177
5.2.3. Analogia w ,prawie podatkowym wybranych państw spoza Unii Europejskiej , str. 180
5.3. Perspektywy rozwoju analogii w ,kontekście międzynarodowym ,, str. 184
5.4. Podsumowanie , str. 186
Rozdział 6
Specyficzne dla stosowania rozumowania per analogiam uwarunkowania prawa podatkowego , str. 187
6.1. Ingerencyjny charakter norm polskiego prawa podatkowego , str. 187
6.1.1. Wprowadzenie , str. 187
6.1.2. Ingerencyjny charakter prawa podatkowego , str. 190
6.1.3. Uregulowania konstytucyjne &ndash, relacja opodatkowania do prawa własności , str. 193
6.1.4. Podsumowanie , str. 200
6.2. Zasada ustawowego nakładania podatków a ,rozumowanie per analogiam ,, str. 201
6.2.1. Ograniczenie zasady ustawowego nakładania podatków w ,kontekście art. ,168 Konstytucji RP ,, str. 207
6.2.2. Źródła prawa podatkowego a ,rozumowanie ,per analogiam , str. 207
6.2.3. Podsumowanie ,, str. 213
6.3. Analogia w ,prawie podatkowym a ,zasady ogólne prawa podatkowego , str. 216
6.3.1. Zasada pewności prawa a ,rozumowanie per ,analogiam , str. 217
6.3.2. Rozumowanie per analogiam a ,zasada ustawowej regulacji podatków , str. 222
6.3.3. Rozumowanie per analogiam a ,zasada dobrej legislacji ,, str. 223
6.3.4. Rozumowanie per analogiam a ,zasada określoności przepisów prawa , str. 224
6.3.5. Rozumowanie per analogiam a ,zasada działania organów na podstawie przepisów prawa , str. 225
6.3.6. Rozumowanie per analogiam a ,zasada ,in dubio pro tributario ,, str. 226
6.3.7. Rozumowanie per analogiam a ,zasada sprawiedliwości podatkowej , str. 229
6.3.8. Rozumowanie per analogiam a ,zasada równości opodatkowania , str. 230
6.3.9. Rozumowanie per analogiam a ,zasada nierozszerzającej wykładni przepisów o ,charakterze lex specialis oraz dotyczących ulg i ,zwolnień ,, str. 234
6.3.10. Rozumowanie per analogiam a ,zasada praworządności ,, str. 236
6.3.11. Rozumowanie per analogiam a ,zasada postępowania organów podatkowych w ,sposób budzący zaufanie do organów podatkowych , str. 237
6.3.12. Rozumowanie per analogiam a ,zasada respektowania przez administrację podatkową utrwalonej praktyki administracyjnej , str. 238
6.3.13. Podsumowanie ,, str. 239
6.4. Model stosowania analogii w ,prawie podatkowym na tle jego specyficznych uwarunkowań ,, str. 239
6.5. Podsumowanie , str. 242
Rozdział 7
Zakres dopuszczalności stosowania rozumowania ,per analogiam w ,prawie podatkowym , str. 243
7.1. Ewolucja poglądów w ,zakresie dopuszczalności stosowania rozumowania per analogiam w ,prawie podatkowym , str. 243
7.2. Analogia w ,prawie podatkowym jako prawotwórcza aktywność sądów i ,organów administracyjnych , str. 252
7.2.1. Zasada trójpodziału władzy w ,Rzeczypospolitej Polskiej a ,rozumowanie per analogiam , str. 261
7.2.2. Analogia a ,dyskrecjonalna władza sędziego , str. 263
7.3. Argumenty za i ,przeciw stosowaniu rozumowania ,per analogiam w ,prawie podatkowym , str. 265
7.3.1. Argumenty za stosowaniem rozumowania ,per analogiam w ,prawie podatkowym , str. 265
7.3.2. Argumenty przeciw stosowaniu analogii , str. 269
7.4. Podstawy prawne do stosowania analogii ,, str. 273
7.5. Brak wyraźnego stanowiska ustawodawcy w ,zakresie dopuszczalności bądź generalnego zakazu stosowania rozumowania per analogiam w ,prawie podatkowym , str. 277
7.6. Brak dopuszczalności oraz granice stosowania rozumowania per analogiam w ,polskim prawie podatkowym , str. 282
7.7. Czy potrzebne jest wprowadzenie ustawowej legitymacji do stosowania rozumowania per analogiam? ,, str. 293
7.8. Postulaty w ,zakresie możliwości usprawnienia rozumowania per analogiam. Postulaty de ,lege ferenda , str. 301
7.9. Rozumowanie per analogiam a ,zwalczanie zjawiska unikania opodatkowania , str. 303
7.10. Podsumowanie , str. 304
Rozdział 8
Wnioskowanie per analogiam &ndash, wybrane problemy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, sądów administracyjnych oraz praktyki organów administracji , str. 307
8.1. Identyfikacja obszarów stosowania analogii ,w ,polskim prawie podatkowym ,, str. 308
8.1.1. Przypadki stosowania analogii bez użycia ,wprost pojęcia analogii ,, str. 308
8.1.2. Analogia a ,przepisy ogólne prawa podatkowego , str. 312
8.1.3. Analogia a ,przepisy proceduralne prawa podatkowego , str. 318
8.1.4. Analogia a ,podatek od spadków i ,darowizn , str. 321
8.1.5. Analogia a ,podatek od towarów i ,usług ,, str. 324
8.1.6. Analogia a ,podatki dochodowe ,, str. 329
8.1.7. Analogia a ,podatek od nieruchomości ,, str. 336
8.2. Analogia w ,praktyce organów administracji ,, str. 337
8.3. Przykłady niewłaściwego posługiwania się analogią ,, str. 341
8.4. , Analogia w ,orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego , str. 347
8.5. Podsumowanie , str. 357
Rozdział 9
Wyniki badań statystycznych polskiego orzecznictwa ,, str. 359
9.1. Częstotliwość posługiwania się pojęciem analogii ,a ,luka prawna ,, str. 364
9.2. Częstotliwość odnoszenia się do pojęcia analogii ,a ,typ podatku ,, str. 367
9.3. Czy pojęcie analogii w ,prawie podatkowym zyskuje na popularności? ,, str. 368
9.4. Analogia pośrednia ,, str. 374
9.5. Analogia causa &ndash, czy często występuje? , str. 375
9.6. Pozostałe zagadnienia statystyczne , str. 375
9.7. Podsumowanie , str. 376
Zakończenie , str. 379
Bibliografia ,, str. 391