Za darmo

ebook Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie. Studium porównawcze Joanna Madalińska-Michalak

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2012

Autorka książki podjęła bardzo ważny, bardzo aktualny, istotny teoretycznie i mający olbrzymie znaczenie praktyczne temat. Zauważalny brak zwartych opracowań teoretycznych oraz badań empirycznych dotyczących skutecznego przywództwa w szkołach na obszarach defaworyzowanych stawia badacza wobec poważnych wyzwań, z którymi Autorka, jako doświadczona badaczka, posiadająca bogatą i zasługującą na uznanie biografię naukową, doskonale, wręcz mistrzowsko, sobie poradziła. (...) Przedłożoną do recenzji pracę należy uznać za niezwykle wartościowe, oryginalne dzieło, które zasługuje na wysokie wyróżnienie. Książka w sposób znaczący wypełnia istniejącą lukę w piśmiennictwie pedagogicznym i stanowi istotny przyczynek do dalszych poszukiwań w tym obszarze problemowym.

Z recenzji wydawniczej Profesora Stefana Michała Kwiatkowskiego

Spis treści ebooka Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie. Studium porównawcze

Wstęp 21

Część pierwsza. TEORETYCZNE PODSTAWY BADAŃ NAD PRZYWÓDZTWEM W SZKOLE 29

Rozdział I. Przywództwo 31

Wprowadzenie 31

1. Menedżerowie a liderzy 32

2. Liderzy zmian 36

2.1. Wyzwania 36
2.2. Cechy 39
2.3. Funkcje 41

3. Przywództwo a zarządzanie 46

3.1. Przywództwo – zarządzanie: cechy wspólne i rozbieżne 47
3.2. Przywództwo – zarządzanie: stereotypy 50
3.3. Przywództwo – zarządzanie: w poszukiwaniu równowagi 52

4. Teorie przywództwa: ewolucja poglądów 56

4.1. Geneza i inspiracje 56
4.2. Tradycja i współczesność 61
4.2.1. Różnorodność definicji 63
4.2.2. Teorie cech 66
4.2.3. Teorie zachowań 69
4.2.4. Teorie interakcyjne i sytuacyjne 74
4.2.5. Teorie funkcjonalne 85
4.2.6. Teorie przywództwa transformacyjnego 88

5. Typologie przywództwa 97

Podsumowanie 102

Rozdział II. Przywództwo w szkole 107

Wprowadzenie 107

6. Dyskusje wobec statusu dyrektora szkoły 109

7. Dyrektor szkoły w roli przywódcy 114

7.1. Dyrektor szkoły jako skuteczny przywódca 115
7.2. Wyzwania przywództwa w szkole 119
7.2.1. Styl przywództwa 120
7.2.2. Zmiana w szkole 125
7.2.3. Uczenie się i rozwój 126
7.2.4. Budowanie potencjału szkoły 126
7.2.5. Uwalnianie potencjału przywództwa 128
7.2.6. Kultura myślenia strategicznego 130
7.2.7. Długofalowy rozwój szkoły 132

8. Przywództwo i osiągnięcia edukacyjne uczniów 135

8.1. Model bezpośredniego wpływu 136
8.2. Model pośredniego wpływu 138
8.3. Model współzależności 139

9. Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie 143

9.1. Przestrzenne zróżnicowanie warunków i oferty edukacyjnej 145
9.2. Szkoły na obszarach zaniedbanych społecznie 150
9.3. Przywództwo w rozwoju szkoły 151
9.3.1. Dyrektor szkoły jako przywódca 153
9.3.2. Praktyki przywódcze w szkole 157

Podsumowanie 167

Część druga. BADANIA WŁASNE NAD SKUTECZNYM PRZYWÓDZTWEM W SZKOŁACH NA OBSZARACH ZANIEDBANYCH SPOŁECZNIE 171

Rozdział III. Podstawy metodologiczne badań 173

Wprowadzenie 173

1. Zamierzenia i perspektywa badawcza: wybór kraju odniesienia 175

2. Problem i cele badań 184

3. Uszczegółowienie problematyki badawczej 190

4. Przedmiot badań 194

5. Metoda badań: studium przypadków 196

6. Dobór przypadków i teren badań 205

7. Gromadzenie danych 213

7.1. Wywiad narracyjny 215
7.2. Wywiad intensywny 218
7.3. Zogniskowany wywiad grupowy 220
7.4. Analiza archiwów i obserwacja jakościowa 223

8. Organizacja procesu zbierania danych 226

9. Konstruowanie teorii ugruntowanej 229

10. Etyczne aspekty badań 232

10.1. Dobrowolne uczestnictwo 235
10.2. Świadoma zgoda 236
10.3. Działanie na rzecz dobra 237
10.4. Poufność i prywatność 239

Podsumowanie 240

Rozdział IV. Charakterystyki szkół 243

Wprowadzenie 243

1. Brentwood Primary School 245

1.1. Otoczenie 247
1.2. Przestrzeń i baza 249
1.3. Uczniowie 250
1.4. Nauczyciele i inni pracownicy 252
1.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 254

2. Oasis Community Primary School 261

2.1. Otoczenie 263
2.2. Przestrzeń i baza 264
2.3. Uczniowie 266
2.4. Nauczyciele i inni pracownicy 268
2.5. Historia szkoły, stan obecny i planowane zmiany 269

3. Cleveland Technology College 272

3.1. Otoczenie 274
3.2. Przestrzeń i baza 276
3.3. Uczniowie 279
3.4. Nauczyciele i inni pracownicy 280
3.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 282

4. Szkoła Podstawowa nr 207 286

4.1. Otoczenie 288
4.2. Przestrzeń i baza 289
4.3. Uczniowie 290
4.4. Nauczyciele i inni pracownicy 292
4.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 293

5. Szkoła Podstawowa nr 208 296

5.1. Otoczenie 297
5.2. Przestrzeń i baza 298
5.3. Uczniowie 300
5.4. Nauczyciele i inni pracownicy 303
5.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 305

6. Publiczne Gimnazjum nr 51 309

6.1. Otoczenie 311
6.2. Przestrzeń i baza 312
6.3. Uczniowie 313
6.4. Nauczyciele i inni pracownicy 314
6.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 315
Podsumowanie 319

Rozdział V. Stawanie się skutecznym przywódcą 323

Wprowadzenie 323

1. Wstępna charakterystyka 324

2. Sylwetki 327

2.1. Nicola Brown: Brentwood Primary School 327
2.2. William Emerson: Oasis Community Primary School 330
2.3. Sophie Montgomery: Cleveland Technology College 334
2.4. Robert Bratkowski: Szkoła Podstawowa nr 207 337
2.5. Beata Małecka: Szkoła Podstawowa nr 208 340
2.6. Zbigniew Skibiński: Publiczne Gimnazjum nr 51 344

3. Rozwój zawodowy – stawanie się skutecznym przywódcą 348

3.1. Eksperymentowanie: poszukiwania i wyzwania 354
3.2. Zbieranie doświadczeń: przygotowywanie się do roli 361
3.3. Pierwsze kroki: żądni czynu, odnajdowanie własnej drogi 366
3.3.1. Wykształcanie nowych sposobów myślenia 368
3.3.2. Nabywanie umiejętności działania 372
3.3.3. Identyfikowanie siebie 377
3.4. Ku dojrzałemu przywództwu 380

Podsumowanie 384

Rozdział VI. Kształtowanie warunków edukacji – kluczowe aspekty skutecznego przywództwa 391

Wprowadzenie 391

1. Tworzenie solidnych podstaw: w stronę nowych jakości 396

1.1. Ustalanie kierunków działania, uzgadnianie celów: wizja 397
1.1.1. Potrzeba wizji 397
1.1.2. Tworzenie wizji 399
1.2. Doskonalenie warunków 401
1.2.1. Wspomaganie nauczycieli w rozwoju − jakość relacji interpersonalnych 401
1.2.2. Doskonalenie jakości bazy materialnej i przestrzeni szkoły 406
1.3. Sprzyjanie odpowiedzialności: ku demokratyzacji 409
1.3.1. Zaufanie, otwarta komunikacja 411
1.3.2. Współpraca, partycypacja, samorządność 416

2. Budowanie kultury troski i osiągnięć 420

2.1. Stawianie wysokich wymagań – motywowanie 423
2.1.1. Orientacja na nauczyciela 424
2.1.2. Orientacja na ucznia 428
2.2. Uczenie się we współpracy z sukcesów i porażek 431

3. W poszukiwaniu synergii: stabilizacja i konsolidacja 433

3.1. Przywództwo nauczycieli 438
3.2. Partnerstwa edukacyjne 444

Podsumowanie 451

Zakończenie 457
Bibliografia 467
Spis rycin i tabel 491
Summary 493
Aneks 503