ebook Struktury historii Piotr Gierowski

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2013

Czeski strukturalizm, chociaż dzisiaj przynależy już raczej do sfery dziejów teorii literatury, wciąż pozostaje ciekawym obiektem badań. Spośród różnych odłamów nauki strukturalnej co najmniej część właśnie czeskiego dorobku zachowała zdumiewającą żywotność i inspirujący charakter. W historii tego nurtu jak w soczewce skupiają się ciekawe i skomplikowane (czasem również tragiczne) losy Europy Środkowej i jej mieszkańców, dzieje ideologicznego zniewolenia i upadku nauki, ale też jej wyzwolenia i odrodzenia. Jest on w końcu wyrazem najistotniejszych dążeń, pragnień i marzeń XX-wiecznej czeskiej nauki i sztuki, które - choć niejednokrotnie negowane i niszczone – stanowią jednak trwały i bardzo ważny element czeskiej tożsamości. Można więc przewidywać, że badania nad jego historią będą kontynuowane i rozwijane: strukturalistyczne dziedzictwo Europy Środkowej, w którym myśl Praskiej Szkoły zajmuje poczesne miejsce, wciąż bowiem intryguje i zadziwia swoim rozmachem.

Spis treści ebooka Struktury historii

Wstęp 7
Rozdział 1. Czeskie syntezy historycznoliterackie od końca wieku XVIII do czasów pozytywizmu 13
Początki czeskiej historii literatury: Bohuslav Balbín 13
Syntezy historycznoliterackie epoki odrodzenia narodowego 14
Zalążki myślenia teleologicznego w historii literatury 20
Spuścizna czeskiego odrodzenia: historia literatury w II połowie XIX wieku 20
Pozytywizm: Jaroslav Vlček i Jan Jakubec 21
Historia literatury jako historia idei 22
Problem formy artystycznej i kategoria typowości 26
System wartości wpisany w dzieło 30
Periodyzacja 33
W kierunku nowszych metodologii: Arne Novák 34
Rozdział 2. Praskie Koło Lingwistyczne 39
Rodzime tradycje i konteksty czeskiego strukturalizmu 40
Praskie Koło Lingwistyczne: powstanie i działalność 47
Rozdział 3. Jana Mukařovskiego Polákova Vznešenost přírody – pierwszy projekt strukturalistycznej historii literatury 55
Rozdział 4. Przedwojenna recepcja czeskiej myśli strukturalistycznej w Polsce 71
Tradycje polskiej wyobraźni strukturalistycznej 71
Kazimierz Wóycicki 71
Stanisław Ignacy Witkiewicz i Karol Irzykowski 73
Recepcja czeskiego strukturalizmu w latach 30. 76
Rozdział 5. Historia literatury według Felixa Vodički 99
Rozwój struktury literackiej 101
Geneza dzieł literackich 104
Recepcja dzieł literackich 107
Całości historycznoliterackie 112
Rozprawa Felixa Vodički: konteksty i kontynuacje 115
Počátky krásné prózy novočeské 117
Dominacja marksizmu i renesans myśli strukturalistycznej w latach 60. 122
Czasy normalizacji. Miejsce semiotyki: Znamení zrodu Vladimíra Macury 125
Strukturalizm czeski po roku 1989 128
Rozdział 6. Czeski strukturalizm w Polsce: okres powojenny 131
Strukturalizm i marksizm 131
Lata sześćdziesiąte 147
Poetyka 148
Zagadnienie języka poetyckiego 150
Stylistyka 151
Wersologia 152
Semiotyka 154
Instytucjonalne formy rozwoju i popularyzacji myśli strukturalistycznej 156
Przekłady i publikacje czeskich autorów w Polsce 162
Problematyka historycznoliteracka 166
Sytuacja po roku 1968 184
Klęska strukturalizmu czeskiego 184
Publikacje popularyzatorskie 190
Recepcja czeskiego strukturalizmu po roku 1968: tematy nowe i kontynuowane 191
Zagadnienia odbioru i komunikacji literackiej 197
Kryzys historii literatury 204
Zakończenie. Czeski strukturalizm a polskie badania historycznoliterackie 209
Bibliografia 213
Indeks nazwisk 227