ebook Sygnaliści. Postępowania dotyczące zgłoszeń zewnętrznych oraz zgłoszeń wewnętrznych Jakub Królikowski

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2025

W opracowaniu omówiono procedury związane ze zgłoszeniami sygnalistów wprowadzone ustawą o ochronie sygnalistów. Autor analizuje postępowanie dotyczące zgłoszeń zewnętrznych dokonywanych do organów publicznych lub Rzecznika Praw Obywatelskich oraz postępowanie dotyczące zgłoszeń wewnętrznych przekazywanych do podmiotów prawnych.

Omawiana jest nie tylko treść przepisów, lecz także problemy interpretacyjne powstające w związku z przyjmowaniem i rozpoznawaniem zgłoszeń sygnalistów. Zagadnienia związane z postępowaniem dotyczącym zgłoszeń sygnalisty zostały omówione z uwzględnieniem różnic, w szczególności co do charakteru dwóch rodzajów tego postępowania, tj. postępowania dotyczącego zgłoszeń wewnętrznych oraz postępowania dotyczącego zgłoszeń zewnętrznych.

W książce poruszono m.in. takie zagadnienia, jak: • przesłanki zgłoszeń, • przesłanki prowadzenia postępowań, • zasady przyjmowania i rozpoznawania zgłoszeń, • etapy poszczególnych postępowań.

Publikacja będzie przydatna zarówno dla podmiotów prawnych i organów publicznych prowadzących te postępowania, jak i dla sygnalistów, którzy mają zamiar dokonać zgłoszenia w związku z dostrzeżonym naruszeniem prawa.

Spis treści ebooka Sygnaliści. Postępowania dotyczące zgłoszeń zewnętrznych oraz zgłoszeń wewnętrznych

Spis treści „Sygnaliści: Postępowania dotyczące zgłoszeń zewnętrznych oraz zgłoszeń wewnętrznych”

Zawartość
Nr strony

Wykaz skrótów
13

Wprowadzenie
15

Rozdział I. Uwagi wspólne dla obu rodzajów postępowań dotyczących zgłoszeń sygnalistów
17

1. Dwa rodzaje postępowań dotyczących zgłoszeń sygnalisty
17

1.1. Podstawowe różnice między postępowaniami dotyczącymi zgłoszeń sygnalisty
17

1.2. Charakter postępowania dotyczącego zgłoszeń zewnętrznych
20

1.3. Charakter postępowania dotyczącego zgłoszeń wewnętrznych
21

2. Elementy wspólne dla obu rodzajów postępowań dotyczących zgłoszeń sygnalisty
22

2.1. Ochrona interesu publicznego i zapewnienie ochrony sygnalisty
22

2.2. Podstawowe pojęcia dotyczące postępowania
25

2.3. Zasada skargowości oraz brak możliwości cofnięcia zgłoszenia
26

3. Przesłanki zgłoszenia sygnalisty
28

3.1. Znaczenie przesłanek zgłoszenia
28

3.2. Przesłanka podmiotowa – dokonanie zgłoszenia przez sygnalistę
30

3.3. Przesłanka przedmiotowa – określone obszary prawa, których naruszenia może dotyczyć zgłoszenie
34

3.4. Zgłoszenia dokonane poza przeznaczonymi do tego kanałami
37

3.5. Znaczenie uprzedniego dokonania ujawnienia publicznego
38

4. Zgłoszenia anonimowe
39

5. Relacja między zgłoszeniem wewnętrznym a zgłoszeniem zewnętrznym
42

6. Ochrona poufności w postępowaniu dotyczącym zgłoszeń sygnalistów
47

6.1. Cel i sposób regulacji dotyczącej ochrony poufności
47

6.2. Przepisy dotyczące ochrony poufności w postępowaniu dotyczącym zgłoszeń wewnętrznych
49

6.3. Przepisy dotyczące ochrony poufności w postępowaniu dotyczącym zgłoszeń zewnętrznych
49

7. Ochrona przed działaniami odwetowymi
52

8. Informowanie na temat możliwości dokonania zgłoszenia naruszenia prawa
54

Rozdział II. Postępowanie dotyczące zgłoszeń zewnętrznych
57

9. Zgłoszenie zewnętrzne jako środek wszczęcia postępowania przez sygnalistę
57

10. Podmioty właściwe do przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń zewnętrznych
59

10.1. Organy publiczne
59

10.2. Rzecznik Praw Obywatelskich w postępowaniu dotyczącym zgłoszeń zewnętrznych
64

10.3. Organ właściwy do przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego dotyczącego naruszenia prawa przez służby specjalne
67

11. Sporządzenie zgłoszenia zewnętrznego
68

12. Dokonanie zgłoszenia zewnętrznego
71

12.1. Sposoby dokonywania zgłoszeń zewnętrznych
71

12.2. Dokonanie zgłoszenia w imieniu sygnalisty przez inną osobę
72

12.3. Zagadnienie dotyczące ewentualnych innych warunków dokonania zgłoszenia zewnętrznego
73

12.4. Podmiot, do którego można dokonać zgłoszenia zewnętrznego
73

13. Przyjęcie zgłoszenia zewnętrznego
75

13.1. Ocena wpływu pod kątem spełnienia przesłanek zgłoszenia sygnalisty
75

13.2. Niespełnienie przesłanek zgłoszenia sygnalisty
75

13.3. Spełnienie przesłanek zgłoszenia sygnalisty
76

13.4. Dokonanie zgłoszenia za pośrednictwem niewłaściwego kanału a przyjęcie zgłoszenia
77

13.5. Obowiązek wpisu zgłoszenia zewnętrznego do rejestru
77

13.6. Obowiązek przesłania sygnaliście potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia
78

14. Prowadzenie rejestru zgłoszeń zewnętrznych
79

15. Wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego
81

15.1. Rodzaje wstępnej weryfikacji zgłoszenia zewnętrznego
81

15.2. Etapy wstępnej weryfikacji zgłoszenia dokonanego przez sygnalistę do Rzecznika Praw Obywatelskich
82

15.3. Etapy wstępnej weryfikacji zgłoszenia dokonanego przez sygnalistę do organu publicznego oraz zgłoszenia przekazanego przez organ publiczny lub RPO
83

15.4. Ocena, czy zgłoszenie dotyczy informacji o naruszeniu prawa
85

15.5. Zidentyfikowanie organu właściwego do podjęcia działań następczych
86

16. Odstąpienie od przekazania oraz pozostawienie zgłoszenia bez rozpoznania
88

16.1. Uzasadnienie wprowadzenia omawianych mechanizmów
88

16.2. Odstąpienie od przekazania zgłoszenia zewnętrznego
89

16.3. Pozostawienie zgłoszenia zewnętrznego bez rozpoznania
90

17. Przekazanie zgłoszenia zewnętrznego
92

17.1. Dokonanie zgłoszenia a przekazanie zgłoszenia
92

17.2. Sytuacje, w których może mieć miejsce przekazanie zgłoszenia
93

17.3. Sposób przekazania zgłoszenia zewnętrznego
94

17.4. Skutki przekazania zgłoszenia zewnętrznego
96

17.5. Przekazanie zgłoszenia instytucjom, organom lub jednostkom organizacyjnym UE
97

18. Szczególne środki postępowania dotyczącego zgłoszeń zewnętrznych
98

18.1. Zwrócenie się do sygnalisty o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje
98

18.2. Inne szczególne środki działania przysługujące organowi publicznemu
98

19. Rozpatrzenie zgłoszenia zewnętrznego – działania następcze i ich skutki
99

19.1. Regulacja dotycząca rozpatrzenia zgłoszenia zewnętrznego
99

19.2. Termin na rozpatrzenie zgłoszenia zewnętrznego
100

19.3. Przykładowe działania następcze
101

19.4. Informowanie sygnalisty o stanie sprawy i wyniku końcowym postępowania
101

20. Wydawanie zaświadczenia potwierdzającego podleganie sygnalisty ochronie
103

Rozdział III. Postępowanie dotyczące zgłoszeń wewnętrznych
105

21. Procedura zgłoszeń wewnętrznych
105

21.1. Znaczenie procedury zgłoszeń wewnętrznych
105

21.2. Obowiązek ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych
107

21.3. Obowiązek informowania i udostępnienia treści procedury zgłoszeń wewnętrznych
108

21.4. Możliwość ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych, pomimo braku obowiązku
109

21.5. Korzyści z wprowadzenia procedury zgłoszeń wewnętrznych
110

21.6. Zapewnienie odpowiedniego standardu postępowania oraz przegląd procedury zgłoszeń wewnętrznych
111

21.7. Skutki nieustalenia, niewłaściwego ustalenia lub nieudostępnienia treści procedury zgłoszeń wewnętrznych
112

21.8. Obligatoryjne elementy procedury zgłoszeń wewnętrznych
113

21.9. Fakultatywne elementy procedury zgłoszeń wewnętrznych
120

22. Sporządzenie zgłoszenia wewnętrznego
121

23. Przekazanie zgłoszenia wewnętrznego przez sygnalistę
124

24. Przyjęcie zgłoszenia wewnętrznego
125

24.1. Zasady przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych
125

24.2. Dokumentowanie przyjęcia zgłoszenia wewnętrznego
127

25. Działania następcze podejmowane w związku ze zgłoszeniami wewnętrznymi
128