ebook System Prawa Medycznego. Tom I. Pojęcie, źródła i zakres prawa medycznego Rafał Kubiak, Eleonora Zielińska, Leszek Kubicki

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2018

Jest to opracowanie ujmujące wszechstronnie zagadnienia z zakresu prawa medycznego. W tomie I zawarto rozważania terminologiczne oraz zbiorczo przedstawiono charakterystykę poszczególnych zawodów medycznych jako zawodów zaufania publicznego, zasady uzyskiwania prawa wykonywania zawodu przez ich przedstawicieli, a także instytucjonalne formy wykonywania zawodu. Szczegółowy wykaz zagadnień, które omówiono w publikacji:

relacje prawa medycznego do etyki lekarskiej oraz bioetyki, a także najważniejsze źródła tej gałęzi prawa.
konstytucyjne podstawy systemu ochrony zdrowia, a w szczególności gwarancje dotyczące praw pacjenta.
zasady uzyskiwania prawa wykonywania zawodu przez przedstawicieli poszczególnych profesji medycznych, a w tym system ich kształcenia.
instytucjonalne formy wykonywania czynności medycznych, a zwłaszcza prowadzenia tzw. praktyki zawodowej lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położonych. W tym fragmencie zaprezentowano też reguły kontroli sprawowanej wobec podmiotów leczniczych i praktyk zawodowych.
środki ochrony prawnej, stosowane w wypadku naruszenia praw i dóbr pracowników medycznych. W tym kontekście omówiono ochronę cywilno-, karno- i administracyjnoprawną, a także środki przewidziane w prawie pracy.
organizacja systemu opieki zdrowotnej oraz zasad jej finansowania.
poszczególne rodzaje czynności medycznych, ukazując ich cechy charakterystyczne oraz znaczenie w poszczególnych obszarach systemu opieki zdrowotnej.
zagadnienia dotyczące produktów leczniczych i wyrobów medycznych, m.in. zasady ich rejestracji i reklamy.

Omawiane zagadnienia zostały oparte nie tylko na aktualnym stanie prawnym, ale również ukazano ich szerszy kontekst historyczny i dorobek doktryny oraz judykatury w analizowanym zakresie. Taka formuła sprawiła, że opracowanie ma charakter całościowy i spełnia kryteria systemu prawa medycznego. Odbiorcami książki są:

adwokaci,
radcy prawni,
sędziowie,
prokuratorzy,
menedżerowie w podmiotach leczniczych,
przedstawiciele zawodów medycznych.

Spis treści ebooka System Prawa Medycznego. Tom I. Pojęcie, źródła i zakres prawa medycznego

Wykaz skrótów , str. 21

Przedmowa , str. 29

ROZDZIAŁ I. Pojęcie i ewolucja prawa medycznego , str. 33
1. Wprowadzenie do prawa medycznego , str. 36
2. Prawo medyczne a bioetyka i etyka lekarska , str. 46
2.1. Etyka lekarska a bioetyka , str. 46
2.2. Bioetyka - natura i problematyka , str. 53
2.3. Bioetyka a prawo medyczne , str. 61
2.4. Kodeksy deontologiczne a system prawa powszechnego , str. 69
2.4.1. Wprowadzenie , str. 69
2.4.2. Historia polskich kodeksów etyki lekarskiej , str. 69
2.4.3. Etyka zawodowa przedstawicieli medycznych zawodów zaufania publicznego , str. 71
2.4.4. Charakter norm zawartych w kodeksach etyki zawodów medycznych , str. 75

ROZDZIAŁ II. Współczesne źródła prawa medycznego , str. 80
1. Źródła prawa w Polsce , str. 82
1.1. Wprowadzenie , str. 82
1.2. Pojęcie źródeł prawa , str. 83
1.3. Konstytucyjne źródła prawa , str. 84
1.4. Źródła prawa powszechnie obowiązującego w Polsce , str. 85
2. Krajowe źródła prawa medycznego , str. 88
2.1. Wprowadzenie , str. 88
2.2. Konstytucja jako źródło norm prawa medycznego , str. 89
2.3. Ustawowe źródła prawa medycznego , str. 90
2.3.1. Domeny przedmiotowe ustawodawstwa z zakresu prawa medycznego , str. 90
2.3.2. Ustawowa regulacja praw pacjenta , str. 90
2.3.3. Ustawowa regulacja organizacji i finansowania systemu ochrony zdrowia , str. 91
2.3.4. Ustawowa regulacja zawodów medycznych i samorządów tych zawodów , str. 94
2.3.5. Ustawowa regulacja wybranych rodzajów działalności medycznej , str. 96
3. Ponadnarodowe źródła prawa medycznego , str. 97
3.1. Wprowadzenie , str. 97
3.2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe , str. 98
3.3. Prawo Unii Europejskiej , str. 99
3.4. Realizacja i egzekwowanie zobowiązań konwencyjnych , str. 101
3.5. Rola międzynarodowych organów sądowych , str. 104
4. Konwencja Rady Europy o prawach człowieka i biomedycynie , str. 108
5. ",Prawo miękkie", międzynarodowe , str. 111
6. Międzynarodowe standardy etyczne i profesjonalne w biomedycynie , str. 115

ROZDZIAŁ III. Aspekty konstytucyjne prawa medycznego , str. 119
1. Konstytucyjne gwarancje ochrony zdrowia , str. 120
2. Prawa pacjenta w ujęciu konstytucyjnym , str. 129
3. Prawa osób wykonujących czynności medyczne w ujęciu konstytucyjnym , str. 132
4. Konstytucyjne podstawy działania samorządów zawodowych i ich rola , str. 137

ROZDZIAŁ IV. Pacjent i jego status prawny , str. 142
1. Wprowadzenie , str. 144
2. Definicja pacjenta , str. 146
2.1. Językowe znaczenie pojęcia ",pacjent", , str. 146
2.2. Bioetyczne ujęcie terminu ",pacjent", , str. 148
2.3. Prawne znaczenie terminu ",pacjent", , str. 151
2.3.1. Perspektywa ustawowa , str. 151
2.3.2. Prawa poczętego pacjenta , str. 154
2.4. Pacjent - klient - konsument zdrowia , str. 157
3. Wzorzec osobowy pacjenta jako osoby szczególnie wrażliwej , str. 160
3.1. Pacjent - ekspert medyczny. Specyfika relacji , str. 160
3.2. Chory jako uczestnik terapii , str. 162
4. Podsumowanie , str. 165

ROZDZIAŁ V. Zawody medyczne , str. 168
1. Pojęcie zawodu medycznego i kategorie pracowników medycznych , str. 177
2. Lekarz i lekarz dentysta , str. 178
2.1. Definicja oraz cechy szczególne zawodu lekarza oraz lekarza dentysty , str. 178
2.1.1. Wprowadzenie , str. 178
2.1.2. Rodzaj wykonywanych czynności , str. 178
2.1.3. Odpowiednie wykształcenie i kwalifikacje zawodowe , str. 180
2.1.4. Stałe wykonywanie czynności , str. 180
2.1.5. Zarobkowy charakter działalności , str. 181
2.1.6. Podsumowanie , str. 183
2.2. Zawody lekarza i lekarza dentysty jako zawody zaufania publicznego , str. 183
2.2.1. Wprowadzenie. Cechy zawodu zaufania publicznego , str. 183
2.2.2. Obsługa osobistych potrzeb ludzkich , str. 187
2.2.3. Uzyskiwanie informacji dyskretnych i obowiązek zachowania tajemnicy , str. 187
2.2.4. Etos zawodowy , str. 189
2.2.5. Odpowiednie kwalifikacje i bariery ograniczające możliwość podejmowania zawodu , str. 190
2.2.6. Tworzenie i przynależność do samorządu zawodowego , str. 191
2.3. Zawody lekarza i lekarza dentysty jako wolne zawody , str. 193
2.3.1. Wprowadzenie. Cechy wolnego zawodu , str. 193
2.3.2. Samodzielność podejmowania czynności zawodowych , str. 195
2.3.3. Osobiste świadczenie usług , str. 195
2.3.4. Intelektualny charakter świadczonych usług , str. 196
2.3.5. Podsumowanie , str. 197
2.4. System szkolenia lekarzy i lekarzy dentystów w Polsce , str. 197
2.4.1. Wprowadzenie. Ewolucja rozwiązań prawnych , str. 197
2.4.2. Kształcenie przeddyplomowe , str. 201
2.4.3. Staż podyplomowy , str. 202
2.4.4. Lekarski Egzamin Końcowy i Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy , str. 207
2.4.5. Specjalizacja , str. 213
2.4.5.1. Szkolenie specjalizacyjne , str. 213
2.4.5.2. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny , str. 218
2.4.6. Obowiązek ustawicznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych , str. 223
2.5. Prawo wykonywania zawodu lekarza oraz lekarza dentysty , str. 226
2.5.1. Przesłanki uzyskania prawa wykonywania zawodu , str. 226
2.5.2. Procedura uzyskiwania prawa wykonywania zawodu , str. 252
2.5.3. Pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie prawa wykonywania zawodu , str. 257
2.5.3.1. Niedostateczne przygotowanie zawodowe , str. 257
2.5.3.2. Niewykonywanie zawodu , str. 259
2.5.3.3. Niezdolność do wykonywania zawodu z powodów zdrowotnych , str. 260
2.5.3.4. Utrata prawa wykonywania zawodu z mocy prawa , str. 261
2.5.3.5. Utrata prawa wykonywania zawodu wskutek zrzeczenia się albo pozbawienia tego prawa , str. 265
3. Pielęgniarka i położna , str. 265
3.1. Wprowadzenie , str. 265
3.2. Prawo wykonywania zawodu , str. 271
3.2.1. Wprowadzenie , str. 271
3.2.2. Przesłanki uzyskania prawa wykonywania zawodu , str. 272
3.2.2.1. Odpowiednie wykształcenie , str. 272
3.2.2.2. Zdolność do czynności prawnych , str. 274
3.2.2.3. Stan zdrowia osoby ubiegającej się o wykonywanie zawodów pielęgniarki i położnej , str. 276
3.2.2.4. Nienaganna postawa etyczna , str. 277
3.3. Procedura przyznania prawa wykonywania zawodu , str. 278
3.4. Wygaśnięcie prawa i ograniczonego prawa wykonywania zawodu , str. 281
3.5. Wykonywanie zawodu bez prawa/uprawnień , str. 281
3.6. Uzyskiwanie prawa wykonywania zawodu przez cudzoziemców , str. 283
3.7. Przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu , str. 285
3.8. Podyplomowe kształcenie pielęgniarek i położnych w Polsce , str. 287
3.8.1. Wprowadzenie , str. 287
3.8.2. Rodzaje kształcenia podyplomowego , str. 287
3.8.3. Organizacja kształcenia podyplomowego , str. 291
3.8.4. Uprawnienia pracownicze pielęgniarki, położnej podejmującej kształcenie podyplomowe , str. 292
4. Diagnosta laboratoryjny , str. 293
4.1. Wprowadzenie , str. 293
4.2. Prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 295
4.2.1. Uzyskanie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 295
4.2.2. Utrata prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 298
4.2.3. Skutki przerwy w wykonywaniu czynności diagnosty laboratoryjnego , str. 298
4.2.4. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 300
4.3. Kształcenie uprawniające do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 301
4.3.1. Wprowadzenie , str. 301
4.3.2. Kształcenie na kierunku analityka medyczna , str. 302
4.3.3. Kształcenie podyplomowe w zakresie analityki medycznej po ukończeniu studiów na kierunku przydatnym do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego , str. 305
4.3.4. Uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego w ramach specjalizacji , str. 307
4.4. Kształcenie podyplomowe , str. 308
4.4.1. Wprowadzenie , str. 308
4.4.2. Specjalizacje , str. 310
4.4.3. Ciągłe szkolenie , str. 313
5. Farmaceuta , str. 316
5.1. Wprowadzenie , str. 316
5.2. Kwalifikacje zawodowe i prawo wykonywania zawodu , str. 320
5.2.1. Kwalifikacje do zawodu farmaceuty , str. 320
5.2.2. Organy przyznające prawo wykonywania zawodu , str. 322
5.2.3. Kwalifikacje uprawniające do uzyskania prawa wykonywania zawodu , str. 323
5.2.4. Procedura wydawania prawa wykonywania zawodu , str. 324
5.2.5. Kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej , str. 325
5.2.6. Utrata prawa wykonywania zawodu , str. 325
5.2.7. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu , str. 325
5.3. Rejestr farmaceutów , str. 327
5.4. Zakres zadań zawodowych farmaceuty , str. 328
5.4.1. Wprowadzenie , str. 328
5.4.2. Usługi farmaceutyczne w aptekach ogólnodostępnych , str. 329
5.4.3. Usługi farmaceutyczne w aptekach szpitalnych , str. 329
5.4.4. Inne usługi farmaceutyczne wykonywane przez farmaceutę , str. 330
5.4.5. Porady i opieka farmaceutyczna , str. 330
5.4.6. Kierowanie apteką, punktem aptecznym, działem farmacji szpitalnej lub hurtownią farmaceutyczną , str. 332
5.5. Ciągłe (ustawiczne) szkolenie farmaceutów , str. 334
5.6. Odpowiedzialność zawodowa , str. 335
6. Ratownik medyczny , str. 336
6.1. Wprowadzenie , str. 336
6.1.1. Współczesne założenia systemu ratownictwa medycznego , str. 336
6.1.2. Polski system ratownictwa medycznego , str. 339
6.2. Zawód ratownika medycznego , str. 340
6.2.1. Przesłanki wykonywania zawodu ratownika medycznego , str. 340
6.2.2. Obowiązek dokształcania , str. 345
6.2.3. Prawo wykonywania zawodu , str. 348
6.2.4. Przesłanki uniemożliwiające wykonywanie zawodu , str. 349
6.2.5. Wykonywanie zawodu ratownika medycznego , str. 349
7. Fizjoterapeuta , str. 351
7.1. Wprowadzenie , str. 351
7.2. Zawód fizjoterapeuty , str. 354
7.2.1. Warunki uzyskania prawa wykonywania zawodu , str. 354
7.2.2. Stwierdzenie, wygaśnięcie, zawieszenie oraz pozbawienie prawa wykonywania zawodu fizjoterapeuty , str. 359
7.2.3. Kształcenie podyplomowe fizjoterapeutów , str. 364
7.3. Wykonywanie zawodu fizjoterapeuty , str. 368

ROZDZIAŁ VI. Instytucjonalne formy wykonywania działalności leczniczej , str. 371
1. Działalność lecznicza i podmioty lecznicze , str. 381
1.1. Działalność lecznicza , str. 381
1.1.1. Pojęcie działalności leczniczej , str. 381
1.1.2. Świadczenia zdrowotne i rodzaje działalności leczniczej , str. 382
1.2. Podmioty lecznicze , str. 388
1.2.1. Koncepcja podmiotu leczniczego , str. 388
1.2.2. Kategoryzacja podmiotów leczniczych oraz ich formy organizacyjne , str. 391
1.2.3. Ustrój podmiotów leczniczych , str. 400
1.2.4. Działalność podmiotów leczniczych , str. 409
1.3. Wybrane elementy prawa pracy w podmiotach leczniczych , str. 416
2. Instytucjonalne formy wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty w świetle ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz innych przepisów , str. 423
2.1. Wprowadzenie , str. 423
2.2. Lekarze, lekarze dentyści wykonujący zawód na podstawie przyznania przez okręgową radę lekarską prawa wykonywania zawodu w ograniczonym zakresie , str. 425
2.2.1. Lekarz, lekarz dentysta odbywający staż podyplomowy , str. 425
2.2.2. Lekarz, lekarz dentysta skierowany do odbycia stażu adaptacyjnego lub zdawania testu umiejętności , str. 429
2.2.3. Lekarze, lekarze dentyści, wykonujący zawód wyłącznie w celu odbycia kształcenia podyplomowego, odbycia studiów trzeciego stopnia, uzyskania habilitacji albo uczestnictwa w badaniach naukowych i pracach rozwojowych , str. 433
2.3. Lekarz, lekarz dentysta, który może wykonywać zawód lekarza albo lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu przyznanego przez radę polskiej okręgowej izby lekarskiej , str. 435
2.3.1. Lekarz, lekarz dentysta zaproszony do prowadzenia nauczania zawodu lub konsultacji , str. 435
2.3.2. Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wykonujący zawód w Rzeczypospolitej Polskiej okazjonalnie lub czasowo , str. 436
2.3.3. Lekarz, lekarz dentysta cudzoziemiec udzielający stale świadczeń zdrowotnych członkom zagranicznej kadry narodowej biorącym udział w igrzyskach olimpijskich, organizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej , str. 437
2.4. Formy wykonywania zawodu przez lekarzy, lekarzy dentystów, którym okręgowa rada lekarska przyznała prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty bez ograniczeń , str. 438
2.4.1. Wprowadzenie , str. 438
2.4.2. Wykonywanie zawodu lekarza na podstawie umowy o pracę , str. 439
2.4.3. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie służby , str. 444
2.4.3.1. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie służby wojskowej , str. 444
2.4.3.1.1. Wykonywanie zawodu lekarza na zasadach określonych w ustawie z 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej , str. 444
2.4.3.1.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty na zasadach określonych w ustawie z 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych , str. 447
2.4.3.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie pełnienia służby w Służbie Więziennej , str. 450
2.4.3.3. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie pełnienia służby w jednostkach podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych albo w podmiocie leczniczym utworzonym przez tego ministra , str. 453
2.4.3.4. Wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty w formie pełnienia służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu , str. 453
2.4.3.5. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty jako funkcjonariusza służby cywilnej , str. 454
2.5. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika , str. 455
2.5.1. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika państwowego , str. 455
2.5.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika w organach samorządu terytorialnego , str. 456
2.6. Prawo do odmowy udzielenia świadczenia zdrowotnego przez lekarza, lekarza dentystę związanego poleceniem pracowniczym lub służbowym , str. 457
2.7. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty na podstawie umowy cywilnoprawnej , str. 458
2.7.1. Wprowadzenie , str. 458
2.7.2. Umowa zlecenia , str. 458
2.7.3. Umowa o dzieło , str. 462
2.8. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie indywidualnej lub grupowej praktyki lekarskiej , str. 463
2.8.1. Wprowadzenie , str. 463
2.8.2. Indywidualna praktyka lekarska i lekarsko-dentystyczna , str. 464
2.8.3. Grupowa praktyka zawodowa lekarzy i lekarzy dentystów , str. 467
2.8.3.1. Wprowadzenie , str. 467
2.8.3.2. Wykonywanie grupowej praktyki lekarskiej, lekarsko-dentystycznej w formie spółki prawa cywilnego , str. 467
2.8.3.3. Wykonywanie praktyki lekarskiej i lekarsko-dentystycznej w formie spółki osobowej prawa handlowego , str. 468
2.8.3.3.1. Spółka jawna , str. 468
2.8.3.3.2. Spółka partnerska , str. 470
2.8.4. Wykonywanie zawodowych praktyk lekarskich i lekarsko-dentystycznych jako działalność gospodarcza , str. 472
2.8.5. Rejestracja zawodowych praktyk lekarskich i lekarsko-dentystycznych , str. 474
2.8.6. Standardy organizacyjne , str. 482
2.8.7. Regulamin organizacyjny , str. 483
2.8.8. Informowanie o praktyce zawodowej , str. 484
2.8.9. Zatrudnianie innych osób w zawodowej praktyce lekarskiej , str. 487
2.8.10. Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej , str. 489
2.8.11. Wymagania dotyczące pomieszczeń i urządzeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą , str. 494
2.8.12. Obowiązek zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych , str. 494
2.8.13. Ochrona radiologiczna , str. 495
2.8.14. Gospodarka odpadami , str. 498
2.8.15. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej lekarza wykonującego indywidualną praktykę lekarską , str. 499
2.8.16. Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską , str. 501
2.8.17. Opodatkowanie z tytułu prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej , str. 502
2.8.17.1. Podatek dochodowy na zasadach ogólnych , str. 502
2.8.17.2. Podatek liniowy , str. 503
2.8.17.3. Ryczałt ewidencjonowany , str. 504
2.8.17.4. Karta podatkowa , str. 505
2.8.18. Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług , str. 506
2.8.19. Kontrola i wizytacja zawodowej praktyki lekarskiej , str. 507
2.9. Nauczanie zawodu lekarza jako forma wykonywania zawodu , str. 510
2.10. Udzielanie pomocy lekarskiej w trybie art. 30 u.z.l. jako forma wykonywania zawodu , str. 520
2.11. Uczestnictwo lekarza w zwalczaniu skutków katastrof, epidemii i klęsk żywiołowych , str. 523
2.12. Wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty w formie wolontariatu , str. 525
3. Praktyka zawodowa pielęgniarki i położnej , str. 527
3.1. Wprowadzenie , str. 527
3.2. Umowa o pracę , str. 528
3.3. Stosunek służbowy , str. 529
3.4. Umowa cywilnoprawna , str. 530
3.5. Wolontariat , str. 531
3.6. Jednoosobowa działalność gospodarcza , str. 532
3.7. Grupowa praktyka , str. 534
3.8. Umowa ubezpieczenia , str. 535
3.9. Rejestr działalności leczniczej , str. 536
3.10. Regulamin organizacyjny praktyki , str. 540
3.11. Kontrola , str. 540
4. Kontrola i nadzór nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą , str. 541
4.1. Znaczenie kontroli i nadzoru w działalności leczniczej , str. 541
4.2. Ewolucja regulacji prawnych w zakresie kontroli i nadzoru nad działalnością leczniczą , str. 545
4.3. Pojęcie kontroli i nadzoru , str. 550
4.4. Cele i cechy kontroli i nadzoru , str. 552
4.5. Rodzaje kontroli i nadzoru , str. 554
4.6. Kryteria kontroli i nadzoru , str. 556
4.7. Podmioty uprawnione do kontroli i nadzoru nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą , str. 562
4.8. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą realizowana przez organy rejestrowe , str. 565
4.9. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą związana z ich działalnością , str. 571
4.10. Kontrola indywidualnych praktyk lekarskich i pielęgniarskich , str. 584
4.11. Nadzór nad podmiotami leczniczymi niebędącymi przedsiębiorcami , str. 587
4.12. Nadzór właścicielski , str. 591

ROZDZIAŁ VII. Prawna ochrona osób i instytucji wykonujących czynności medyczne , str. 594
1. Środki ochrony cywilnoprawnej , str. 600
1.1. Wprowadzenie , str. 600
1.2. Ochrona dóbr osobistych , str. 601
1.2.1. Pojęcie dobra osobistego , str. 601
1.2.2. Środki ochrony dóbr osobistych , str. 605
1.2.2.1. Wprowadzenie , str. 605
1.2.2.2. Środki o charakterze niemajątkowym i przesłanki ich zastosowania , str. 605
1.2.2.3. Środki o charakterze majątkowym i przesłanki ich zastosowania , str. 608
1.2.3. Wybrane formy naruszeń dóbr osobistych przedstawicieli zawodów medycznych oraz podmiotów wykonujących działalność leczniczą , str. 613
1.2.3.1. Wprowadzenie , str. 613
1.2.3.2. Naruszenie czci , str. 613
1.2.3.3. Naruszenie godności i nietykalności cielesnej , str. 617
1.2.4. Środki ochrony przewidziane w reżimie kontraktowym i deliktowym , str. 618
1.2.4.1. Środki przewidziane w reżimie kontraktowym , str. 618
1.2.4.2. Środki przewidziane w reżimie deliktowym , str. 623
2. Środki ochrony wynikającej z prawa pracy , str. 627
3. Środki ochrony administracyjnoprawnej , str. 639
3.1. Wprowadzenie , str. 639
3.2. Środki odwoławcze od decyzji administracyjnych , str. 641
3.3. Środki ochrony w postępowaniu w sprawie zawarcia umów ze świadczeniodawcami , str. 644
3.4. Protest jako środek ochrony , str. 646
3.5. Kontrola sądowoadministracyjna , str. 647
3.6. Środki ochrony stosowane w związku z procedurami kontrolnymi , str. 648
3.7. Podsumowanie , str. 650
4. Środki ochrony karnoprawnej , str. 651
4.1. Środki ochrony karnoprawnej pracowników medycznych na zasadach ogólnych , str. 651
4.1.1. Wprowadzenie , str. 651
4.1.2. Ochrona pracowników medycznych wynikająca z przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń , str. 653
4.1.2.1. Ochrona czci i nietykalności cielesnej , str. 653
4.1.2.2. Ochrona wolności , str. 660
4.1.2.3. Ochrona zdrowia , str. 664
4.1.2.4. Ochrona mienia , str. 669
4.1.2.5. Ochrona miru domowego , str. 672
4.2. Ochrona prawnokarna lekarza i innych zawodów medycznych jak funkcjonariuszy publicznych , str. 676
4.2.1. Ochrona lekarza jak funkcjonariusza publicznego , str. 676
4.2.2. Ochrona innych zawodów medycznych jak funkcjonariuszy publicznych , str. 683

ROZDZIAŁ VIII. Podmioty administrujące ochroną zdrowia , str. 687
1. Wprowadzenie , str. 690
2. Wpływ zasad, funkcji i zadań na strukturę organizacyjną podmiotów administrujących ochroną zdrowia , str. 693
3. Podmioty publiczne , str. 697
3.1. Organy administracji rządowej , str. 697
3.1.1. Rada Ministrów , str. 697
3.1.2. Minister właściwy do spraw zdrowia , str. 698
3.1.3. Państwowe osoby prawne podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia , str. 706
3.1.3.1. Narodowy Fundusz Zdrowia , str. 706
3.1.3.2. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji , str. 709
3.1.4. Inspekcje podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia , str. 711
3.1.4.1. Państwowa Inspekcja Sanitarna , str. 711
3.1.4.2. Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna , str. 715
3.1.5. Centralne organy administracji rządowej podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia , str. 717
3.1.5.1. Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych , str. 717
3.1.5.2. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych , str. 720
3.1.5.3. Rzecznik Praw Pacjenta , str. 722
3.1.6. Wojewoda , str. 724
3.2. Organy samorządu terytorialnego , str. 727
4. Podmioty niepubliczne , str. 733

ROZDZIAŁ IX. Pojęcie i rodzaje czynności medycznych , str. 735
1. Pojęcie czynności medycznych , str. 740
1.1. Pojęcia oznaczające aktywność zawodową w medycynie, używane przez ustawodawcę , str. 740
1.2. Relacja pojęć ",świadczenie zdrowotne", - ",czynność medyczna", - ",czynności lecznicze i nielecznicze", , str. 746
1.3. Podsumowanie , str. 750
2. Rodzaje czynności medycznych , str. 751
2.1. Profilaktyka , str. 751
2.2. Diagnostyka, diagnoza, proces diagnostyczny , str. 759
2.2.1. Pojęcia diagnostyki i diagnozy , str. 759
2.2.2. Elementy procesu diagnostycznego , str. 762
2.2.3. Wniosek końcowy - rozpoznanie , str. 765
2.3. Terapia , str. 766
2.3.1. Pojęcie leczenia , str. 766
2.3.2. Czynności lecznicze , str. 768
2.3.3. Zabieg , str. 770
2.4. Rehabilitacja , str. 774
2.4.1. Definicja i rodzaje rehabilitacji , str. 774
2.4.2. Rehabilitacja lecznicza jako rodzaj działalności leczniczej , str. 777
2.4.3. Dokumentacja medyczna zakładu rehabilitacji leczniczej , str. 780
2.4.4. Rehabilitacja lecznicza jako świadczenie gwarantowane , str. 784
2.4.5. Szczególne regulacje dotyczące rehabilitacji leczniczej , str. 787
2.5. Opieka paliatywna , str. 788
2.5.1. Definiowanie i zakres opieki paliatywnej , str. 788
2.5.2. Opieka paliatywna jako przedmiot aktywności Rady Europy oraz Światowej Organizacji Zdrowia , str. 794
2.5.3. Opieka paliatywna jako świadczenie gwarantowane , str. 795
2.5.4. Instytucje doradcze do spraw opieki paliatywnej i hospicyjnej , str. 796
2.5.5. Medyczna marihuana , str. 798
2.5.6. Szczególne regulacje dotyczące opieki paliatywnej , str. 802
3. Orzeczenia i opinie w zakresie czynności medycznych , str. 803
3.1. Wprowadzenie , str. 803
3.2. Zasady wydawania orzeczeń , str. 804
3.2.1. Wydawanie orzeczeń po osobistym zbadaniu , str. 804
3.2.2. Wydawanie orzeczeń bez osobistego zbadania , str. 806
3.2.3. Wydawanie orzeczeń po zbadaniu za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności , str. 807
3.2.4. Wystawienie recepty bez osobistego zbadania , str. 810
3.3. Zasady wydawania opinii , str. 812
3.4. Środki odwoławcze od wydanych orzeczeń lub opinii , str. 813
3.5. Odpowiedzialność lekarza za wydane orzeczenia i opinie , str. 815
4. Prawne standardy wykonywania czynności medycznych , str. 817
4.1. Wprowadzenie , str. 817
4.2. Standard wykonywania zawodu lekarza a jego odpowiedzialność karna , str. 822
4.3. Standard wykonywania zawodu a konflikty dóbr prawnych związanych z leczeniem , str. 826

ROZDZIAŁ X. Organizacja i finansowanie opieki zdrowotnej , str. 832
1. Ewolucja rozwiązań prawnych dotyczących finansowania opieki zdrowotnej , str. 836
1.1. Ustawodawstwo międzywojenne , str. 836
1.2. Finansowanie opieki zdrowotnej według modelu Siemaszki , str. 839
1.3. Wprowadzenie systemu ubezpieczeniowego - kasy chorych , str. 840
1.4. Centralizacja systemu zdrowotnego - Narodowy Fundusz Zdrowia , str. 843
1.5. Wprowadzenie sieci szpitali i ratunkowego dostępu do technologii lekowych , str. 846
2. Czynności medyczne finansowane ze środków publicznych , str. 847
2.1. Wprowadzenie , str. 847
2.2. Rodzaje i charakterystyka czynności medycznych finansowanych ze środków publicznych , str. 849
3. Zakres ubezpieczenia zdrowotnego , str. 855
3.1. Wprowadzenie , str. 855
3.2. Powojenna historia ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce , str. 856
3.3. Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne , str. 857
3.4. Potwierdzanie prawa do świadczeń zdrowotnych , str. 862
3.5. Kierunki zmian , str. 864
4. Zasady funkcjonowania Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 866
4.1. Tło historyczne , str. 866
4.2. Podstawa prawna działania Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 869
4.3. Zadania i gospodarka finansowa Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 869
4.4. Organizacja Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 873
4.4.1. Wprowadzenie , str. 873
4.4.2. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 873
4.4.3. Rada Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 876
4.4.4. Rada oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 877
4.4.5. Dyrektor wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 878
4.4.6. Kierunki zmian systemowych , str. 878
5. Finansowanie czynności medycznych wykonywanych poza granicami kraju , str. 879
5.1. Ewolucja rozwiązań , str. 879
5.2. Współczesne regulacje prawne , str. 882
5.2.1. Wprowadzenie , str. 882
5.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych poza granicami Polski z budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia , str. 883
5.2.2.1. Wprowadzenie , str. 883
5.2.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach przepisów o koordynacji , str. 884
5.2.2.2.1. Zakres terytorialny stosowania regulacji , str. 884
5.2.2.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych , str. 884
5.2.2.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w trybie planowym , str. 887
5.2.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach dyrektywy o prawach pacjenta w transgraniczne opiece zdrowotnej , str. 894
5.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych poza granicami Polski z budżetu Ministra Zdrowia , str. 899
6. Zasady refundacji , str. 901
6.1. Wprowadzenie , str. 901
6.2. Rys historyczny i uwarunkowania europejskie , str. 903
6.3. Podstawowe zasady refundacji , str. 906
6.4. Procedura refundacji , str. 911
6.5. Zmiany zasad i procedury refundacji , str. 913

ROZDZIAŁ XI. Produkty lecznicze i wyroby medyczne , str. 914
1. Procedura dopuszczenia produktów leczniczych i wyrobów medycznych do obrotu , str. 917
1.1. Wprowadzenie , str. 917
1.2. Procedury dopuszczenia do obrotu produktów leczniczych , str. 918
1.2.1. Podstawowe pojęcia , str. 918
1.2.2. Procedura krajowa , str. 922
1.2.3. Procedura centralna , str. 923
1.2.4. Procedura wzajemnego uznania , str. 924
1.2.5. Procedura zdecentralizowana , str. 926
1.3. Wyroby medyczne , str. 927
1.4. Podsumowanie , str. 929
2. Działania niepożądane produktów leczniczych , str. 931
2.1. Wprowadzenie , str. 931
2.2. Działania niepożądane , str. 932
2.3. System monitorowania bezpieczeństwa farmakoterapii , str. 940
2.3.1. Źródła regulacji prawnej i podmioty zgłaszające działania niepożądane , str. 940
2.3.2. Zadania Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Produktów Biobójczych i Wyrobów Medycznych w zakresie monitorowania działań niepożądanych , str. 942
2.3.3. Obowiązki podmiotu odpowiedzialnego w zakresie monitorowania działań niepożądanych , str. 943
2.3.4. Produkty, których dotyczy zgłaszanie działań niepożądanych , str. 946
2.3.5. Zakres danych zawartych w zgłoszeniu , str. 947
2.3.6. Zasady zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych , str. 948
2.3.7. Raporty okresowe dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego , str. 948
2.4. Podsumowanie , str. 949
3. Informacja o produktach leczniczych i wyrobach medycznych a ich reklama , str. 950
3.1. Wprowadzenie , str. 950
3.2. Reklama leków , str. 952
3.3. Wymogi dotyczące reklamy leków , str. 954
3.4. Klasyfikacja reklamy leków , str. 956
3.5. Reklama wyrobów medycznych , str. 959
3.6. Podsumowanie , str. 960
4. Dystrybucja produktów leczniczych i wyrobów medycznych , str. 961
4.1. Wprowadzenie , str. 961
4.2. Zasady ogólne , str. 962
4.3. Dystrybucja hurtowa , str. 964
4.4. Dystrybucja detaliczna , str. 968
4.5. Dystrybucja wyrobów medycznych , str. 975
5. Nadzór nad wytwarzaniem i dystrybucją produktów leczniczych i wyrobów medycznych , str. 977
5.1. Źródła regulacji , str. 977
5.2. Zapewnienie jakości produktów leczniczych i wyrobów medycznych , str. 977
5.3. Cele nadzoru Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej , str. 978
6. Transparentność w relacjach przemysłu farmaceutycznego i przedstawicieli zawodów medycznych oraz organizacji pacjenckich , str. 989
6.1. Wprowadzenie , str. 989
6.2. Zasady gromadzenia danych i ich ujawnienia , str. 992
6.2.1. Beneficjenci , str. 992
6.2.1.1. Przedstawiciele zawodów medycznych , str. 992
6.2.1.2. Organizacje ochrony zdrowia , str. 992
6.2.2. Dane podlegające publikacji , str. 993
6.2.2.1. Dane dotyczące przedstawicieli zawodów medycznych , str. 993
6.2.2.2. Dane dotyczące organizacji ochrony zdrowia , str. 994
6.2.3. Zasady udostępniania informacji , str. 994
6.2.4. Wyjątki dotyczące udostępnienia i publikacji , str. 995
6.2.5. Transakcje transgraniczne , str. 995
6.3. Zasada pierwszeństwa prawa stanowionego , str. 996
6.3.1. Wprowadzenie , str. 996
6.3.2. Kodeks Przejrzystości a ustawa z 6.09.2001 r. - Prawo farmaceutyczne , str. 996
6.3.3. Możliwa styczność zagadnień transparentności z ustawą z 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji , str. 999
6.3.4. Zgodność Kodeksu Przejrzystości z ustawą z 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych , str. 1000
6.3.5. Kodeks Przejrzystości a ustawa z 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty , str. 1001
6.3.6. Wybrane aspekty Kodeksu Przejrzystości w świetle Kodeksu Etyki Aptekarza , str. 1002
6.4. Podsumowanie , str. 1003

Bibliografia , str. 1007

Skorowidz rzeczowy , str. 1053

Autorzy , str. 1065