-17%

ebook Ukraina przed końcem historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci Tomasz Stryjek

Wydawca: Scholar

Rok wydania: 2014

Książka Ukraina przed końcem Historii zawiera eseje na temat polityki wobec pamięci prowadzonej przez wybrane państwa, które kandydowały do członkostwa w Unii Europejskiej – państwa bałtyckie, Chorwację i Hiszpanię. Autor porównuje ich polityki pamięci z polityką Ukrainy, kraju obecnie dążącego do udziału w projekcie europejskim. Czytelnik znajdzie również w książce analizę środków sprawiedliwości tranzycyjnej zastosowanych na Ukrainie po 1991 roku oraz podsumowanie rewolucji 2013/14 roku, z uwzględnieniem roli odegranej w niej przez zwolenników i sympatyków nacjonalizmu. Sporo miejsca zajmuje w książce analiza polityki pamięci współczesnej Rosji i jej wpływu na sąsiadów w Europie Wschodniej i Środkowej.

Spis treści ebooka Ukraina przed końcem historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci

Wstęp 9
Rewolucja 2013/2014 roku na Ukrainie
w perspektywie końca Historii 10
Trzy perspektywy rozwoju porewolucyjnej Ukrainy 14
Wyzwanie polityki wobec pamięci dla władz nowej
Ukrainy 17
O polskiej percepcji ukraińskich zmagań
z przeszłością 21
Pamięć a historiografia i nauki o polityce 27
Rozdział 1. Rewolucja 2013/2014 roku na Ukrainie:
Od Occupy Majdan Nezałeżnosti do nowoczesnego
państwa narodowego 33
Kolory 38
Źródła 42
Dyskursy nacjonalistyczny i postsowiecki: zapętlenie
i rozwiązanie? 48
Dyskurs proeuropejski a kwestia językowa 56
Wiktor Janukowycz i „czerwono-czarni” 60
Bractwo – nacjonaliści „na zamówienie” 63
Prawy Sektor – nurt paramilitarny 64
Swoboda – nurt parlamentarny 71
Czerwień, czerń i państwo narodowe 80
Rozdział 2. Ukraina 1991–2014 wobec wyzwania
sprawiedliwości tranzycyjnej 85
Sprawiedliwość tranzycyjna i polityka wobec pamięci
na „skrwawionych ziemiach” 87
Sądy karne 93
Lustracja 95
Komisja prawdy 109
Restytucja mienia 114
Rehabilitacja ofiar 117
Prawo dostępu obywateli do akt 123
Negatywne odniesienie się przez władze do reżimu
oraz sformułowanie nowej narracji historycznej 127
Polityka wobec pamięci prezydenta Juszczenki 129
Polityka wobec pamięci na Ukrainie 2010–2014 138
We władaniu przeszłości 142
Rozdział 3. „Wojna o pamięć” w Europie Środkowej
i Wschodniej 2005–2010. Strategie polityki Litwy,
Łotwy, Estonii, Ukrainy, Polski i Rosji 145
Model polityki wobec pamięci – państwa bałtyckie
i Polska 149
Strategia polityki wobec pamięci – państwa bałtyckie
i Polska 152
Kształtowanie strategii polityki wobec pamięci –
przypadek Litwy 157
Model oraz strategia polityki wobec pamięci
na Ukrainie 167
„Wojna o pamięć” – okoliczności wybuchu, układ sił,
pola konfrontacji 183
Strategia Rosji w „wojnie o pamięć” 191
„Wojna o pamięć” 2005–2010 – epilog 194
Rozdział 4. Ukraina wobec Zagłady. Państwo,
społeczeństwo i wyzwanie pamięci 201
Muzea Zagłady: społeczne czy państwowe? 203
Czynnik społeczny: edukacja i badania
nad Zagładą 208
Państwo wobec pamięci o Zagładzie –
uwarunkowania 212
Stanowiska sił politycznych i prezydentów wobec
pamięci o Zagładzie w latach 2005–2014 216
Rozdział 5. Ukraina w zwierciadle Hiszpanii.
Polityka wobec pamięci na przełomie XX i XXI wieku
a procesy narodotwórcze na dwu końcach Europy 225
Hiszpania po 1975 roku – odpolitycznienie przez
„zapomnienie” 228
Hiszpania po 2004 roku – odpolitycznienie przez
zindywidualizowanie 231
Jak powstały i jak istnieją narody? 241
Ukraina a Hiszpania (zdaniem politologa) 244
Hiszpania i Ukraina – zasoby pamięci historycznej
i procesy narodotwórcze 246
Ukraina i Hiszpania – kultury polityczne, ruchy
społeczne i układ międzynarodowy 253
Ukraina – ćwiczenia z cierpliwości: od polityki wobec
pamięci do edukacji 262
Rozdział 6. Nikt nie chce być „faszystą”. Zmagania
o pamięć o II wojnie światowej w Chorwacji
od 1991 roku (z Ukrainą w tle) 267
U źródeł porządku prawnego 270
Pod rządami prezydenta Tuđmana (1990–1999) 273
Koncepcje opozycji w latach 1990–1999 280
Zwrot na scenie politycznej Chorwacji w 2000 roku 285
Jasenovac i Bleiburg w polityce partii chorwackich
w latach 1990–2003 288
Pod rządami zreformowanej HDZ (2003–2011) 294
Zmiany w polityce wobec pamięci lewicy od 2009 roku 299
Chorwacja i Ukraina wobec UE od 1991 roku 303
Chorwacja i Ukraina wobec swoich ruchów
nacjonalistycznych w XX wieku 306
Chorwacja i Ukraina wobec dziedzictwa SFRJ i ZSRR 311
Rozdział 7. Faszyzm czy integralny nacjonalizm?
OUN w perspektywie historiograficznej
i politologicznej 315
We współczesnej debacie publicznej i polityce 315
W sporach historyków 319
W typologiach ideologii i ruchów politycznych
XX wieku 327
W perspektywie historii nacjonalizmu integralnego
i faszyzmu w Europie 334
W perspektywie typologii form eliminacjonizmu 341
W przyszłej europejskiej narracji historycznej
(wizja optymisty) 344
Rozdział 8. Jakiej debaty o przeszłości potrzebuje
Rosja? Aleksiej Miller o narodach, historiografi ach
i polityce wobec pamięci we współczesnej Europie
Środkowej i Wschodniej 349
Koncepcja modernizacyjna powstania narodu
ukraińskiego 351
Koncepcja obywatelska kształtowania współczesnego
narodu rosyjskiego 361
Koncepcja przemian pamięci o sowietyzmie w Rosji 365
Rosja i Ukraina – w stronę strategii desowietyzacji
i demokratyzacji Europy Wschodniej 376
Bibliografia 381
Indeks osób 403