Za darmo

ebook Zarządzanie obszarami metropolitalnymi wobec globalnych procesów urbanizacji Justyna Danielewicz

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2013

Publikacja poświęcona jest zagadnieniom związanym z ustrojem, organizacją i zarządzaniem obszarami metropolitalnymi. Opracowanie prezentuje całościowe ujęcie problematyki zarządzania metropolitalnego, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji governance jako nowego podejścia do analizowania tych procesów. Koncepcja ta, jej ujęcia i założenia zaprezentowane są w pierwszej części publikacji. Stanowią spójny i kompleksowy opis różnorodnych aspektów współrządzenia w odniesieniu do specyfiki zarządzania obszarami metropolitalnymi.

Istotnym walorem opracowania jest prezentowany w następnej części pracy bardzo bogaty przegląd doświadczeń międzynarodowych w zakresie zarządzania metropolitalnego. Omówione przez autorkę przykłady rozwiązań organizacyjnych i zarządczych stosowanych w wybranych krajach europejskich stanowią cenny zbór przykładów współdziałania w partnerstwie wielopodmiotowym, co stanowi istotę koncepcji governance.

Nie mniej wartościowy jest przegląd polskich doświadczeń w sferze zarządzania metropolitalnego. Biorąc pod uwagę ułomności polityczne, prawne ale i ekonomiczne systemowych rozwiązań w zakresie zarządzania obszarami metropolitalnymi w Polsce, opracowanie stanowi istotny przyczynek pozwalający na diagnozowanie najważniejszych problemów w tym zakresie. Autorka wiele uwagi poświęca nie tylko usystematyzowaniu głównych problemów zarządzania metropolitalnego w polskich obszarach zurbanizowanych, ale także wskazuje szereg rekomendacji w zakresie form i systemów zarządzania metropolitalnego, opartych na partnerstwie i współdziałaniu wielopodmiotowym. Tym samym praca kompleksowy sposób traktuje zagadnienia zarządzania obszarami metropolitalnymi i stanowi cenny przyczynek do dalszej dyskusji naukowej w tej dziedzinie.

Spis treści ebooka Zarządzanie obszarami metropolitalnymi wobec globalnych procesów urbanizacji

WSTĘP 9

I. GLOBALIZACJA A ROZWÓJ OBSZARÓW ZURBANIZOWANYCH 17

1. Obszary zurbanizowane wobec globalizacji ekonomicznej 17

2. Globalizacja i polaryzacja przestrzeni 22

3. Zmiany w sferze politycznej a funkcjonowanie obszarów zur‐ banizowanych 27

3.1. Malejąca suwerenność instytucji państwa 31
3.2. Zmiany roli państwa i władz publicznych 38
3.3. Miasta światowe jako „lokomotywy” rozwoju 42

4. Nowe procesy urbanizacji w gospodarce globalnej 48

5. Urbanizacja w Polsce 52

6. Nowe podejście do zarządzania w miastach i ich otoczeniu 57

II. METROPOLIZACJA PRZESTRZENI I ROZWÓJ OBSZARÓW METROPOLITALNYCH 71

1. Definicje metropolii i obszaru metropolitalnego 71

2. Specyfika procesu metropolizacji 80

3. Funkcje metropolitalne 87

4. Delimitacja obszarów metropolitalnych 89

4.1. Podejście ESPON 90
4.2. Szersze strefy miejskie według programu Urban Audit 92
4.3. Delimitacja według Unii Metropolii Polskich 93
4.4. Delimitacja obszarów metropolitalnych według P. Śleszyńskiego 94
4.5. Delimitacja według Wojewódzkich Biur Planowania Przestrzennego 96

5. Problemy obszarów metropolitalnych 99

6. Polskie metropolie na tle metropolii światowych 107

III. WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE I KIERUNKI METROPOLITALNEGO ZARZĄDZANIA 113

1. Rola władz publicznych w świetle koncepcji zarządzania 113

2. Corporate governance jako źródło koncepcji metropolitan governance 131

3. Definicja zarządzania metropolitalnego (metropolitan gover‐ nance) 134

4. Interesariusze metropolitan governance 143

5. Zasady zarządzania w obszarach metropolitalnych (metropolitan governance) 148

6. Cele metropolitan governance 155

7. Instrumenty metropolitan governance 157

8. Mierniki efektywności metropolitan governance 168

9. Bariery metropolitan governance 171

IV. METROPOLITALNE ZARZĄDZANIE W WYBRANYCH KRAJACH EUROPY 177

1. Współpraca na poziomie metropolitalnym we Francji 178

2. Portugalia 193

3. Holandia 203

4. Szwecja 213

5. Dania 224

6. Niemcy – różne modele zarządzania obszarami metropolitalnymi 232

6.1. Region Stuttgart 234
6.2. Zagłębie Ruhry 236
6.3. Obszar Metropolitalny Monachium 238
6.4. Region Metropolitalny Hamburga 241

7. Włochy – trudna droga do współpracy 244

8. Hiszpania 253

8.1. Barcelona 255
8.2. Madryt 262

9. Wielka Brytania 269

9.1. Władze Wielkiego Londynu 270
9.2. Manchester 274
9.3. Birmingham 277

10. Szwajcaria 280

11. Podsumowanie sposobów zarządzania obszarami metropolital‐ nymi 285

V. METROPOLITALNE ZARZĄDZANIE W POLSCE 297

1. Obszary metropolitalne wobec procesów globalizacji 297

2. Podejście do obszarów metropolitalnych w dokumentach kra‐ jowych 303

3. Projekty ustaw metropolitalnych 310

4. Doświadczenia obszarów metropolitalnych w zakresie współpracy 320

4.1. Formy współpracy dopuszczalne przez prawo 321
4.2. Analiza związków międzygminnych w obszarach metropolitalnych 322
4.3. Nieformalne formy współpracy 337
4.4. Od współpracy nieformalnej do formalnej 339
4.5. Szczególne problemy występujące w obszarach metropolitalnych 348
4.6. Wnioski z przeglądu studiów przypadku 352

5. Współrządzenie w obszarach metropolitalnych w świetle prze‐ prowadzonych badań 353

6. Potencjalne instrumenty metropolitalnego zarządzania w świetle zasad metropolitan governance 364

WNIOSKI I REKOMENDACJE 369
LITERATURA 375
SPIS TABEL 427
SPIS RYSUNKÓW 428
ZAŁĄCZNIKI 430