ebook Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego Ziemi Jan Wójcik

Spis treści ebooka Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego Ziemi

Wprowadzenie 9
1. Zagadnienia ogólne 13
Środowisko przyrodnicze Ziemi 14
Powstanie i ewolucja 16
Struktura i funkcjonowanie 19
Zasoby środowiska przyrodniczego Ziemi. Podział i ogólna charakterystyka 24
Antropopresja. Znaczenie terminu i charakterystyczne cechy tego zjawiska 28
Podstawowe pojęcia związane z antropopresją 32
Rys historyczny antropopresji 37
Krajobraz w warunkach antropopresji 45
Współczesny stan i charakter antropogenicznych zmian w środowisku przyrodniczym Ziemi. Ogólny zarys problemu 52
2. Litosfera w warunkach antropopresji 61
Charakterystyka ogólna litosfery 62
Antropogeniczne zmiany w litosferze 66
Antropopresja w litosferze na ziemiach polskich 99
Górnicze zmiany w litosferze – podsumowanie 111
Antropogeniczne przeobrażenia powierzchni Ziemi 113
Historia antropogenicznego przekształcenia powierzchni Ziemi 113
Rola rzeźby terenu w migracji zanieczyszczeń 131
Podsumowanie. Model antropogenicznych zmian w litosferze 132
3. Pedosfera w warunkach antropopresji 135
Pedosfera 136
Gleba i jej znaczenie w środowisku i życiu człowieka 136
Antropogeniczne przeobrażenia gleb 143
Przeobrażenia gleb typu geomechanicznego 147
Przeobrażenia gleb typu hydrologicznego 149
Degradacja fizyczna gleb 152
Wodna erozja gleb 154
Erozja eoliczna (wietrzna) gleb 164
Degradacja biologiczna gleb. Zmęczenie gleby 172
Degradacja chemiczna gleb 172
Zakwaszenie (acydyfikacja) gleb 173
Alkalizacja gleb 177
Zasolenie (salinizacja) gleb 178
Zanieczyszczenie gleb 184
Rola gleb w obiegu zanieczyszczeń 198
Gleby antropogeniczne 199
Podsumowanie. Model antropogenicznych przemian pedosfery 202
4. Atmosfera w warunkach antropopresji 205
Skład, budowa, funkcjonowanie i charakterystyczne cechy atmosfery ziemskiej, ze szczególnym uwzględnieniem troposfery 206
Troposfera 212
Wpływ człowieka na atmosferę i klimat w aspektach lokalnym, regionalnym i globalnym 218
Wpływ człowieka na atmosferę w ujęciu historycznym 219
Zanieczyszczenie powietrza 223
Uwarunkowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu 240
Sfery działalności człowieka jako źródło zanieczyszczenia atmosfery 249
Niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem atmosfery 260
Podsumowanie. Atmosfera w warunkach antropopresji 303
5. Hydrosfera w warunkach antropopresji 305
Ogólna charakterystyka hydrosfery 306
Rola hydrosfery w obiegu zanieczyszczeń 313
Rola i znaczenie wody w środowisku i życiu człowieka 313
Zróżnicowanie, zasoby i wykorzystywanie wód na Ziemi 319
Antropogeniczne zmiany stosunków wodnych na Ziemi 326
Zanieczyszczenie wód – problem regionalny, czy już globalny? 326
Antropogeniczne zmiany zasobów wodnych Ziemi 336
Antropogeniczne przeobrażenia rzek 345
Antropogeniczne przeobrażenia jezior 368
Antropogeniczne przeobrażenia obszarów wodno-błotnych 380
Zbiorniki wodne 382
Antropogeniczne przeobrażenia wód morskich i oceanicznych 385
Antropogeniczne przeobrażenia wód podziemnych 404
Ochrona wód – zagadnienia wybrane 412
Podsumowanie. Model antropogenicznych przeobrażeń hydrosfery 429
6. Biosfera w warunkach antropopresji 437
Charakterystyczne cechy, struktura i funkcjonowanie biosfery 438
Antropogeniczne przeobrażenia biosfery w ujęciu historycznym 465
Antropogeniczne zagrożenia i przeobrażenia świata roślinnego na Ziemi 471
Antropogeniczne zagrożenia i przeobrażenia zbiorowisk leśnych na Ziemi 472
Działalność antropogeniczna w pozostałych zbiorowiskach roślinnych na Ziemi 519
Wpływ człowieka na wymieranie i zmiany gatunków roślin na Ziemi 528
Antropogeniczne zagrożenia i przeobrażenia świata zwierzęcego na Ziemi 538
Główne zagrożenia dla świata zwierzęcego na Ziemi 538
Działania ochronne na rzecz ratowania zagrożonych gatunków zwierząt 556
Antropogeniczne przeobrażenia biosfery w morzach i oceanach – wybrane zagadnienia 560
Przeobrażanie biosfery przez człowieka – zagadnienia ogólne 564
Rola biosfery w obiegu zanieczyszczeń 578
Podsumowanie. Model antropogenicznych przekształceń biosfery 582
7. Antroposfera i antropopresja we współczesnym świecie 585
Antroposfera jako nowa przestrzeń środowiska przyrodniczego Ziemi 586
Charakterystyczne cechy, struktura i funkcjonowanie antroposfery 586
Współczesne środowisko dużego miasta jako przykład znacznie przeobrażonego wskutek antropopresji fragmentu przestrzeni antroposfery 591
Antropopresja jako zjawisko pozytywne w środowisku przyrodniczym Ziemi 633
Antropopresja jako globalny problem współczesności 636
Czy potrafi my radzić sobie z antropopresją negatywną? 639
Edukacja ekologiczna a ochrona środowiska 689
Podsumowanie. Model środowiska przyrodniczego Ziemi w warunkach antropopresji 691
Literatura 697
Indeks terminów 711
Indeks nazw geograficznych 731