ebook Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia Kazimierz Szewczyk

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2009

Nowoczesny, przystosowany do polskiej specyfiki wykład o bioetyce! Autor definiuje bioetykę jako etykę systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych. Przywołuje zarówno klasyczne przykłady dające początek bioetyce, jak i kazusy z rodzimej praktyki medycznej, co sprawia, że praca – nic nie tracąc z walorów podręcznika dla studentów medycyny, biologii, filozofii i prawa – staje się także ciekawą lekturą dla lekarzy, biologów, filozofów i prawników oraz szerokiego grona czytelników zainteresowanych moralną stroną uprawiania medycyny. Po raz pierwszy w polskiej literaturze przedmiotu uwzględniono w tak szerokim zakresie kulturalne, społeczne, prawne i ekonomiczne realia Polski, które wpływają na kształt polityki zdrowotnej naszego kraju.
Tom 1 przedstawia: - powstanie bioetyki i jej relacje do etyki lekarskiej oraz tradycji hipokratesowej w medycynie, - sposoby uprawiania bioetyki, - zasadę poszanowania autonomii pacjenta jako osoby, •problematykę tajemnicy lekarskiej, przymusu w medycynie oraz praw pacjenta, - moralne problemy związane ze środkami antykoncepcyjnymi, sztucznym zapłodnieniem, diagnostyką przedurodzeniową i aborcją, - etyczne zasady opieki paliatywnej/hospicyjnej oraz dyskusję związaną z eutanazją i medycznie wspomaganym samobójstwem.
Kazimierz Szewczyk obdarza nas obszernym kompendium, które na dłuższy czas stanie się nieodzowną pozycją w biblioteczce polskich czytelników, którzy – czy to ze względów zawodowych, czy po prostu życiowych – są zainteresowani tą tematyką, jest to praca, którą każdy powinien nie tylko raz gruntownie przeczytać, ale faktycznie stale mieć pod ręką.

(Prof. Włodzimierz Galewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Bioetycznego)

Spis treści ebooka Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia

Od Autora 13

I. Etyka lekarska i bioetyka 16
A. Cele dydaktyczne 17
B. Część teoretyczna 17
1. Etyka lekarska 18
1.1. Przysięga Hipokratesa 19
1.2. Funkcje etyki lekarskiej 23
1.3. Rewolucja kodeksowa w etyce lekarskiej 23
1.3.1. Etyczna twórczość Johna Gregory’ego i Thomasa Percivala 24
1.3.2. Kodeks etyki medycznej Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego 25
1.3.3. Zasady obowiązków i praw lekarzy Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego 28
1.3.4. Ważniejsze przyczyny konstruowania rozbudowanych kodeksów etyki lekarskiej 30
1.3.5. Podstawy profesjonalnego autorytetu lekarzy 32
2. Bioetyka 34
2.1. Zakresowe ujęcia bioetyki 34
2.2. Powstanie bioetyki 36
2.2.1. Uwarunkowania naukowo-technologiczne rewolucji bioetycznej 36
2.2.2. Uwarunkowania społeczno-polityczne rewolucji bioetycznej 40
2.3. Bioetyka jako dyscyplina połowiczna 43
2.3.1. Bioetyka jako dyskurs społeczny 43
2.3.2. Przykład inicjatywnej modyfi kacji bioetycznego dyskursu społecznego 45
2.3.3. Konsensus jako procedura dochodzenia do regulacji bioetycznych 47
2.3.4. Bioetyka jako działalność procesualno-proceduralna 50
2.3.5. Prawo i bioetyka jako dyskurs społeczny 50
2.3.6. Bioetyka jako dyscyplina akademicka 53
2.3.7. Sposoby uprawiania bioetyki jako dyscypliny akademickiej 54
3. Etyka lekarska i bioetyka 75
3.1. Relacje między etyką lekarską i bioetyką 75
3.1.1. Stanowisko konserwatywne 75
3.1.2. Stanowisko radykalne 76
3.1.3. Stanowisko umiarkowane 77
3.2. Funkcje etyki lekarskiej 77
3.3. Definicja etyki lekarskiej 78
3.4. Autonomia moralna lekarzy 78
3.5. Dwie możliwości dotyczące liczby i formalnej budowy regulacji etycznych 79
3.5.1. Polski Kodeks etyki lekarskiej jako manifestacja konserwatywnego ujęcia relacji etyka lekarska–bioetyka 79
C. Część analityczna 84
1. Pojęcie konsensusu w bioetyce 84
1.1. Historia przyjęcia noweli Kodeksu etyki lekarskiej z 2003 roku 86
2. Idee osoby w bioetyce jako dyscyplinie akademickiej 90
D. Pytania kontrolne 98
E. Literatura uzupełniająca 99

II. Pacjent jako osoba. Zgoda i przymus w medycynie, tajemnica lekarska 101
A. Cele dydaktyczne 103
B. Część teoretyczna 104
1. Problematyka zgody pacjenta 105
1.1. Szacunek dla osób, ich autonomii i ich działań 107
1.2. Uzasadnienie zgody na interwencję medyczną 109
1.2.1. Kwestia terminologiczna 109
1.2.2. Sankcjonowanie świadomej zgody w etyce czterech zasad 109
1.2.3. Sankcjonowanie świadomej zgody w etyce troski ograniczanej sprawiedliwością 114
1.3. Definicja i składniki świadomej zgody 116
1.3.1. Kompetencja 117
1.3.2. Ujawnianie informacji 119
1.3.3. Rozumienie sytuacji 122
1.3.4. Dobrowolność 122
1.3.5. Zgoda 123
1.4. Kryteria podejmowania decyzji w imieniu niekompetentnych pacjentów 125
1.5. Leczenie przy braku zgody 126
1.6. Zgoda w przepisach Kodeksu etyki lekarskiej 127
2. Przymus w medycynie 129
2.1. Uzasadnianie przymusu w medycynie 129
2.2. Przymus szczepień profilaktycznych 131
2.3. Przymus badań diagnostycznych 133
2.3.1. Przymus diagnostyki chorób zakaźnych dających się skutecznie leczyć 134
2.3.2. Przymus diagnostyki HIV/AIDS 136
2.3.3. Przymus diagnostyki HIV u kobiet w ciąży 137
2.3.4. Konkluzja 139
2.4. Przymus w psychiatrii 140
2.4.1. Przymus bezpośredni w psychiatrii 141
2.4.2. Przymusowe badania psychiatryczne 143
2.4.3. Przymusowa hospitalizacja psychiatryczna 143
2.4.4. Przymus leczenia psychiatrycznego 144
3. Tajemnica lekarska 145
3.1. Uzasadnienie tajemnicy lekarskiej 145
3.2. Przedmiotowy zakres tajemnicy lekarskiej 146
3.3. Uchylenie obowiązku zachowania tajemnicy 147
4. Prawa pacjenta 149
C. Część analityczna 151
1. Relacja lekarz–pacjent jako przymierze 151
2. Bioetyka w działaniu 153