ebook Ekologia interdyscyplinarności

Praca zbiorowa badaczy reprezentujących różne dyscypliny, specjalizacje i dziedziny nauki, a także różne generacje, której celem jest ukazanie interdyscyplinarności jako nieodzownego elementu działalności badawczej. Naukowcy dzielą się doświadczeniami i przemyśleniami dotyczącymi – pośrednio lub bezpośrednio – wad i zalet praktyk interdyscyplinarnych.

Książka, która powstała w specyficznym środowisku Wydziału „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego łączącym humanistów i przyrodników, jest próbą odpowiedzi na pytanie: Czy (a jeżeli tak, to w jaki sposób) można uprawiać w uniwersytecie interdyscyplinarne badania i dydaktykę ku pożytkowi całej wspólnoty akademickiej? Ramy publikacji są zakreślone szeroko. Teksty dotyczą najważniejszego wyzwania, przed jakim stoi dzisiejszy uniwersytet w Polsce, w Europie, na świecie.

Zgodnie z założeniem redaktorów nie tylko prowokujący tytuł, w którym zestawiono dwa z – wydawałoby się – wyeksploatowanych już niemal do granic możliwości pojęć, rozplenionych i w naukowym, i potocznym dyskursie, pojęć o historycznie zmiennych znaczeniach, odmienianych i rozmienianych często w celach utylitarnych, bez prób wypracowania ich wspólnego rozumienia (lub założeniem w tym zakresie milczącej zgody ogółu), lecz także różnorodność artykułów, w których głównym przedmiotem rozważań stały się interdyscyplinarność i ekologia interdyscyplinarności, skłaniają do refleksji: również do przemyślenia własnego stanowiska wobec podnoszonych tu kwestii i zagadnień. (Z recenzji prof. Małgorzaty Rygielskiej)

[…] uświadomiłem sobie nagle, że autorzy opisują faktycznie intelektualną drogę, wątpliwości wielu innych naukowców, szczególnie w naukach eksperymentalnych, a także rozterki samego recenzenta. Studia chemiczne połączone ze studiami filozoficznymi, rozpoczęcie pracy w instytucie biologii eksperymentalnej i wreszcie realizacja projektów będących próbą syntezy biologii molekularnej i sztuk wizualnych miały jeden wspólny mianownik: interdyscyplinarność! (Z recenzji prof. Adama Szewczyka)

*********

The Ecology of Interdisciplinarity

A collective work of the researchers representing various academic disciplines, areas of expertise and fields of science as well as different generations, which aims to present interdisciplinarity as an essential element of research activity. The scholars share their experience and thoughts relating – directly or indirectly – to advantages and disadvantages of interdisciplinary practices.

*********

Prof. dr hab. Jerzy Axer (ur.1946) (ORCID 0000-0001-9588-7940) – filolog klasyczny o zainteresowaniach kulturoznawczych i historycznych. Profesor zwyczajny w Uniwersytecie Warszawskim (od 1986). Po roku 1989 zaangażował się w rozwijanie inicjatyw edukacyjnych (w 1993 roku stworzył Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne, MISHUW). Zainteresowania specyfiką kulturową Europy Środkowej i Wschodniej (zwłaszcza recepcją tradycji antycznej) zaowocowały stworzeniem Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną (OBTAUW od 1991) oraz zorganizowaniem Międzynarodowej Szkoły Humanistycznej Europy Środkowej i Wschodniej (MSH, 1994). W roku 1999 zainicjował powstanie międzyuniwersyteckiej Akademii „Artes Liberales”. Twórca Kolegium Artes Liberales (w ramach Wydziału „Artes Liberales” UW), a od roku 2016 jego dyrektor. Kieruje programami międzynarodowych i międzydziedzinowych studiów doktoranckich, łączących nauki humanistyczne, społeczne i przyrodnicze. Główne pola badawcze: literatura łacińska (studia nad retoryką i Cyceronem), studia nad literaturą nowołacińską (epistolografia, źródła historyczne, teatr jezuicki), historia dyplomacji XVI-wiecznej, tekstologia (edycje tekstów antycznych i nowożytnych), studia nad teatrem europejskim oraz nad tradycją klasyczną w kulturze Polski i Europy (XVI–XX wiek). Autor ponad 600 publikacji.

Prof. dr hab. Marek Konarzewski (ORCID 0000-0001-7428-6521) – absolwent biologii na Uniwersytecie w Białymstoku (wcześniej Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku). W latach 1991–1993 stypendysta Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, gdzie pracował w zespole wybitnego amerykańskiego biologa Jareda Diamonda. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień z pogranicza ekologii ewolucyjnej, fizjologii i genetyki ptaków i ssaków (lista publikacji naukowych dostępna za pośrednictwem Research Gate). Tłumacz wyróżnionej Nagrodą Pulitzera książki Jareda Diamonda "Strzelby, zarazki, maszyny. Losy ludzkich społeczeństw" (Warszawa 2000), publikował też na łamach „Gazety Wyborczej” i „National Geographic”, autor książki omawiającej ewolucję ludzkiej diety: "Na początku był głód" (Warszawa 2005, 2015) oraz 2 albumów fotograficznych poświęconych Dolinie Biebrzy. Od 2010 roku członek-korespondent Polskiej Akademii Nauk. W latach 2008–2013 pełnił funkcję radcy-ministra ds. wymiany naukowo-technologicznej w Ambasadzie RP w Waszyngtonie. Od 2013 roku związany z Wydziałem „Artes Liberales”, gdzie bierze udział w realizacji programu „Na styku natury i kultury”.