Za darmo

ebook Finansyzacja gospodarki w teorii i praktyceyzacja gospodarki w teorii i praktyce Dariusz Urban

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2020

Finansyzacja przynależy do tej kategorii zjawisk ekonomicznych, które niczym w soczewce skupiają w sobie największe słabości współczesnego systemu kapitalistycznego (wśród nich m.in. krótkowzroczność inwestorów, inflację aktywów na rynkach kapitałowych, bezprecedensową skalę nierówności dochodowych i majątkowych, postępujący wzrost zadłużenia tak indywidualnych podmiotów, jak i całych państw czy wreszcie niestabilność systemu finansowego). Co więcej, w procesie finansyzacji nastąpiło redefiniowanie ekonomicznej roli sektora finansowego w gospodarce. Ze służebnej, podporządkowanej funkcji pośrednika, a także mediatora i katalizatora w procesach gospodarczych, przekształcił się on w kreatora nadrzędnych reguł i zasad, w radykalny sposób zmieniając optykę i logikę funkcjonowania wielu podmiotów z realnej sfery gospodarki, fundamentalnie przeobrażając rynki towarowe oraz modyfikując zachowania gospodarstw domowych.
Dominacja motywów i imperatywów finansowych doprowadziła do przekształcenia kapitalizmu przemysłowego w kapitalizm finansowy, w którym o sile i znaczeniu gospodarki w dużo mniejszym stopniu decydują podmioty wywodzące się z realnych jej sektorów. Ostatni globalny kryzys finansowy, stan wielu gospodarek kapitalistycznych świata zachodniego, a także odczucia społeczeństw wyrażane w procesie wyborczym wraz z wyzwaniami natury społecznej, demograficznej i środowiskowej, przed jakimi obecnie stoimy, skłaniają do stawiania pytań, czy można dalej akceptować model rozwoju, który w tak wyraźny sposób faworyzuje jeden sektor gospodarki. Stanowią one jednocześnie przesłankę do podjęcia rozważań na temat zasadności, a być może nieuchronnej konieczności, przywrócenia historycznie ugruntowanej roli sektora finansowego w gospodarce, co w niektórych przypadkach wiązać się może z przeprowadzeniem procesu definansyzacji.

Spis treści ebooka Finansyzacja gospodarki w teorii i praktyceyzacja gospodarki w teorii i praktyce

Wstęp 9

Rozdział I. Pojęcie, istota i znaczenie zjawiska finansyzacji 21
1.1. Wprowadzenie 21
1.2. Finansyzacja – istota pojęcia 24
1.3. Źródła i determinanty finansyzacji 36
1.4. Finansyzacja w ujęciu historycznym 52
1.5. Podsumowanie 60

Rozdział II. Teoretyczne fundamenty finansyzacji i problem pomiaru 63
2.1. Wprowadzenie 63
2.2. Teoretyczne podłoże zjawiska finansyzacji 68
2.2.1. Efekt Cantillona 68
2.2.2. Hipoteza niestabilności finansowej Hymana Minsky’ego 73
2.2.3. Malejąca stopa zysku 77
2.3. Klasyfikacja nurtów badawczych 83
2.4. Pomiar i przejawy finansyzacji 89
2.5. Podsumowanie 99

Rozdział III. Makroekonomiczne aspekty finansyzacji 103
3.1. Wprowadzenie 103
3.2. Koncepcja rynku 105
3.3. Finansyzacja rynków towarowych 115
3.3.1. Finansyzacja rynku ropy naftowej 117
3.3.2. Finansyzacja rynku produktów rolnych i sektora żywnościowego 121
3.4. Przejawy finansyzacji w działalności państwa 129
3.4.1. Państwowe fundusze majątkowe 130
3.4.2. Działalność banków centralnych jako przykład finansyzacji państwa 133
3.4.3. Inne przykłady finansyzacji w działalności państwa 138
3.5. Finansyzacja w kontekście zjawisk i trendów makroekonomicznych 141
3.6. Podsumowanie 154

Rozdział IV. Finansyzacja w ujęciu mikroekonomicznym 157
4.1. Wprowadzenie 157
4.2. Charakterystyka przedsiębiorstwa poddanego procesowi finansyzacji 160
4.3. Finansyzacja w działalności przedsiębiorstw niefinansowych 169
4.4. Finansyzacja przedsiębiorstw finansowych na przykładzie banków komercyjnych 176
4.5. Finansyzacja gospodarstw domowych 185
4.6. Podsumowanie 190

Rozdział V. Definansyzacja jako kierunek ewolucji kapitalizmu 195
5.1. Wprowadzenie 195
5.2. Współczesny kapitalizm w gospodarkach rozwiniętych – zarys problematyki 199
5.3. Społeczny odbiór współczesnego kapitalizmu i sektora finansowego – finansyzacja w aspekcie społecznym 205
5.4. Kapitalizm finansowy i finansyzacja w kontekście demokracji 217
5.5. Praktyczne sposoby i narzędzia przywrócenia równowagi pomiędzy sektorem finansowym a realną sferą gospodarki 221
5.6. Finansyzacja gospodarki w kontekście kierunków ewolucji kapitalizmu 235
5.7. Podsumowanie 241

Zakończenie 245
Bibliografia 255
Spis rysunków 269
Spis tabel 271