ebook Iudaica Russica 2019, nr 1 (2)

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2019

W ciągu ostatnich dwóch wieków miało miejsce kilka fal masowych wyjazdów rosyjskich Żydów z Rosji. Ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła osiemdziesiąt procent emigrantów, którzy w latach 1971–1986 opuścili Związek Sowiecki. Po roku 1990 (masowa alija 1990–1991) z Rosji wyjechało pokolenie „szestidiesiatników”, głównie intelektualistów i ludzi kultury. Obecnie w Izraelu niezwykle dynamicznie rozwija się rosyjskojęzyczna twórczość literacka pokolenia urodzonego w latach 70.

Ważny wpływ na kształt „rosyjskiego Izraela” ma przywiązanie do tradycji, kultury i języka kraju pochodzenia (Rosji), a także charakter i ewolucja procesów aklimatyzacyjnych. Rosyjskojęzyczne życie literackie w Izraelu, biorąc pod uwagę zarówno liczebność jego przedstawicieli, jak i wartość interpretacyjną pisanych przez nich tekstów, stanowi istotną część kultury rosyjskiej. Tematyka ta niestety traktowana jest w polskiej rusycystyce marginalnie. Nie ma zwartych opracowań, opisujących rozmiary i złożoność zjawiska, a przede wszystkim brakuje forum, na którym owe zagadnienia byłyby podejmowane. Lukę tę wypełnia czasopismo „IUDAICA RUSSICA”.

W czasopiśmie podejmowana jest tematyka najnowszej literatury rosyjsko-izraelskiej — jej ewolucji, obecnego miejsca, roli i statusu, jej odmian, charakteru oraz poetyki. Na jego łamach obecne są również badania dotyczące tematyki żydowskiej (motywów żydowskich) w twórczości rosyjskich klasyków, a zwłaszcza twórców późniejszej epoki, zwłaszcza tych o żydowskich korzeniach. Zamieszczane są również teksty poświęcone bardziej szeroko pojętej tematyce żydowskiej. W czasopiśmie „IUDAICA RUSSICA” obok artykułów naukowych publikowane są recenzje naukowe, omówienia, sprawozdania, ale także przekłady dzieł (lub ich fragmentów) rosyjskojęzycznych żydowskich twórców lub przekłady znaczących rosyjskojęzycznych tekstów (esejów, szkiców) poświęconych tematyce żydowskiej.

Spis treści ebooka Iudaica Russica 2019, nr 1 (2)

spis treści/contents/содержание

ROMAN KATSMAN
Realism–4.0: Israeli Russophone Literature Today / Realizm–4.0: literatura rosyjsko-izraelska dzisiaj / Реализм–4.0: Русско-израильская литература сегодня / 5

PAWEŁ ŁANIEWSKI
Spisek i absurd. Obraz Żyda w literaturze rosyjskiego postmodernizmu / Conspiracy and absurdity. The image of a Jew in the literature of Russian postmodernism / Заговор и абсурд. Образ еврея в литературе российского постмодернизма / 23

PIOTR CZERWIŃSKI
Семантика возвышения в еврейской традиции и представления в русской ментальности (1) / Semantyka wyniesienia w tradycji żydowskiej i jego odzwierciedlenie w rosyjskiej mentalności (1) / The semantics of raising of the Judaic tradition and its Russian depiction (1) / 36

AGATA RYBIŃSKA
Modlitewniki żydowskie w języku rosyjskim w XIX wieku — rekonesans badawczy (na podstawie kwerendy w Bibliotece Narodowej w Warszawie) / Jewish prayer books in Russian in the 19th century — research-reconnaissance (based on the research in the National Library in Warsaw) / Еврейские молитвенники на русском языке в XIX веке — обзор материала (ресурсы Национальной библиотеки в Варшаве) / 60

MICHAELA WEISS
Beyond Time and Continents: Irena Klepfisz’s Vision of Poland, America and the Space Between / Poza czasem i kontynentami: Ireny Klepfisz wizja Polski i Ameryki oraz przestrzeni między nimi / Между временем и континентами: Ирины Клепфиш взгляд на Польшу, Америку и пространство между ними / 75

ANNA JEZIORKOWSKA-POLAKOWSKA
Podróż z Jakubem Frankiem — Księgi Jakubowe Olgi Tokarczuk / Journey with Jakub Frank — Jakub’s Books by Olga Tokarczuk / Путешествие с Иаковом Франком — Книги Иакова Ольги Токарчук / 84

MARTYNA DYMON
Karnawalizacja świata w chełmskich opowieściach Menachema Kipnisa / World and Carnival in Menachem Kipnis’ Chełm Stories / Карнавализация изображенного мира в хелмских рассказах Менахема Кипниса / 103

Recenzje

BEATA WALIGÓRSKA-OLEJNICZAK
Życie woli barwy złamane i wielokropek. O zbiorze Z Rosji do Izraela. Opo-wiadania (Z Rosji do Izraela, wyb. i opr. M. Michalska-Suchanek, A. Lenart, „Śląsk”, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice 2018, 192 s.) / 117

AGNIESZKA LENART
Węzły pamięci. Rutka z będzińskiego getta (Zbigniew Białas, Rutka, Wydawnictwo MG, Kraków 2018, 128 s.) 121

Litteraria

PAWEŁ ŁANIEWSKI
Jakov Szechter, czyli odrodzenie metafizyki / 127

130 / ROMAN KATSMAN
Полюбите слово. Беседа с Яковом Шехтером о книгах Второе пришествие кумранского учителя и Самоучитель каббалы

MARIAN KISIEL
Georgij Fiedotow 1886–1951 / 143

GEORGIJ FIEDOTOW
Nowe na stary temat. W stronę współczesnego ujęcia kwestii żydowskiej (przełożył Marian Kisiel) / 146

Noty o autorach / 157