ebook Konkurencja regulacyjna w prawie spółek Marek Szydło

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2008

Przedmiotem niniejszej monografii jest zjawisko konkurencji regulacyjnej w prawie spółek.

Autor przyjął w niej założenie, że konkurencja regulacyjna w prawie spółek może rzeczywiście zaistnieć i że może być przy tym konkurencją efektywną, tzn. prowadzącą do efektywnych ekonomicznie oraz sprawiedliwych społecznie rezultatów,
pod tym wszakże warunkiem, że uprzednio zostanie stworzony określony metaporządek prawny, który będzie rządził zarówno postępowaniem poszczególnych państw tworzących prawo spółek, jak też zachowaniami poszczególnych
spółek, ich założycieli oraz wspólników, i który będzie tym samym nadawał tejże konkurencji regulacyjnej
stosowne ramy prawne (tzw. porządek konkurencyjny).

Celem autora niniejszej pracy
stało się zidentyfikowanie i wskazanie tych właśnie
konstytutywnych elementów metaporządku prawnego, które mogą sprawić, że konkurencja
regulacyjna w prawie spółek stanie się konkurencją w pełni efektywną. Poza tym autor pracy stara się także odpowiedzieć na pytanie, czy i w jakim zakresie elementy te występują już obecnie we wspólnotowym porządku prawnym i jakich ewentualnie
zmian należałoby w tym porządku dokonać, aby zbliżyć się do naszkicowanego uprzednio modelu konkurencji efektywnej.

Spis treści ebooka Konkurencja regulacyjna w prawie spółek

Wykaz skrótów
str. 11

Wprowadzenie
str. 13

Rozdział I
Konkurencja regulacyjna jako zjawisko ekonomiczne
str. 17

1. Konkurencja gospodarcza (w działalności gospodarczej)
str. 17
2. Analogie pomiędzy konkurencją gospodarczą a konkurencją regulacyjną
str. 22

Rozdział II
Konkurencja regulacyjna (konkurencja porządków prawnych) jako paradygmat rozwojowy wspólnotowego porządku prawnego
str. 33

1. Dwie płaszczyzny konkurencji we Wspólnocie Europejskiej
str. 33
2. Czy konkurencja pomiędzy przedsiębiorstwami jest domeną wyłącznie wspólnotowego prawa gospodarczego, zaś konkurencja pomiędzy państwami wyłącznie domeną wspólnotowego prawa konstytucyjnego?
str. 36
3. Wzajemne relacje pomiędzy ujednolicaniem i harmonizowaniem prawa państw członkowskich przez wspólnotowy porządek prawny a procesem konkurencji krajowych porządków prawnych
str. 42
3.1. Uwagi wprowadzające
str. 42
3.2. Aksjologiczne i prawne podstawy ujednolicania oraz harmonizacji prawa państw członkowskich
str. 43
3.3. Czynniki ograniczające działalność ustawodawcy wspólnotowego i wpływające tym samym na poszerzenie zakresu konkurencji krajowych porządków prawnych
str. 48
4. Zasada państwa pochodzenia (zasada wzajemnego uznawania) jako podstawa konkurencji porządków prawnych we Wspólnocie
str. 52
4.1. Znaczenie zasady państwa pochodzenia (zasady wzajemnego uznawania) dla zaistnienia konkurencji krajowych porządków prawnych
str. 52
4.2. Obowiązywanie zasady państwa pochodzenia (zasady wzajemnego uznawania) we wspólnotowym porządku prawnym
str. 57
4.3. Ryzyko obniżania się standardów w następstwie obowiązywania zasady państwa pochodzenia (zasady wzajemnego uznawania)
str. 60
4.4. Wzajemne uznawanie aktów administracyjnych uprawniających do wykonywania działalności gospodarczej i jego wpływ na konkurencję krajowych porządków prawnych
str. 64
5. Istotne zniekształcenia warunków konkurowania pomiędzy państwami członkowskimi, jako następstwo konkurencji krajowych porządków prawnych oraz możliwość podejmowania w związku z tym przez Wspólnotę aktów prawnych, zbliżających prawo państw członkowskich
str. 70
6. Brak implementacji lub niewłaściwa implementacja przez państwa członkowskie dyrektyw wspólnotowych, jako przejaw nieuczciwej konkurencji regulacyjnej
str. 76

Rozdział III
Konkurencja regulacyjna w prawie spółek Stanów Zjednoczonych
str. 80

1. Konstytucyjne kompetencje do tworzenia prawa spółek przysługujące poszczególnym stanom w USA oraz federacji
str. 80
2. Uznawanie przez poszczególne stany spółek inkorporowanych zgodnie z prawem innego stanu. Zakres uprawnień prawodawczych przysługujących stanom w odniesieniu do takich spółek
str. 84
3. Konstytucyjne kompetencje stanów w zakresie tworzenia prawa spółek oraz uprawnienia stanów względem spółek obcych a konkurencja regulacyjna w zakresie prawa spółek
str. 89
4. Początki (geneza) konkurencji regulacyjnej w zakresie prawa spółek w USA
str. 91
5. Dominacja stanu Delaware na amerykańskim rynku prawa spółek
str. 99
6. Podstawowe cechy prawa spółek stanu Delaware oraz podatek koncesyjny za korzystanie z niego
str. 103
7. Konkurencja regulacyjna w USA w zakresie spółek LLC
str. 107

Rozdział IV
Wybrane teorie wyjaśniające oraz opisujące fenomen konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 109

1. Teoria rynkowa (neoklasyczna)
str. 109
1.1. Uwagi wprowadzające
str. 109
1.2. Wyróżnianie poszczególnych rynków produktowych na rynku regulacji prawnych z zakresu prawa spółek
str. 111
1.3. Krajowe prawo spółek jako dobro publiczne. Problem dyfuzji krajowego prawa spółek oraz ochrona przed jego imitacją przez inne państwa
str. 115
1.4. Strategia różnicowania produktu w postaci krajowego prawa spółek
str. 119
1.5. Rola środowisk prawniczych (sędziów i adwokatów) w ramach konkurencji regulacyjnej
str. 122
2. Teoria wyboru publicznego
str. 128
2.1. Podstawowe założenia teorii wyboru publicznego oraz możliwość ich zastosowania do konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 128
2.2. Podatność krajowego prawodawcy tworzącego prawo spółek na naciski grup interesów a wielkość danego państwa
str. 130
2.3. Charakterystyka poszczególnych grup interesów wywierających wpływ na kształt krajowego prawa spółek
str. 134
2.4. Występowanie tzw. zewnętrznych negatywnych kosztów konkurencji regulacyjnej w prawie spółek, pod wpływem nacisku menedżerów spółek oraz ich wspólników
str. 139
2.4.1. Uwagi wprowadzające
str. 139
2.4.2. Hipoteza pierwsza: występujący w warunkach konkurencji regulacyjnej race to the bottom w zakresie ochrony interesów podmiotów trzecich
str. 140
2.4.3. Hipoteza druga: występujący w warunkach konkurencji regulacyjnej race to the top w zakresie ochrony interesów podmiotów trzecich
str. 150
2.5. Wzajemne relacje pomiędzy interesami wspólników (z jednej strony) i menedżerów spółek (z drugiej strony) oraz ich wpływ na konkurencję regulacyjną w prawie spółek
str. 158
2.5.1. Zbieżność interesów wspólników i menedżerów spółek oraz hipoteza race to the top
str. 158
2.5.2. Rozbieżność interesów wspólników i menedżerów spółek oraz hipoteza race to the bottom
str. 162
2.5.3. Hipoteza kompromisowa
str. 167
3. Teoria (fenomen) tzw. zależności ścieżki w ramach konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 173
3.1. Ogólne uwagi na temat fenomenu zależności ścieżki oraz na temat technologicznych paradygmatów i ich stabilności
str. 173
3.2. Zastosowanie koncepcji zależności ścieżki oraz koncepcji (stabilnych) technologicznych paradygmatów w odniesieniu do zjawiska konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 177

Rozdział V
Konstytutywne elementy metaporządku prawnego warunkujące zaistnienie efektywnej konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 188

1. Metaporządek prawny (porządek konkurencyjny)
str. 188
2. Swoboda prawodawcy krajowego w zakresie tworzenia prawa spółek
str. 189
3. Posiadanie stosownych kompetencji prawotwórczych przez prawodawcę centralnego (federalnego)
str. 193
4. Podatek koncesyjny (franchise tax) jako bodziec motywujący państwa do uczestniczenia w konkurencji regulacyjnej
str. 195
5. Kolizyjnoprawna teoria założenia (inkorporacji)
str. 198
6. Możliwość reinkorporowania się przez spółkę w ramy innego porządku prawnego
str. 202
7. Przysługująca sędziom oraz adwokatom swoboda transgranicznego przemieszczania się i osiedlania w innych państwach w celach zawodowych
str. 205

Rozdział VI
Konstytutywne elementy metaporządku prawnego rządzące konkurencją regulacyjną a wspólnotowy porządek prawny
str. 207

1. Swoboda państw członkowskich w zakresie tworzenia prawa spółek
str. 207
1.1. Konkurencyjne kompetencje prawodawcze Wspólnoty oraz państw członkowskich w zakresie tworzenia prawa spółek
str. 207
1.2. Faktyczny (rzeczywisty) zakres ograniczenia we Wspólnocie konkurencji regulacyjnej w prawie spółek przez akty wspólnotowego prawa spółek
str. 213
2. Kompetencje prawodawcy wspólnotowego w zakresie przeciwdziałania niepożądanemu rozwojowi konkurencji regulacyjnej w prawie spółek
str. 219
3. Możliwość pobierania przez państwa członkowskie podatku koncesyjnego (i innych opłat) z tytułu (re)inkorporacji spółek
str. 224
4. Kolizyjnoprawna teoria założenia (inkorporacji) w prawie wspólnotowym
str. 228
5. Możliwość reinkorporowania się przez spółki założone zgodnie z prawem państwa członkowskiego w ramy prawa spółek obowiązującego w innym państwie członkowskim
str. 230
6. Przysługująca sędziom oraz adwokatom na podstawie przepisów TWE swoboda transgranicznego przemieszczania się i osiedlania w innych państwach w celach zawodowych
str. 237
7. Perspektywy faktycznego zaistnienia konkurencji regulacyjnej w prawie spółek we Wspólnocie Europejskiej
str. 238
7.1. Gwarancja konkurencji regulacyjnej de iure a faktyczne jej zaistnienie
str. 238
7.2. Podejście sceptyczne do perspektywy faktycznego zaistnienia we Wspólnocie konkurencji regulacyjnej
str. 240
7.3. Optymistyczne podejście do perspektywy faktycznego zaistnienia we Wspólnocie konkurencji regulacyjnej
str. 259
7.4. Próba bilansu
str. 274
8. Wertykalna konkurencja regulacyjna w zakresie prawa spółek we Wspólnocie Europejskiej
str. 279

Wykaz literatury
str. 287