ebook Myślenie systemowe w zarządzaniu organizacjami Jerzy Rokita

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

Rok wydania: 2011

W książce podjęto prośbę scharakteryzowania najważniejszych podejść metodologicznych do badania i rozwiązywania problemów tworzących trudne sytuacje decyzyjne, w których znajdują się menedżerowie zarządzający współczesnymi organizacjami. Muszą oni rozwiązywać ważne dla ich organizacji problemy, cechujące się złożonością, zmiennością i niejednoznacznością, będące wynikiem ich różnorodności. W praktyce menedżerskiej bardzo często problemy takie traktuje się w sposób wyizolowany z ich szerokiego kontekstu. Tymczasem one wyłaniają się z relacji z innymi problemami, tworząc złożone współzależności. Są one często trudne do zidentyfikowania.
Ujmując najogólniej, mamy do czynienia z coraz większą ilością ważnych dla organizacji problemów silnie ze sobą powiązanych, współzależnych, angażujących coraz więcej ludzi organizacji. Świat organizacji – obok złożoności – cechuje się także rosnącą zmiennością. Jeśli zmiany są dostrzegalne i łatwo zrozumiałe, organizacje zachowują się reaktywnie. Ich reakcje wywierają niekiedy znaczący wpływ na ich otoczenie. Wpływ ten może być tak duży, że powoduje zasadniczą zmianę reguł gry rynkowej. Powstają nieoczekiwanie nowe wyzwania dla pozostałych uczestników tej gry. Dzieje się tak głównie wówczas, gdy mają one swoje źródło w nowych technologiach. Jak pokazuje praktyka ostatnich lat, ważnym sprawcą tych zmian są też rządy światowych mocarstw gospodarczych.

Spis treści ebooka Myślenie systemowe w zarządzaniu organizacjami

WSTĘP 7

Część I. PODSTAWY PODEJŚCIA SYSTEMOWEGO 13
1. Kreatywność myślenia systemowego 13
1.1. Geneza myślenia systemowego 13
1.2. Kreatywność w badaniu systemów 18
2. Własności systemów 24
2.1. Otwartość i celowościowość 24
2.2. Wielowymiarowość i pluralność 28
2.3. Wyłanianie się własności 33
3. Wymiary systemów 37
3.1. Tworzenie i dystrybuowanie bogactwa 40
3.2. Uczestnictwo 42
3.3. Konflikty 42
3.4. Pomiar – rola kompatybilności 50
4. Model systemu społeczno-kulturowego organizacji 54
4.1. Współdziałanie ludzi 54
4.2. Uczenie się 55
4.3. Rozwój 56
4.4. Integracja i różnicowanie systemów 59
5. System metodologii systemowych 64
5.1. Konteksty problemów 64
5.2. Metodologie systemowe a konteksty problemów 66

Część II. METODOLOGIE ZORIENTOWANE NA SPOSOBY OSIĄGANIA CELÓW 72
1. Mocne myślenie systemowe 72
2. Cybernetyka organizacyjna 78
3. Dynamika systemów 84
3.1. Metodologia i metody, typy sprzężeń zwrotnych 87
3.2. Wzorce zachowań 91
4. Metodologie wykorzystujące teorię złożoności 97
4.1. Typologia zmian 102
4.2. Zachowania systemów sformalizowanych 116
4.3. Konsekwencje nieprzewidywalności zmian 119
4.4. Decydowanie i kontrola 125
4.5. Cień systemu – organizacja nieformalna 148

Część III. METODOLOGIE ZORIENTOWANE NA IDENTYFIKOWANIE CELÓW 172
1. Projektowanie interaktywne 172
1.1. Metodologia 172
1.2. Metody 182
1.3. Interpretacja chaosu 183
1.4. Interaktywne projektowanie architektury biznesu 191
1.4.1. Wielowymiarowość modularnego projektu 191
1.4.2. Procesy 208
1.4.3. Realizacja projektu 213
1.5. Inne zastosowania interaktywnego projektowania 215
2. Miękkie myślenie systemowe 221
2.1. Metodologia 221
2.2. Zastosowanie 233

Część IV. METODOLOGIA EMANCYPACYJNA 240
1. Krytyczna heurystyka systemowa 240

Część V. HOLISTYCZNE MYŚLENIE SYSTEMOWE 246
1. Metametodologia myślenia systemowego 246
1.1. Totalna interwencja systemowa 246
1.2. Kierunki dalszego rozwoju metodologii systemowych 252

ZAKOŃCZENIE 259

BIBLIOGRAFIA 261