Za darmo

ebook Należyta staranność w prawie międzynarodowym Joanna Kulesza

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2013

Monografia stanowi pierwsze w doktrynie prawa międzynarodowego opracowanie zagadnienia należytej staranności, leżącego u podstaw odpowiedzialności międzynarodowej państw za zaniechanie ich organów. Celem dokonanej analizy jest wykazanie, iż należyta staranność zdefiniowana została w dorobku prawa międzynarodowego dostatecznie precyzyjnie, zaś jej rola jest na tyle znacząca, aby uznać ją za jedną z zasad prawa międzynarodowego.

Spis treści ebooka Należyta staranność w prawie międzynarodowym

Wykaz skrótów 10
Wstęp 12
Kwestie terminologiczne 18
Wina a odpowiedzialność w prawie międzynarodowym 27
Należyta staranność w prawie krajowym 31

Rozdział 1. GENEZA ZASADY NALEŻYTEJ STARANNOŚCI 34
1.1. Państwo jako kolektyw - odpowiedzialność zbiorowa w czasach starożytnych i średniowieczu 34
1.2. Odpowiedzialność indywidualna władcy - grocjańska koncepcja winy w epoce absolutyzmu 39
1.3. Oświeceniowe koncepcje odpowiedzialności państw 43
1.4. Odpowiedzialność pośrednia (zastępcza) państwa według Oppenheima 49
1.5. Odpowiedzialność obiektywna według Anzilottiego 51
1.6. Spuścizna Anzilottiego w pracach Ago 53

Rozdział 2. NALEŻYTA STARANNOŚĆ W ORZECZNICTWIE MIĘDZYNARODOWYM 58
2.1. Sprawa statku Caroline (1837) 58
2.2. Należyta staranność a odmowa wymiaru sprawiedliwości 60
2.3. Sprawa statku Alabama (1872) 70
2.4. Sprawa De Brissot i innych (1885) 72
2.5. Sprawa Lovetta i innych (1892) 74
2.6. Sprawa Davis (1903) 75
2.7. Sprawa Tellini (1923) 76
2.8. Sprawa Noyes (1933) 78
2.9. Sprawa Denham (1933) 79
2.10. Sprawa Adams (1933) 80
2.11. Sprawa Terytorium Saary (1933) 81
2.12. Sprawa huty w Trail (1941) 81
2.13. Sprawa cieśniny Korfu (1949) 85
2.14. Sprawa zatrucia Renu przez firmę Sandoz (1986) 86
2.15. Sprawa zakładników amerykańskich w Teheranie (1980) 89
2.16. Sprawa oddziałów contras w Nikaragui (1986) 93
2.17. Sprawa Tadiča (1999) 95
2.18. Sprawa ludobójstwa w Srebrenicy (2007) 97
2.19. Kwestia legalności użycia broni nuklearnej (1996) 99
2.20. Sprawa zapory Gabcikovo-Nagymaros na Dunaju (1997) 101
2.21. Sprawa młynów rzecznych (Argentyna p. Urugwajowi, 2010) 104
2.22. Podsumowanie 106

Rozdział 3. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PAŃSTWA (STATE RESPONSIBILITY) ZA BRAK NALEŻYTEJ STARANNOŚCI 108
3.1. Uwagi wstępne 108
3.2. Prace Ligi Narodów nad zasadami odpowiedzialności państw 109
3.3. Prace Komisji Prawa Międzynarodowego nad zasadami odpowiedzialności państw 117
3.4. Należyta staranność w pracach KPM 128
3.5. Zasady odpowiedzialności międzynarodowej państw 142
3.6. Przypisanie państwu czynu międzynarodowo bezprawnego 145
3.7. Odpowiedzialność państwa za działania jego organów 147
3.8. Odpowiedzialność państwa za podmioty wykonujące elementy władzy państwowej 148
3.9. Odpowiedzialność państwa za osoby prywatne działające pod kierownictwem lub kontrolą państwa 149
3.10. Problem tzw. odpowiedzialności pośredniej (zastępczej) państwa za działania osób prywatnych 151
3.11. Okoliczności wyłączające bezprawność 156

Rozdział 4. ODPOWIEDZIALNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA (INTERNATIONAL LIABILITY) ZA BRAK NALEŻYTEJ STARANNOŚCI 158
4.1. Należyta staranność a zasada dobrosąsiedztwa - uwagi wstępne 158
4.2. Geneza powstania i historia rozwoju obszaru badań nad odpowiedzialnością międzynarodową 160
4.3. Zasady odpowiedzialności międzynarodowej za szkodliwe konsekwencje czynów niezakazanych prawem międzynarodowym 162
4.4. Teorie odpowiedzialności międzynarodowej za czyny niezakazane prawem międzynarodowym 168
4.5. Aplikacja reguł odpowiedzialności międzynarodowej 170
4.6. Należyta staranność a ryzyko i szkoda w reżimie odpowiedzialności międzynarodowej 173
4.7. Pojęcie szkody transgranicznej 199
4.8. Krytyka metodologii KPM 203

Rozdział 5. NALEŻYTA STARANNOŚĆ W REŻIMACH TRAKTATOWYCH 216
5.1. Uwagi wstępne 216
5.2. Należyta staranność w międzynarodowym prawie środowiska 219
5.3. Odpowiedzialność państwa w międzynarodowym prawie środowiska 222
5.4. Prawo morza 232
5.5. Prawo międzynarodowych cieków wodnych 236
5.6. Ochrona cudzoziemców 239
5.7. Należyta staranność w prawie dyplomatycznym 244
5.8. Ochrona cudzoziemców a obowiązki państwa wysyłającego 249
5.9. Bezpieczeństwo międzynarodowe a należyta staranność 250
5.10. Należyta staranność przy zapobieganiu przestępstwom o charakterze terrorystycznym 255
5.11. Cyberterroryzm i cyberbezpieczeństwo a zasada należytej staranności 260

Rozdział 6. ZASADA NALEŻYTEJ STARANNOŚCI W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM 272
6.1. Zasady ogólne prawa międzynarodowego 272
6.2. Zasada odpowiedzialności międzynarodowej 281
6.3. Zasada należytej staranności 284
6.4. Konsekwencje naruszenia zasady należytej staranności 293

Podsumowanie 300
Bibliografia 304
Akty prawa krajowego 304
Umowy międzynarodowe i inne źródła prawa międzynarodowego 304
Raporty Komisji Prawa Międzynarodowego i inne dokumenty miękkiego prawa międzynarodowego 306
Artykuły i monografie 308
Orzeczenia 318
Artykuły prasowe i inne źródła 319