ebook Państwo zakładów pracy Arkadiusz Sobczyk

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2017

Prywatyzacja gospodarki w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia wywołała wrażenie, że prywatyzacji uległy także relacje w zakładach pracy. Jest to jednak, zdaniem autora, wrażenie nietrafne. Zakład pracy był i jest strukturą społeczną. Widać to dopiero wtedy, gdy pojęcie to oddzielimy od terminów "przedsiębiorstwo" lub "urząd", w którym pracują ludzie. Wtedy też dostrzegamy istotę społecznej gospodarki rynkowej, w której prywatna działalność gospodarcza realizowana jest za pomocą struktur społecznych. Książka ukazuje liczne, czasem zaskakujące implikacje takich założeń. Jedną z głównych jest ta, że polski przedsiębiorca - najczęściej nieświadomie - finansuje, a jako pracodawca - wykonuje - na bardzo znaczną skalę zadania państwa w zakresie polityki społecznej. Tym samym kierowany przez niego zakład jest strukturą publiczną, a nie organizacją prywatną.
Publikacja jest pierwszą w Polsce kompleksową analizą prawną relacji pracowniczych, która jako punkt wyjścia przyjęła koncepcję wspólnoty zakładowej. Powyższy punkt widzenia ukazuje prawo pracy jako prawo publiczne, sytuując pracodawcę jako podmiot administrujący. Tym samym pracodawca jawi się jako byt odrębny od przedsiębiorcy. O ile ten pierwszy zajmuje się polityką społeczną, o tyle ten drugi ponosi związane z tym koszty.
Opracowanie skierowane jest do przedstawicieli nauki prawa pracy, prawa konstytucyjnego oraz prawa administracyjnego. Zainteresuje również osoby zajmujące się polityką społeczną, politologią oraz prawami człowieka. Publikacja przeznaczona jest także dla działaczy reprezentujących pracowników i pracodawców w procesach składających się na dialog społeczny. Adresatem książki są wreszcie prawnicy-praktycy specjalizujący się w stosowaniu prawa pracy. Jakkolwiek bowiem opracowanie to dotyczy modelu prawa pracy, to zawiera bardzo wiele uwag dotyczących jego wykładni, i to w szczególności w sprawach kontrowersyjnych.

Spis treści ebooka Państwo zakładów pracy

Wykaz skrótów , str. 15

Podziękowania , str. 17

Wstęp , str. 19

Rozdział I
Czas na prawo pracy , str. 23

Rozdział II
Władza jest dobra , str. 30
1. Uwagi wstępne , str. 30
2. Trauma nakazów pracy , str. 32
3. Trauma wspólnoty komunistycznej , str. 40
4. Służebność władzy , str. 44
5. Uwagi końcowe , str. 46

Rozdział III
Zakład pracy , str. 47
1. Uwagi wstępne , str. 47
2. Zakład a praca , str. 48
3. Zakład pracy a pracobiorca , str. 50
4. Aksjologia zakładu pracy , str. 51
5. Mienie zakładu pracy , str. 53
6. Dobro zakładu pracy , str. 55
7. Pracodawca a pracobiorca , str. 58
8. Pracodawca a przedsiębiorca , str. 63
9. Skutki utożsamiania pracodawcy z przedsiębiorcą , str. 69
10. Problem jednostki organizacyjnej , str. 71
11. Pracodawca a zakład pracy , str. 74
12. Pracodawca jako podmiot administrujący a dochodzenie praw pracowniczych , str. 76
13. Uwagi końcowe , str. 78

Rozdział IV
Upublicznienie pracy , str. 82

Rozdział V
Upublicznienie przestrzeni zakładu pracy , str. 85
1. Uwagi wstępne , str. 85
2. Istota upublicznienia przestrzeni zakładu pracy , str. 86
3. Konstrukcja state action , str. 88
4. Obowiązek upublicznienia przestrzeni zakładu pracy , str. 90
4.1. Prawo do pracy , str. 90
4.2. Regulamin pracy i polecenia dotyczące pracy , str. 91
4.3. Praca telepracownika , str. 93
4.4. Obowiązki z zakresu BHP , str. 95
4.5. Uprawnienia organów kontrolnych , str. 96
4.6. Prawa związków zawodowych , str. 98
4.7. Argumenty pośrednie , str. 98
5. Zakres podmiotowy i przestrzenny upublicznienia , str. 101
6. Wtórna prywatyzacja przestrzeni zakładu pracy , str. 104
7. Pracodawca jako administrator przestrzeni publicznej , str. 105
8. Odpowiedzialność czy kompetencja a art. 207 k.p. , str. 109
9. Prawa i wolności pracowników w upublicznionej przestrzeni zakładu pracy , str. 112
9.1. Uwagi ogólne , str. 112
9.2. Wolność w ujęciu ogólnym , str. 113
9.3. Wolność wyznania , str. 114
9.4. Ochrona praw mniejszości i języka , str. 115
9.5. Ochrona życia i zdrowia , str. 116
9.6. Ochrona prywatności , str. 116
9.7. Wolność wyrażania poglądów , str. 118
9.8. Wolność zgromadzeń , str. 118
10. Związek zawodowy jako podmiot ustalający porządek w zakładzie pracy , str. 124
11. Uwagi końcowe , str. 125

Rozdział VI
Zakład pracy a upublicznienie własności , str. 127
1. Uwagi wstępne , str. 127
2. Upublicznienie środków przedsiębiorcy a zakładowy fundusz świadczeń socjalnych , str. 129
2.1. Charakterystyka instytucji funduszu socjalnego , str. 129
2.2. W poszukiwaniu właściciela środków odpisanych na fundusz , str. 133
2.3. Charakter prawny własności środków funduszu i aktów dotyczących jego działania , str. 136
2.3.1. Postacie własności społecznej , str. 136
2.3.2. Państwowa kontrola zarządzania środkami społecznymi , str. 141
2.3.3. Likwidacja funduszu a przeznaczenie środków , str. 143
2.4. Charakter prawny czynności rozporządzających własnością społeczną , str. 145
2.5. Środki funduszowe jako własność państwowa , str. 148
2.6. Upublicznienie środków funduszu a poglądy judykatury , str. 153
2.7. Własność środków funduszu a test zachowania istoty prawa , str. 164
2.8. Socjalność czy społeczność działalności socjalnej? , str. 165
2.9. Wspólnotowość funduszu a krąg osób uprawnionych , str. 173
2.10. Pracodawca publiczny i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej , str. 178
2.11. Publiczny charakter składek na OFE , str. 179
3. Publiczna własność akt osobowych , str. 181
4. Własność publiczna majątku związków zawodowych , str. 184
5. Uwagi końcowe , str. 184

Rozdział VII
Redystrybucja bezpośrednia i transfery społeczne , str. 185
1. Uwagi wstępne , str. 185
2. Redystrybucja dochodu narodowego , str. 187
3. Redystrybucja pozabudżetowa , str. 189
4. Pracodawca publiczny i niekomercyjny , str. 196
5. Transfery społeczne w stosunkach pracy , str. 196
6. Wynagrodzenie jako transfer społeczny? , str. 202
7. Pozaustawowe transfery społeczne , str. 204
8. Ochrona świadczeń z transferów społecznych , str. 207
9. Redystrybucyjna funkcja prawa pracy , str. 210
10. Uwagi końcowe , str. 213

Rozdział VIII
Redystrybucja bezpośrednia i usługi społeczne , str. 214
1. Uwagi wstępne , str. 214
2. Usługi publiczne , str. 214
3. Usługi społeczne w zakładach pracy , str. 217
4. Usługi społeczne w zakresie informowania pracowników , str. 218
4.1. Informowanie a wolność pracy , str. 218
4.2. Informowanie o prawach i obowiązkach , str. 220
4.3. Obowiązki informacyjne a ochrona zdrowia , str. 223
5. Obowiązek organizowania pracy , str. 224
6. Usługi zapewniające przestrzeń społeczną wolną od przemocy , str. 228
7. Usługi w zakresie organizacji rozwiązywania sporów indywidualnych , str. 230
8. Usługi w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia osób zatrudnianych i pracowników , str. 231
9. Usługi w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa życia i zdrowia osób wykonujących pracę , str. 234
10. Usługi społeczne na rzecz niepełnosprawnych , str. 236
11. Usługi w zakresie wspierania społeczeństwa obywatelskiego i demokratyzacji , str. 237
12. Funkcja organizatorska prawa pracy a funkcja świadcząca pracodawcy , str. 238
13. Uwagi końcowe , str. 239

Rozdział IX
Zakładowe akty władztwa publicznego , str. 241
1. Uwagi wstępne , str. 241
2. Prawo zakładowe (autonomiczne) , str. 241
3. Kary administracyjne , str. 243
4. Akty władcze o charakterze organizacyjnym , str. 245
4.1. Uwagi ogólne , str. 245
4.2. Czas pracy , str. 245
4.3. Polecenie wykonywania pracy nieumówionej lub poza umówionym miejscem , str. 251
4.4. Plan urlopów , str. 252
5. Akty władcze realizujące publiczne prawa podmiotowe pracowników , str. 253
5.1. Uwagi ogólne , str. 253
5.2. Prawo do pracy , str. 254
5.3. Prawo do urlopu , str. 254
5.4. Ochrona rodziny , str. 256
5.5. Pomoc socjalna , str. 257
5.6. Ochrona życia i zdrowia , str. 258
5.7. Podnoszenie kwalifikacji , str. 258
6. Akty władcze w zakresie realizacji funkcji ogólnospołecznych , str. 259
6.1. Uwagi ogólne , str. 259
6.2. Czynności egzekucyjne , str. 260
6.3. Pobór danin publicznych , str. 261
6.4. Rozporządzenie środkami publicznymi , str. 261
6.5. Kontrole w interesie ogólnospołecznym , str. 262
7. Kierownictwo pracodawcy w zakresie wykonywania pracy , str. 265
8. Kierownictwo a kontrola , str. 272
9. Kontrola zakładowa , str. 273
9.1. Uwagi ogólne , str. 273
9.2. Istota kontroli , str. 274
9.3. Judykatura i doktryna a uprawnienie kontrolne pracodawcy , str. 277
9.4. Skutki prawne kompetencyjnej podstawy dokonywania kontroli zakładowej , str. 286
10. Przetwarzanie danych osobowych , str. 287
11. Inne niż pracodawca podmioty administrujące występujące w relacjach pracowniczych , str. 290
12. Uwagi końcowe , str. 291

Rozdział X
Publiczna administracja zakładu pracy , str. 292
1. Uwagi wstępne , str. 292
2. Pojęcie administratora , str. 293
3. Zarząd spółki a kierownik zakładu pracy , str. 293
4. Skutki prawne autonomii kierownika zakładu pracy , str. 296
5. Osoba fizyczna jako organ pracodawcy , str. 299
6. Pozycja prawna organu pracodawcy a charakter prawny umowy o pracę , str. 300
7. Organy, funkcjonariusze i urzędnicy zakładu pracy , str. 301
8. Uwagi końcowe , str. 305

Rozdział XI
Zakładowa dokumentacja publiczna , str. 306
1. Uwagi wstępne , str. 306
2. Charakter prawny akt osobowych , str. 306
3. Dokumenty urzędowe , str. 308
4. Świadectwo pracy jako dokument urzędowy , str. 309
5. Uwagi końcowe , str. 317

Rozdział XII
Państwo i zakład pracy , str. 318
1. Uwagi wstępne , str. 318
2. Władza publiczna , str. 318
3. Zakład pracy a zasada pomocniczości , str. 324
4. Tak zwani mali pracodawcy , str. 327
5. Zakład pracy a polityka społeczna , str. 328
6. Zakład pracy a równość , str. 334
7. Zakład pracy a społeczeństwo obywatelskie , str. 335
8. Korporacjonizm czy demokracja? , str. 339
9. Przedsiębiorstwo prywatne - dialog społeczny , str. 340
10. Pracownicze publiczne prawa podmiotowe , str. 341
11. Zakład pracy a projekty nowelizacji prawa pracy , str. 343
12. Zakład pracy zakładem administracyjnym? , str. 346
13. Uwagi końcowe , str. 347

Zakończenie , str. 349

Bibliografia , str. 355