ebook Społeczny charakter świadczeń w polskim prawie pracy Małgorzata Mędrala

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2020

Książka ukazuje najważniejsze problemy związane z kontrowersyjnym w teorii i praktyce zagadnieniem obciążania pracodawców różnymi świadczeniami o charakterze społecznym na rzecz pracowników i ich rodzin, pomimo nieświadczenia przez nich pracy.
Wśród przedstawionych w publikacji świadczeń są m.in.:

wynagrodzenie chorobowe,
wynagrodzenie urlopowe,
odprawy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy,
świadczenia wypłacane w ramach zakładowych funduszy świadczeń socjalnych itp.

Autorka omawia zarówno teoretyczne, jak i praktyczne aspekty tego zagadnienia, z uwzględnieniem regulacji prawa międzynarodowego, oraz krajowego, z zakresu prawa zatrudnienia, ubezpieczeń społecznych, prawa konstytucyjnego i praw człowieka. Porusza także zagadnienia z zakresu polityki społecznej państwa oraz nauki zarządzania zasobami ludzkimi.
Adresaci: Monografia jest przeznaczona zarówno dla pracowników naukowych, jak i prawników praktyków. Zainteresuje sędziów, adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych, ekonomistów i księgowych, gdyż zawiera także praktyczne wskazówki na temat orzecznictwa i wykładni przepisów budzących kontrowersje w praktyce.

Spis treści ebooka Społeczny charakter świadczeń w polskim prawie pracy

Wykaz skrótów , str. 15

Wstęp , str. 21

Rozdział I
Prawo pracy a założenia polityki społecznej , str. 41
1. Uwagi wstępne , str. 41
2. Publiczne i społeczne aspekty prawa pracy , str. 50
3. Polityka społeczna a polityka socjalna , str. 53
4. Interwencjonizm państwowy i welfare lub workfare state a prawo pracy , str. 63
5. Zakres podmiotowy prawa pracy , str. 69
6. Uwagi końcowe , str. 83

Rozdział II
Pojęcie świadczeń społecznych w polityce społecznej a świadczenia społeczne w prawie pracy , str. 85
1. Uwagi wstępne , str. 85
2. Świadczenia i usługi społeczne jako część usług i świadczeń publicznych , str. 86
3. Pojęcie, rodzaje i funkcje świadczeń społecznych , str. 91
4. Podmioty i mechanizmy polityki społecznej , str. 101
5. Dialog społeczny a społeczny charakter źródeł prawa pracy , str. 103
6. Świadczenia społeczne jako transfery społeczne , str. 106
7. Uwagi końcowe , str. 110

Rozdział III
Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie wynagrodzenia za pracę , str. 113
1. Uwagi wstępne , str. 113
2. Pojęcie wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą na gruncie Kodeksu pracy , str. 116
3. Funkcje wynagrodzenia za pracę a funkcje świadczeń o charakterze społecznym związanych z pracą , str. 119
4. Definicje wynagrodzenia za pracę , str. 123
4.1. Doktrynalne definicje wynagrodzenia za pracę , str. 123
4.2. Pojęcie wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą na gruncie przepisów prawa i orzecznictwa , str. 130
5. Wynagrodzenie za pracę oraz świadczenia społeczne związane z pracą z perspektywy zasad prawa pracy , str. 134
6. Kategoria świadczeń społecznych związanych z pracą , str. 139
7. Uwagi końcowe , str. 144

Rozdział IV
Problemy terminologiczne z pojęciami &bdquo,społeczny&rdquo, i &bdquo,socjalny&rdquo, na gruncie języka prawnego i prawniczego , str. 146
1. Uwagi wstępne , str. 146
2. Terminologia językowa , str. 148
3. Terminologia w polityce społecznej , str. 152
4. Terminologia w aktach prawa międzynarodowego , str. 154
5. Prawa i wolności socjalne w regulacjach prawa konstytucyjnego , str. 158
6. Terminologia w prawie publicznym , str. 160
7. Terminologia w prawie pracy , str. 163
7.1. Termin &bdquo,socjalny&rdquo, na gruncie Kodeksu pracy , str. 163
7.2. Socjalny charakter świadczeń w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 165
7.3. Termin &bdquo,socjalny&rdquo, w zbiorowym prawie pracy , str. 166
8. Uwagi końcowe , str. 168

Rozdział V
Konstrukcja świadczeń społecznych w prawie pracy , str. 170
1. Klasyfikacja świadczeń społecznych związanych z pracą , str. 170
2. Świadczenia społeczne związane z pracą a system zabezpieczenia społecznego , str. 174
3. Wzajemność świadczeń społecznych związanych z pracą , str. 178
3.1. Uwagi wstępne , str. 178
3.2. Wzajemność stosunku pracy , str. 179
3.3. Koncepcje na temat wzajemności świadczeń społecznych na poziomie płacy pracownika , str. 184
3.4. Koncepcja tak zwanych świadczeń niewzajemnych , str. 188
3.5. Niewzajemność świadczeń społecznych związanych z pracą &ndash, podsumowanie argumentacji , str. 190
4. Uwagi końcowe , str. 192

Rozdział VI
Zasada zaspokajania potrzeb pracowników przez pracodawców &ndash, o konieczności zmiany art. 16 i art. 94 pkt 8 k.p. , str. 194
1. Uwagi wstępne , str. 194
2. Rola zasad prawa pracy , str. 197
3. Potrzeby socjalne a potrzeby społeczne pracowników na gruncie obecnych regulacji art. 16 i art. 94 pkt 8 k.p. , str. 200
4. Roszczeniowość świadczeń wynikających z art. 16 oraz art. 94 pkt 8 k.p. , str. 203
5. Dyskusje wokół dalszego utrzymywania art. 16 k.p. , str. 212
6. Zasada zaspokajania potrzeb społecznych pracowników a zakładowy fundusz świadczeń socjalnych , str. 214
7. Uwagi końcowe , str. 219

Rozdział VII
Świadczenia społeczne związane z pracą jako element systemu społecznych praw socjalnych człowieka , str. 222
1. Uwagi wstępne , str. 222
2. Pojęcie i geneza praw człowieka , str. 226
3. Prawa człowieka pierwszej i drugiej generacji , str. 230
4. Istota praw socjalnych , str. 234
5. Egzekucja praw socjalnych i ich krytyka , str. 239
6. Prawne źródła regulacji , str. 245
7. Filozoficzne podstawy socjalnych praw człowieka , str. 253
7.1. Uwagi wstępne , str. 253
7.2. Liberalizm , str. 256
7.3. Komunitaryzm , str. 261
7.4. Komunizm naukowy , str. 263
7.5. Socjaldemokracja , str. 265
7.6. Społeczna nauka Kościoła katolickiego , str. 267
8. Uwagi końcowe , str. 273

Rozdział VIII
Wybrane społeczne prawa socjalne człowieka a świadczenia społeczne w prawie pracy , str. 277
1. Uwagi wstępne , str. 277
2. Godność człowieka jako podstawa świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w prawie pracy , str. 279
2.1. Pojęcie godności człowieka , str. 279
2.2. Godność człowieka a minimum egzystencji , str. 283
3. Świadczenia społeczne a prawo człowieka do wolności od wykluczenia społecznego , str. 286
4. Godziwość wynagrodzenia za pracę a świadczenia społeczne związane z pracą , str. 291
4.1. Godziwość wynagrodzenia w ujęciu doktrynalnym i orzeczniczym , str. 291
4.2. Godziwość wynagrodzenia oraz płaca rodzinna (socjalna) w aktach prawa międzynarodowego , str. 295
4.3. Kodeksowa zasada godziwego wynagrodzenia za pracę , str. 298
5. Uwagi końcowe , str. 301

Rozdział IX
Świadczenia społeczne związane z pracą jako element ustrojowy społecznej gospodarki rynkowej , str. 303
1. Uwagi wstępne , str. 303
2. Świadczenia społeczne związane z pracą a zasada sprawiedliwości społecznej , str. 304
3. Świadczenia społeczne związane z pracą a model społecznej gospodarki rynkowej , str. 309
4. Świadczenia społeczne związane z pracą a kategoria normatywna solidarności i zasada solidaryzmu , str. 311
5. Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie dobra wspólnego , str. 315
6. Świadczenia społeczne związane z pracą a wspólnotowa koncepcja zakładu pracy , str. 317
7. Społeczny charakter pracy zarobkowej , str. 319
8. Uwagi końcowe , str. 319

Rozdział X
Świadczenia społeczne w prawie pracy w świetle zasad pomocniczości i proporcjonalności , str. 321
1. Uwagi wstępne , str. 321
2. Koncepcja potrzeb podstawowych człowieka , str. 322
3. Zasada pomocniczości (subsydiarności) , str. 324
4. Zasada proporcjonalności , str. 327
4.1. Konstytucyjne podstawy zasady proporcjonalności , str. 327
4.2. Zasada proporcjonalności świadczeń społecznych związanych z pracą a prawo własności podmiotu zatrudniającego , str. 330
4.3. Zasada proporcjonalności świadczeń społecznych związanych z pracą a wolność działalności gospodarczej , str. 334
4.4. Zasada proporcjonalności świadczeń społecznych związanych z pracą a zasada swobody umów w Konstytucji RP , str. 337
5. Uwagi końcowe , str. 338
6. Podsumowanie i wnioski z rozdziałów VII&ndash,X , str. 339

Rozdział XI
Ocena aktualnej konstrukcji świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w polskim prawie pracy , str. 344
1. Uwagi wstępne , str. 344
2. Ustawowe wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia za pracę jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej , str. 346
2.1. Uwagi wstępne , str. 346
2.2. Prawo do wynagrodzenia minimalnego jako prawo socjalne człowieka pracującego , str. 348
2.3. Zasady proporcjonalności i subsydiarności a ustawowe świadczenie wyrównawcze do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i stawka minimalna zleceniobiorców , str. 353
2.3.1. Swoboda negocjacyjna stron stosunku pracy oraz partnerów społecznych , str. 353
2.3.2. Czynnik społeczny a coroczna negocjacja stawki wynagrodzenia minimalnego , str. 354
2.3.3. Przesłanki ustalania corocznej kwoty wynagrodzenia minimalnego , str. 355
2.3.4. Coroczna weryfikacja stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę , str. 356
2.3.5. Składniki wliczane do podstawy wynagrodzenia minimalnego pracowników , str. 358
2.3.6. Gwarancja minimalnej stawki godzinowej dla pracowników i osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych , str. 361
2.3.7. Okres rozliczeniowy dodatku wyrównawczego z tytułu gwarancji minimalnego wynagrodzenia za pracę , str. 365
2.3.8. Kryteria oceny sytuacji socjalnej człowieka pracującego , str. 365
2.3.9. Obowiązek ustawowej regulacji poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę , str. 366
2.3.10. Aspekty rynkowe minimalnego wynagrodzenia za pracę , str. 368
2.4. Podsumowanie , str. 372
3. Odprawy pracownicze jako świadczenia społeczne o aksjologii socjalnej , str. 373
3.1. Uwagi wstępne , str. 373
3.2. Odprawa na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych , str. 378
3.2.1. Obecna konstrukcja odprawy i jej socjalna aksjologia , str. 378
3.2.2. Odprawa u &bdquo,małych pracodawców&rdquo, , str. 386
3.2.3. Podsumowanie , str. 388
3.3. Odprawa pośmiertna , str. 390
3.3.1. Konstrukcja odprawy pośmiertnej i jej socjalna aksjologia , str. 390
3.3.2. Odszkodowanie wypłacone przez firmę ubezpieczeniową , str. 397
3.4. Odprawa emerytalno-rentowa , str. 398
3.5. Kumulacja odpraw pracowniczych a ich aksjologia socjalna , str. 409
3.6. Podsumowanie , str. 410
4. Wynagrodzenie chorobowe jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej , str. 412
4.1. Uwagi wstępne , str. 412
4.2. Ocena obecnej konstrukcji wynagrodzenia chorobowego w świetle jego aksjologii socjalnej , str. 416
4.3. Paradoksy związane z naliczaniem wynagrodzenia chorobowego , str. 428
4.4. Podsumowanie , str. 431
5. Wynagrodzenie urlopowe jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej , str. 433
5.1. Społeczny charakter wynagrodzenia urlopowego , str. 433
5.2. Aksjologia socjalna wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz test pomocniczości i proporcjonalności , str. 442
5.3. Krytyka zasad naliczania wynagrodzenia urlopowego z perspektywy jego socjalnej aksjologii oraz zasady proporcjonalności , str. 445
5.4. Podsumowanie , str. 448
6. Wynagrodzenia związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych jako świadczenia społeczne , str. 450
6.1. Kodeksowe świadczenia o charakterze społecznym związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych &ndash, uwagi wstępne , str. 450
6.2. Urlop szkoleniowy jako prawo człowieka drugiej generacji , str. 452
6.3. Urlop szkoleniowy a polityka społeczna państwa w zakresie oświaty i edukacji , str. 455
6.4. Ocena obecnej konstrukcji świadczeń ze stosunku pracy związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych , str. 456
6.5. Podsumowanie , str. 463
7. Socjalna aksjologia wynagrodzenia przestojowego , str. 465
8. Świadczenia społeczne związane z rodzicielstwem w prawie pracy , str. 468
8.1. Rodzaje świadczeń , str. 468
8.2. Aksjologia socjalna oraz test proporcjonalności i pomocniczości świadczeń związanych z rodzicielstwem , str. 471
8.3. Podsumowanie , str. 473
9. Dodatki wyrównawcze i wynagrodzenia dla pracowników szczególnie chronionych jako świadczenia społeczne , str. 474
10. Wynagrodzenia związane z ochroną zdrowia jako świadczenia społeczne , str. 479
11. Wynagrodzenia za czas zwolnień od pracy jako świadczenia społeczne w ramach stosunku pracy , str. 484
12. Świadczenia społeczne a świadczenia socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 489
12.1. Rodzaje świadczeń w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 489
12.2. Publiczny charakter zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i jego społeczne przeznaczenie , str. 491
12.3. Aksjologia społeczna a aksjologia socjalna zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 496
12.3.1. Uwagi wstępne , str. 496
12.3.2. Świadczenie urlopowe jako świadczenie społeczne , str. 496
12.3.3. Świadczenia/usługi socjalne a świadczenia/ usługi społeczne finansowane w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 499
12.4. Kryterium socjalne &ndash, subiektywne czy obiektywne? , str. 504
12.5. Ustalenie i weryfikacja kryteriów socjalnych , str. 509
12.6. Zasada proporcjonalności a &bdquo,mali pracodawcy&rdquo, i obligatoryjny charakter zakładowego funduszu świadczeń socjalnych , str. 514
12.7. Podsumowanie , str. 516
13. Pozaustawowe (fakultatywne) świadczenia społeczne , str. 517
14. Ochrona świadczeń społecznych związanych z pracą , str. 523
15. Wnioski końcowe , str. 526

Zakończenie , str. 539

Wykaz aktów prawnych , str. 547

Orzecznictwo , str. 553

Literatura , str. 559

Wykaz schematów i tabel , str. 601