ebook Zielniki Ochrona i konserwacja Magdalena Grenda-Kurmanow

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2023

Odkryj fascynujący świat zielników i ich unikalną rolę w badaniach przyrodniczych oraz dokumentowaniu otaczającego nas środowiska. Niniejsza publikacja "Zielniki Ochrona i konserwacja", autorstwa Magdaleny Grendy-Kurmanow, wydana przez Wydawnictwo Naukowe PWN w 2023 roku, stanowi kompleksowe źródło wiedzy dla specjalistów i pasjonatów.

"Zielniki Ochrona i konserwacja" to ebook dostępny w formacie PDF, który zapewni Ci wygodne czytanie na każdym urządzeniu. Zanurz się w bogactwie informacji o historii i znaczeniu zielników jako dokumentacji naukowej oraz zapoznaj się z technikami ich ochrony i konserwacji.

Książka ta jest nieocenionym źródłem wiedzy dla kuratorów zbiorów przyrodniczych, pracowników muzeów, bibliotekarzy, botaników, genetyków i innych badaczy korzystających z zielników. Zawiera również cenne wskazówki dla studentów nauk biologicznych, farmacji, medycyny oraz osób zainteresowanych ochroną dziedzictwa przyrodniczego.

Wyjątkowe informacje zawarte w tej publikacji pomogą Ci zrozumieć procesy degradacji materiału genetycznego, metody ochrony prewencyjnej oraz realizacje konserwatorskie na najcenniejszych obiektach zielnikowych w Polsce. Dzięki temu ebookowi zdobędziesz niezbędną wiedzę do odpowiedzialnego dokumentowania i ochrony informacji biologicznej, którą docenią przyszłe pokolenia.

Oferujemy Ci możliwość pobrania tej wartościowej publikacji w formacie ebook PDF oraz wydania cyfrowego, które zapewnią wygodne i szybkie korzystanie z zawartej w niej wiedzy. Odkryj najlepsze ebooki dostępne na rynku i ciesz się bogactwem literatury pięknej oraz bestsellerami w formie cyfrowej.

Zamów teraz swój egzemplarz "Zielniki Ochrona i konserwacja" i zanurz się w fascynującym świecie zielników, który otworzy przed Tobą nowe perspektywy badawcze oraz kulturowe. Dzięki temu ebookowi poszerzysz swoją wiedzę o historii i znaczeniu zielników, a także zdobędziesz cenne umiejętności konserwatorskie.

Spis treści ebooka Zielniki Ochrona i konserwacja

Podziękowania IX

Przedmowa XI

Część I. HISTORIA I ZNACZENIE ZIELNIKÓW Z ZASUSZONYMI ROŚLINAMI 1

1. Historia naturalna: od obrazu dominacji człowieka nad naturą do samodzielnej dyscypliny. Ewolucja opisu botanicznego 5

2. Formy pośrednie między ilustracją botaniczną a klasyczną formą zielników 9

3. Zielniki z zasuszonymi roślinami 15
Najstarsze zachowane zielniki na świecie i w Polsce 16
Najstarsze wskazówki dotyczące tworzenia zielników 25
Określenia stosowane wobec zielników zawierających zasuszone okazy roślin 27
Pierwsze wizerunki zielników 28
Zielniki jako zjawisko kolekcjonerskie i element zbiorów przyrodniczych 29
Zielniki jako narzędzia naukowe 39
Szczególne przykłady zielników: zielniki artystyczne i symboliczne 46
Zagadnienia etyczne i prawne związane ze zbiorami zielnikowymi 47

Część II. ZAGADNIENIA TECHNIKI I TECHNOLOGII TWORZENIA ORAZ BUDOWA ZIELNIKÓW 53

4. Technika i technologia wykonania zielników 57
Zbiór okazów 57
Suszenie okazów 57
Zabiegi dodatkowe stosowane w preparatyce i oglądzie okazów 60
Mocowanie okazów na arkuszach 62
Materiały używane do mocowania okazów zielnikowych 66
Warstwa opisowa 81
Formy występowania i przechowywania arkuszy zielnikowych 85
Formy zwarte: zeszyty, kodeksy, albumy 85
Pojedyncze arkusze 92
Nietypowe rozwiązania technologiczne spotykane w zielnikach artystycznych 94

5. Charakterystyka fizykochemiczna podstawowych elementów struktury zielników 97
Związki chemiczne w ścianie komórkowej okazów roślinnych i w papierowym podłożu 97
Związki mineralne w strukturze okazów botanicznych i w strukturze papieru 99
Budowa ściany komórkowej 102
Charakterystyka związków występujących w ścianie komórkowej i w podłożu papierowym 104
Celuloza 104
Hemicelulozy 106
Lignina 107
Pektyny 107
Białko występujące w ścianie komórkowej roślin 108
Kutyna, suberyna, woski 108

6. DNA w komórkach roślinnych – budowa, funkcje, lokalizacja 111
Budowa DNA 111
Lokalizacja DNA w komórkach roślinnych 114
DNA jądrowe (nuclear DNA, nDNA) 114
DNA mitochondrialne (mtDNA) 116
DNA plastydowe (ptDNA, ze szczególnym uwzględnieniem DNA chloroplastowego, cpDNA) 116
Inne lokalizacje kwasów nukleinowych w komórce roślinnej 117
Podstawowe procesy związane z powstawaniem i funkcjonowaniem DNA 117
Replikacja DNA 117
Ekspresja genomu 118

Część III. PROCESY DEGRADACJI ELEMENTÓW STRUKTURALNYCH OKAZÓW ZIELNIKOWYCH I PODŁOŻA PAPIEROWEGO 123

Hydroliza kwasowa 125
Degradacja alkaliczna 126
Utlenianie 127
Fotodegradacja 127
Degradacja termiczna 128
Zanieczyszczenia środowiska, w którym przechowywane są zbiory 129
Degradacja fizyczna materiału roślinnego 132
Obniżenie właściwości wytrzymałościowych 132
Zniszczenia mechaniczne, deformacje, zniszczenia na skutek zabiegów konserwatorskich 133
Zmiana barwy 139
Degradacja biologiczna (biodeterioracja) 140
Zniszczenia spowodowane działalnością mikroorganizmów 140
Zniszczenia spowodowane działalnością owadów 140
Zniszczenia spowodowane stosowaniem środków biobójczych 144
Degradacja materiału genetycznego 162
Rozpad enzymatyczny 163
Hydroliza 164
Utlenianie 165
Alkilacja 166
Wysoka temperatura i wilgotność 167
Sieciowanie 167
Wpływ warunków przechowywania i historycznych metod ochrony na DNA 168

Część IV. PREWENCYJNA I INTERWENCYJNA OCHRONA ZBIORÓW ZIELNIKOWYCH 171

7. Wybrane zagadnienia związane z prewencyjną i interwencyjną ochroną zbiorów zielnikowych 173
Zintegrowany system ochrony przed szkodnikami (IPM) dla zbiorów zielnikowych 173
Mrożenie 175
Wysokie temperatury 176
Mikrofale 177
Anoksja 177
Stabilne warunki klimatyczne 177
Dekontaminacja zbiorów skażonych biocydami 181
Ochrona materiału genetycznego w zbiorach – badania 182

Część V. KONSERWACJA ZIELNIKÓW W PRAKTYCE – TRZY WIZJE ETYCZNEJ KONSERWACJI 189

8. Zielnik Izabeli Czartoryskiej, 1746, Muzeum Narodowe w Krakowie, Rkps 2782 197
Technologia i stan zachowania 197
Założenia konserwacji 205
Przebieg prac konserwatorskich z zastosowaniem bezpiecznej metodologii konserwatorskiej i wykorzystaniem wyników badań 205

9. Zielnik Johanna Friedricha Zeidlera, tom I, 1732, Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, sygn. Zb. Specj. I Starodruki 14, D. 104.57.646 213
Technologia i stan zachowania 213
Założenia konserwacji 223
Przebieg prac konserwatorskich z zastosowaniem bezpiecznej metodologii konserwatorskiej i wykorzystaniem wyników badań 223

10. Zielnik Helwinga/Boretiusa, 1724–45, Zielnik Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego (WA), sygn. WA-KH-13.2.2 231
Technologia i stan zachowania 231
Założenia konserwacji 238
Zabiegi konserwatorskie z zastosowaniem bezpiecznej metodologii konserwatorskiej i wykorzystaniem wyników badań 238

11. Podsumowanie 247

Zakończenie 251

Bibliografia 252

Indeks cytowanych zielników według miejsc przechowania 273

Indeks osób 276

Indeks rzeczowy 278

Spis ilustracji 280

Herbaria – preservation and conservation (abstract) 285