ebook Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa Grzegorz Pietrek

Wydawca: Uniwersytet Pomorski w Słupsku

Rok wydania: 2014

Pojawianie się nowych zagrożeń, a w szczególności zagrożeń asymetrycznych oraz związanych z postępem cywilizacyjnym, napięciami politycznymi i społecznymi, wymusza poszukiwanie nowych rozwiązań celem sprawniejszej realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego i ochrony ludności, w tym obrony cywilnej. Budowa nowoczesnego systemu zarządzania w sytuacjach współczesnych zagrożeń wymaga współpracy administracji wszystkich szczebli oraz organizacji i podmiotów pozarządowych. Chodzi bowiem o to, że system ochrony ludności i mienia, rozumiany jako zbiór zadań przypisanych poszczególnym organom i jednostkom administracji publicznej, służbom zawodowym czy społecznym organizacjom ratowniczym, musi być skorelowany z całym systemem zarządzania kryzysowego. Wymaga to fachowej wiedzy i umiejętności praktycznych, które uzyskają nasi absolwenci w ramach tej specjalności.

Ważne, aby mieć świadomość, że system ochrony ludności, ratownictwa i obrony cywilnej musi charakteryzować się elastycznością reagowania na różne sytuacje kryzysowe, aż do konfliktu zbrojnego włącznie. Z tego powodu jednym z ważnych zadań specjalistycznych jednostek i organizacji zajmujących się szeroko rozumianym bezpieczeństwem jest trafne rozpoznawanie zagrożeń oraz przygotowywanie i prowadzenie sprawnych działań ratowniczych. W tym celu specjalistyczne jednostki muszą mieć wykwalifikowane kadry do natychmiastowego reagowania podczas wystąpienia nagłego zagrożenia życia i zdrowia, a także środowiska i mienia oraz w przypadkach nadzwyczajnych zagrożeń, katastrof i klęsk żywiołowych. Ponadto sytuacje takie wymagają sprawnych działań logistycznych samych służb, jak i działań organizujących ewakuację i przemieszczenie mniejszych lub większych grup ludności i dobytku (Ze Wstępu).

Spis treści ebooka Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa

Wstęp 5

1. Pojęcie, zakres i podmioty bezpieczeństwa wewnętrznego państwa 7
1.1. Pojęcie bezpieczeństwa wewnętrznego 7
1.2. Zakres bezpieczeństwa wewnętrznego państwa 14
1.3. Podmioty bezpieczeństwa wewnętrznego państwa 16
1.4. Prezydent RP w systemie bezpieczeństwa. Rada Ministrów i inne organy administracji rządowej w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego. Zadania administracji publicznej szczebla wojewódzkiego w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego. Powiatowa administracja bezpieczeństwa. Gminna administracja bezpieczeństwa 24
1.4.1. Zadania administracji publicznej szczebla wojewódzkiego w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego 27
1.4.2. Wojewoda 29
1.4.3. Wojewódzka zespolona administracja rządowa 29
1.4.4. Powiatowa administracja bezpieczeństwa 30
1.4.5. Gminna administracja bezpieczeństwa 35

2. Rola i zakres działania ministra spraw wewnętrznych w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej 38
2.1. Wprowadzenie 38
2.2. Zadania ministra spraw wewnętrznych 39
3. Policja 43
3.1. Organizacja i funkcjonowanie Policji 43
3.2. Środki prawne w działaniach policji. Zakres uprawnień 46
3.3. Policja w sytuacjach kryzysowych 51
3.4. Centralne Biuro Śledcze 55
3.5. Współdziałanie polskiej Policji z policjami innych państw 56
3.6. Centralne organy Policji. Terenowe organy Policji. Oddziały prewencji, pododdziały antyterrorystyczne. Szkoły policji i ośrodki szkolenia. Służba w Policji 58

4. Organizacja i funkcjonowanie Straży Granicznej. Zasady wjazdu i pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Postępowanie z cudzoziemcami. Straż Graniczna w sytuacjach kryzysowych 79
4.1. Organizacja, funkcjonowanie i zadania Straży Granicznej 79
4.2. Zasady wjazdu i pobytu cudzoziemców na terytorium RP. Postępowanie z cudzoziemcami 87
4.3. Straż Graniczna w sytuacjach kryzysowych 95

5. Organizacja i zasady funkcjonowania Państwowej Straży Pożarnej 99
5.1. Zadania i struktura Państwowej Straży Pożarnej 99
5.2. Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy 103
5.3. Odwody operacyjne PSP 108
5.4. Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze 110
5.5. Czynności kontrolno-rozpoznawcze Państwowej Straży Pożarnej 111
5.6. Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności – struktura, zadania, rola oraz znaczenie dla systemu bezpieczeństwa 112
5.7. Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa – struktura i zadania 115
5.8. Rola i zadania Ochotniczych Straży Pożarnych 117
5.9. OSP a KSRG – zasady włączania do systemu, warunki do spełnienia 118
5.10. Zakładowe Straże Pożarne – istota, rola, zadania, możliwość włączenia do KSRG 120
5.11. Rola, zadania i struktura Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej 121
5.12. System służby funkcjonariuszy PSP 126
5.13. Warunki oraz tryb przyjmowania do służby w Państwowej Straży Pożarnej 132

6. Przeznaczenie i zasady funkcjonowania Biura Ochrony Rządu 137
6.1. Służba w BOR 140
6.2. Ochrona sejmu i senatu 142
6.3. Korpusy i stopnie funkcjonariuszy 144
6.4. Obowiązki i prawa funkcjonariuszy BOR 144

7. Służby specjalne 149
7.1. Służby specjalne – pojęcie, funkcje w systemie bezpieczeństwa państwa 149
7.2. Organizacja i zadania służb specjalnych w Polsce 150
7.3. Formy i metody czynności operacyjno-rozpoznawczych a cywilna kontrola nad służbami specjalnymi 160

8. Straże gminne (miejskie) w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego 165
8.1. Organizacja straży gminnych 166
8.2. Funkcje straży gminnych 168
8.3. Zadania straży gminnych 169

9. Prokuratura 171
9.1. Zadania prokuratury 171
9.2. Struktura prokuratury w Polsce 172

10. Współdziałanie podmiotów bezpieczeństwa wewnętrznego z Siłami Zbrojnymi RP w warunkach sytuacji nadzwyczajnych 173
10.1. Zadania, obszary i formy działania sił zbrojnych w sytuacjach kryzysowych (nadzwyczajnych). Współdziałanie Sił Zbrojnych RP z administracją publiczną w sytuacjach kryzysowych 173
10.2. Współdziałanie z Policją 181
10.3. Zadania i rola Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organów porządkowych, wojskowych służb wyspecjalizowanych oraz wojsk specjalnych 183

11. Etyka funkcjonariuszy organów ochrony porządku prawnego 189
11.1. Ogólne zasady etyki funkcjonariusza publicznego 189
11.2. Zasady etyki policjanta i funkcjonariusza Straży Granicznej 190

Literatura 197