Za darmo

ebook Меншыны і іх языкы в кризі

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2023

Mniejszości i ich języki wobec kryzysu. Pakiet antystygmatyzacyjny projektu „Językowe antidotum: żywotność językowa jako sposób budowy psychicznego dobrostanu, zdrowia i zrównoważonego rozwoju”

Publikacja w języku łemkowskim, będąca efektem projektu „Językowe antidotum”, analizuje wpływ doświadczanej przez mniejszości etniczne i migrantów dyskryminacji na ich zdrowie i dobrostan, korzyści płynące z zachowania rdzennych języków i silnej tożsamości etnicznej oraz skutki pandemii dla tych grup. W pracy zawarto praktyczne rekomendacje i rozwiązania mające na celu poprawę warunków funkcjonowania grup mniejszościowych w Polsce, wsparcie dla dążeń do zachowania ich języków i kultury, przeciwdziałanie dyskryminacji i stygmatyzacji oraz budowanie lepszych relacji między mniejszościami etnicznymi a grupami większościowymi.

Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC BY 3.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode).

******

Minorities and Their Languages in the Face of Crisis. Anti-Stigmatisation Package for the Project „Language as a Cure: Linguistic Vitality as a Tool for Psychological Well-Being, Health and Economic Sustainability”

The publication in Lemko, which is the result of the “Language as a Cure” project, analyses the influence of discrimination experienced by ethnic minorities and migrants on their health and well-being. It also looks at the benefits of preserving native languages and strong ethnic identity as well as the consequences of the pandemic for these groups. The books contains practical recommendations and solutions for improving the functioning of minority groups in Poland and supporting the efforts to preserve their languages and culture, preventing discrimination and stigmatization as well as building better relations between ethnic minorities and majorities.

The publication is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Poland license (CC BY 3.0 PL) (full license available at: https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/legalcode).

Spis treści ebooka Меншыны і іх языкы в кризі

▬ Вводне слово 7

▬ Авторы опрацуваня 10

▬ Вілямівяне, Кашебы, Лемкы, Шлезакы 15
Етнічна меншына: дефініцийны увагы 15
Вілямівяне 17
Кашебы 19
Лемкы 22
Шлезакы 24

Языкова ревіталізация і повязаны терміны28

▬ Дискримінация і переслідуваня в минулым: історична травма 29
Влияня історичной травмы на декляруваный стан
здоровля 32
Социяльны консеквенциі історичной травмы 34
Рекомендациі, значыт як ограничыти неґатывны
консеквенциі історичной травмы 36

Переслідуваня і історична травма в Вілямовицях 37

▬ Психолоґічны консеквенциі дискримінациі 39
Дискримінация як досвід меншын: досліджыня серед
Лемків і Вілямівян 40
Досвід контакту з языком ненависти серед Лемків і
Вілямівян 43
Звязок медже одчуваном дискримінацийом а социяльным
довірьом в часі епідеміі COVID-19: досліджыня Лемків,
Кашебів і Шлезаків 46
Внескы і рекомендациі 49

Дискримінация Кашебів – проявы в жытю спільноты 50

Дискримінация зазнавана днес (перспектыва членів соспільности): Лемкы 52

Дискримінация Шлезаків 54

Як вести антидискримінацийны варштаты 56

▬ Стиґматызация звязана з COVID-19: досвід меншын 59

Шлезакы в часі пандеміі COVID-19 64

Стиґматызация в польскых медиях 65

Стиґматызация меншын в часі пандеміі: внескы і рекомендациі 67

▬ Меншыновы языкы в Польщы і іх хоснувателі: дияґнозы, вызваня і стратеґіі підпоры і ревіталізациі 69
Трансмісия языка і языковы компетенциі 74
Языковы практыкы меншыновых груп 76
Языкова дискримінация 80
Корысти з хоснуваня корінного языка 84
Вызваня: наслідства пандеміі для локальных языків 86
Можливы стратеґіі охороны меншыновых языків:
рекомендациі 87

Кашебскій язык як єдиный уставово узнаный реґіональный язык в Польщы 89

Дискримінация хоснувателів нестандардовых одмін польского языка 90

▬ Языковы меншыны в Польщы на рынку працы в часі пандеміі COVID-19 92
Двоязычніст (і вельоязычніст) осіб, што належат до
языковых меншын в Польщы 92
Корысти з вельоязычности: збільшыня людского капіталу
і змарнуваный потенциял 93
Проблем браку офіцийных статистычных даных 94
Втрата роботы і зміна способу заробкуваня в часі
пандеміі COVID-19 96
Страх перед втратом роботы 97
Дискримінация представників етнічных і языковых
меншын а іх ситуация на рынку працы 99
Рекомендациі 101

Едукация, медия і туристыка на кашебах: обшыри, в котрых глядат ся двоязычных осіб 102

▬ Внескы і практычны рекомендациі: як ліпше підтримувати етнічны меншыны, хоронити языково-культурову ріжнородніст і будувати ліпшы реляциі з векшыновом групом? 104
Рекомендациі в обшыри правных і системовых розвязань
105
Рекомендациі в обшыри едукациі 106
Рекомендациі в обшыри медияльной комунікациі 107