ebook Szczególna zdolność sądowa Marcin Dziurda

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2019

Książka otrzymała nagrodę specjalną XII edycji konkursu Wolters Kluwer Polska i „Przeglądu Sądowego” na książkę prawniczą najbardziej przydatną w praktyce wymiaru sprawiedliwości w 2019 roku.

Prof. Ereciński: Szczególna zdolność sądowa wyzwaniem dla orzecznictwa - przeczytaj wywiad &gt,&gt,
W monografii przeanalizowano problemy praktyczne związane z udziałem w postępowaniu cywilnym struktur wyposażonych w szczególną zdolność sądową, czyli struktur niemających zdolności prawnej, którym zdolność sądowa przysługuje na podstawie przepisów odrębnych od art. 64 k.p.c. Są nimi niesamodzielne jednostki organizacyjne, organy, a nawet funkcje.
W publikacji autor przedstawił pełny katalog przypadków szczególnej zdolności sądowej, w tym:

organów rentowych,
organów regulacyjnych w postępowaniu przed sądem ochrony konkurencji i konsumentów,
zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych w sprawach o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia),
organów podatkowych.

Autor wyodrębnił cechy konstrukcyjne, których występowanie pozwala uznać określony przepis za źródło szczególnej zdolności sądowej, stworzył katalog przypadków tej szczególnej zdolności sądowej oraz zidentyfikował i poddał analizie swoiste problemy procesowe wiążące się z udziałem w postępowaniu cywilnym tych struktur, np. dotyczące możliwości udzielania pełnomocnictw czy rozliczania kosztów postępowania.
Adresaci:Publikacja jest przeznaczona dla sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych, pracowników organów administracji rządowej i samorządowej. Może także zainteresować pracowników działów kadr i zasobów ludzkich, menedżerów w spółkach kapitałowych, a także przedsiębiorców z branż objętych przepisami regulacyjnymi.

Spis treści ebooka Szczególna zdolność sądowa

Wykaz skrótów
Wprowadzenie
Rozdział 1.
Pojęcie szczególnej zdolności sądowej
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Rola zdolności sądowej
1.2.1. Dotychczasowe definicje
1.2.2. Przesłanka procesowa
1.2.3. Praktyczne znaczenie zdolności sądowej
1.3. Ukształtowanie się obecnego stanu prawnego
1.4. Zdolność sądowa a zdolność prawna
1.5. Geneza szczególnej zdolności sądowej
1.5.1. Ogólna zdolność sądowa i jej ograniczenia
1.5.2. Podstawowe różnice pomiędzy ogólną a szczególną zdolnością sądową
1.5.3. Wzrost liczby przypadków szczególnej zdolności
1.5.4. Najważniejsze rodzaje postępowań
1.6. Podstawowe cechy szczególnej zdolności sądowej
1.6.1. Przyznanie strukturom niemającym zdolności prawnej
1.6.1.1. Podwójna rola organów i wewnętrznych jednostek organizacyjnych
1.6.1.2. Samodzielność działania jako istota szczególnej zdolności sądowej
1.6.2. Realizacja interesu innego niż własny
1.6.3. Ograniczony zakres przedmiotowy
1.6.4. Przyznanie normą prawną
1.6.5. Brzmienie przepisu
1.7. Uwagi podsumowujące

Rozdział 2.
Stanowisko judykatury oraz doktryny
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
2.3. Organy &ndash, zagadnienia ogólne
2.4. Organy w sprawach dotyczących ich decyzji
2.5. Organy państwowe i samorządowe realizujące interes ponadindywidualny
2.6. Organy wewnętrzne osób prawnych
2.7. Inne struktury
2.8. Przypadki niezaliczane do szczególnej zdolności sądowej
2.8.1. Podmioty wyposażone w ogólną zdolność sądową
2.8.2. Struktury, którym nie można przypisać podmiotowości procesowej (spółka cywilna)
2.8.3. Przedstawienie sądowi istotnego dla sprawy poglądu (art. 635 k.p.c.)
2.8.4. Przedstawienie stanowiska lub udział postępowaniu przed Sądem Najwyższym
2.9. Uwagi podsumowujące

Rozdział 3.
Cechy szczególnej zdolności sądowej
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Charakter przepisu
3.2.1. Rodzaje przepisów
3.2.2. Uzupełnienie regulacji art. 64 k.p.c.
3.2.3. Komplementarny charakter
3.2.4. Podwójna (potrójna) rola przepisu
3.3. Brzmienie przepisu
3.4. Realizacja interesu publicznego
3.5. Ograniczenie do określonych kategorii spraw
3.5.1. Ograniczenia sensu stricto
3.5.2. Rola procesowa
3.5.3. Stadium postępowania
3.6. Podwójna (wielokrotna) szczególna zdolność sądowa
3.6.1. Jeden podmiot &ndash, wielość zakresów przedmiotowych
3.6.2. Wielość przypadków w jednym postępowaniu
3.7.Rodzaje postępowań
3.8. Kwestie terminologiczne
3.9. Kryteria oceny przepisu

Rozdział 4.
Przypadki szczególnej zdolności sądowej w obecnym stanie prawnym
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Organy wytaczające powództwa w interesie publicznym
4.2.1. Organy wskazane w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
4.2.2. Organy podatkowe
4.2.3. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych (art. 144a oraz art. 146 ust. 6 p.z.p.)
4.2.4. Organy wskazane w ustawie o zasadach zarządzania mieniem państwowym
4.2.5. Organy domagające się wykonania polecenia albo darowizny (art. art. 894 §, 2 i art. 985 k.c.)
4.2.6. Dysponent Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
4.2.7. Organy wskazane w ustawie o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych
4.2.8. Inne organy działające w interesie publicznym
4.2.9. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.3. Prokurator i podmioty działające na jego prawach
4.3.1. Zakres szczególnej zdolności prokuratora
4.3.2. Organy działające na prawach prokuratora
4.3.2.1. Uwagi wstępne
4.3.2.2. Inspektor pracy
4.3.2.3. Powiatowy (miejski rzecznik konsumentów), w tym postępowaniu grupowym
4.3.2.4. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego
4.3.2.5. Inne organy
4.3.3. Zakres szczególnej zdolności sądowej organów działających na prawach prokuratora
4.3.4. Podmioty działające na prawach prokuratora w oparciu o art. 64 k.p.c.
4.4. Organy uprawnione do wnoszenia środków zaskarżenia i innych środków prawnych
4.4.1. Wspólne uprawnienia Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rzecznika Praw Dziecka
4.4.2. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
4.4.3. Kompetencje wynikające z ustawy o Sądzie Najwyższym
4.4.3.1. Prokurator Generalny
4.4.3.2. Inne organy (skarga nadzwyczajna)
4.4.3.3. Podmioty działające w oparciu ogólną zdolność sądową
4.5. Organy działające w obronie wydanych rozstrzygnięć władczych
4.5.1. Organy rentowe
4.5.2. Wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności
4.5.3. Organy regulacyjne
4.5.4. Brak szczególne zdolności sądowej
4.6. Organy działające w postępowaniu nieprocesowym
4.6.1. Status uczestnika postępowania (wniosek a zawiadomienie)
4.6.2. Nowelizacja art. 635 §, 2, art. 637 §, 1 oraz art. 655 §, 1 k.p.c. i jej skutki
4.6.3. Organy celne oraz starosta (art. 6102 §, 1 oraz art. 6107 k.p.c.)
4.6.4. Organy wskazane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego
4.6.5. Organy wskazane w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
4.6.6. Przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne (art. 1109 k.c.)
4.6.7. Dyrektor zakładu karnego
4.6.8. Organy nadzorujące osoby prawne
4.6.9. Organy w postępowaniach wieczystoksięgowych
4.6.10. Wniosek o wyznaczenie przedstawiciela (art. 34 §, 1 k.p.a.)
4.6.11. Organy w sprawach wyborczych
4.6.12. Inne organy w postępowaniu nieprocesowym
4.6.14. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.7. Organy w stosunkach wewnętrznych
4.7.1. Organy przedsiębiorstwa państwowego
4.7.2. Odesłania do art. 6913 k.p.c.
4.7.3. Zaskarżanie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych oraz spółdzielni
4.7.4. Postulaty de lege ferenda
4.8. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
4.8.1. Pracodawcy
4.8.1.1. Sprawy z zakresu prawa pracy
4.8.1.2. Związek z prawem materialnym &ndash, definicja pracodawcy
4.8.1.3. Zakres podmiotowy szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.4. Charakter szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.5. Inne postępowania
4.8.2. Oddziały osób prawnych i ustawowych &ndash, uwagi ogólne
4.8.3. Zamawiający w sprawach skarg na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej
4.8.4. Instytut Pamięci Narodowej
4.8.5. Wątpliwości dotyczące stationes fisci w sprawach o opublikowanie sprostowania
4.8.6. Osoby prawne w organizacji
4.8.7. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.9. Funkcje działające w sprawach praw i obowiązków związanych z masą majątkową
4.9.1. Uwagi wstępne
4.9.2. Zdolność sądowa syndyka
4.9.3. Inne podmioty z tej kategorii
4.9.3.1. Wykonawca testamentu
4.9.3.2. Kurator spadku
4.9.3.3. Zarządca egzekucyjny nieruchomości
4.10. Inne przypadki szczególnej zdolności sądowej
4.10.1. Funkcja redaktora naczelnego
4.10.2. Postulaty de lege ferenda

Rozdział 5.
Legitymacja i interes prawny w przypadkach szczególnej zdolności
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Źródła legitymacji
5.3. Szczególna zdolność sądowa jako konsekwencja przyznania legitymacji przepisem prawa
5.4. Legitymacja ponadindywidualna, w tym publiczna
5.5. Zakres badania legitymacji ponadindywidualnej przez sąd
5.6. Skutki braku legitymacji
5.7. Interes prawny a szczególna zdolność sądowa
5.7.1. Uwagi wstępne
5.7.2. Interes prawny w żądaniu ustalenia (art. 189 k.p.c.)
5.7.3. Pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen)
5.8. Uwagi podsumowujące

Rozdział 6.
Procesowe skutki szczególnej zdolności sądowej
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Skutki wszczęcia postępowania poza zakresem szczególnej zdolności sądowej
6.2.1. Uwagi wstępne
6.2.2. Odrzucenie pozwu
6.2.3. Nieważność postępowania
6.2.4. Wznowienie postępowania
6.3. Zdolność procesowa
6.4. Zdolność postulacyjna
6.5. Reprezentacja procesowa
6.6. Pełnomocnictwa procesowe
6.7. Obowiązek wykazania umocowania (art. 68 k.p.c.)
6.8. Właściwość sądu
6.9. Opłaty sądowe
6.10. Zwrot kosztów postępowania
6.11. Wielość podmiotów wyposażonych w szczególną zdolność sądową
6.11.1. Uwagi wstępne
6.11.2. Współuczestnictwo
6.11.3. Interwencja uboczna
6.11.4. Przekształcenia podmiotowe (art. 194-198 k.p.c.)
6.11.5. Uwagi podsumowujące
6.12. Zawisłość sporu i zakres prawomocności materialnej
6.13. Powództwo wzajemne
6.14. Następstwo w zakresie szczególnej zdolności sądowej
6.15. Inne problemy proceduralne

Rozdział 7.
Wyzwania dla praktyki związane ze szczególną zdolnością sądową &ndash, propozycje rozwiązań
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Przyczyny przyznawania szczególnej zdolności sądowej
7.3. Zdolność sądowa w innych postępowaniach
7.4. Uwagi prawnoporównawcze
7.5. Propozycje zmian konstrukcji art. 64 k.p.c. a szczególna zdolność sądowa
7.6. Ujednolicenie konstrukcji przepisów odrębnych
7.7. Możliwości ograniczenia liczby przypadków szczególnej zdolności sądowej

Wnioski końcowe

Bibliografia