ebook Wpływ kryzysu finansowego na globalizację gospodarki światowej. Diagnoza i konsekwencje dla Polski Tadeusz Sporek

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

Rok wydania: 2010

Celem niniejszego opracowania jest analiza rozmiarów i struktury bezpośrednich inwestycji zagranicznych i inwestycji portfelowych na terytorium Polski w latach 1995-2009, w kontekście napływu kapitału zagranicznego do regionu Europy Środkowowschodniej na tle międzynarodowego przepływu kapitału przed i po kryzysie finansowym. W pierwszym rozdziale zaprezentowano globalizację gospodarki światowej i nowy regionalizm. W drugim rozdziale przedstawiono międzynarodową integrację gospodarczą – jej ujęcia teoretyczne. Trzeci rozdział zawiera analizę globalnego kryzysu finansowego i jego implikacje dla rynku Unii Europejskiej i całego świata. W czwartym rozdziale podjęto próbę zdefiniowania korporacji transnarodowych, a także scharakteryzowania największych korporacji na świecie. W piątym rozdziale przedstawiono informacje dotyczące napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do krajów regionu Europy Środkowowschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski.

Spis treści ebooka Wpływ kryzysu finansowego na globalizację gospodarki światowej. Diagnoza i konsekwencje dla Polski

WSTĘP 11
ROZDZIAŁ I
GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY „REGIONALIZM” 19
1. Współczesna gospodarka światowa i jej struktura 19
1.1. Podmioty gospodarki światowej 21
1.2. Funkcjonowanie i ewolucja gospodarki światowej 25
1.3. Cechy współczesnej gospodarki światowej 26
1.4. Współczesny podział gospodarki światowej 27
1.5. Gospodarka światowa a gospodarka globalna i jej uwarunkowania 35
1.5.1.Uwarunkowania społeczno-kulturowe 39
1.5.2.Uwarunkowania polityczne 40
1.5.3.Czynniki ekologiczne 40
1.5.4.Czynniki militarne 41
1.5.5.Czynniki ekonomiczne 42
2. Przegląd definicji globalizacji w literaturze krajowej i zagranicznej 52
3. Zarys historyczny procesu globalizacji oraz czynniki aktywizujące jej rozwój 74
3.1. Przyczyny oraz czynniki sprzyjające rozwojowi globalizacji 76
3.2. Przejawy globalizacji 82
4. Uczestnicy procesu globalizacji i problemów globalnych 88
5. Społeczeństwo informacyjne jako przejaw procesu globalizacji 92
6. Pozytywne i negatywne aspekty globalizacji – ocena szans i zagrożeń 98
6.1. Europa – „globalizacja” małej przestrzeni (rola w tym procesie RFN) 111
6.2. Europejski model społeczny – cele i instrumenty 113
ROZDZIAŁ II
MIĘDZYNARODOWA INTEGRACJA GOSPODARCZA – ASPEKTY TEORETYCZNE 117
1. Pojęcie „międzynarodowej integracji gospodarczej” 117
2. Warunki międzynarodowej integracji gospodarczej 131
3. Cele, przesłanki i motywy procesu integracji gospodarczej 134
4. Metody i typy międzynarodowej integracji gospodarczej 141
5. Etapy zaawansowania (formy) integracji gospodarczej 148
5.1. Teoria optymalnego obszaru walutowego 165
5.2. Korzyści i koszty unii walutowej 172
6. Integracja a suwerenność 184
7. Regionalne ugrupowania integracyjne 187
ROZDZIAŁ III
GLOBALNY KRYZYS I JEGO KONSEKWENCJE 202
1. Kryzys finansowy w gospodarce światowej – aspekty teoretyczne 202
2. Przyczyny i rozwój globalnego kryzysu finansowego 211
3. Działania inwestycyjne rządów 224
4. Konsekwencje kryzysu finansowego dla rynku Unii Europejskiej 230
4.1. Skutki kryzysu finansowego w perspektywie mikroekonomicznej 232
4.2. Skutki kryzysu finansowego w perspektywie makroekonomicznej 236
4.2.1.Słabnący rynek pracy oraz spadek konsumpcji 241
4.2.2.Zahamowanie inwestycji 244
4.2.3.Rosnące wydatki rządowe oraz przyrost długu publicznego 246
4.2.4.Osłabienie międzynarodowej aktywności handlowej 247
5. Prognoza 253
6. Zmiany w regulacji rynków finansowych 262
7. Władza nad światem rozszerza się od G8 do G20 271
ROZDZIAŁ IV
INWESTYCJE ZAGRANICZNE GŁÓWNĄ STRATEGIĄ KORPORACJI TRANSNARODOWYCH W WARUNKACH GLOBALIZACJI 275
1. Korporacje transnarodowe jako podmioty współczesnej gospodarki światowej 275
2. Światowy rynek kapitałowy – charakterystyka zjawiska 293
2.1. Inwestycje zagraniczne z punktu widzenia różnych szkół i autorów 293
2.2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako jedna z form międzynarodowego przepływu kapitału 297
2.3. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne – miejsce i znaczenie w teorii międzynarodowych stosunków ekonomicznych 300
2.3.1. Makroekonomiczne teorie zagranicznych inwestycji bezpośrednich 300
2.3.2. Mikroekonomiczne teorie zagranicznych inwestycji bezpośrednich 303
2.3.3. Eklektyczna teoria bezpośrednich inwestycji zagranicznych 307
3. Determinanty bezpośrednich inwestycji zagranicznych wypływających i napływających 311
3.1. Korzyści i zagrożenia związane z bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi 316
4. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako forma ekspansji korporacji transnarodowych 318
5. Światowe inwestycje portfelowe 335
5.1. Formy finansowania venture capital 336
5.2. Główna strategia inwestowania 338
5.3. Rozmiary i struktura inwestycji portfelowych na świecie 343
6. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce na przełomie XX i XXI w. 347
6.1. Uwarunkowania napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski 347
6.1.1. Ekonomiczne uwarunkowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce 347
6.1.2. Społeczne uwarunkowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce 352
6.1.3. Polityczne uwarunkowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce 355
6.1.4. Uwarunkowania prawnoadministracyjne napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski 357
6.2. Motywy podejmowania przez zagranicznych inwestorów działalności w Polsce 363
6.3. Bariery napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych 365
ROZDZIAŁ V
POLSKA JAKO MIEJSCE LOKOWANIA BEZPOŚREDNICH INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH – ICH ZNACZENIE DLA ROZWOJU GOSPODARCZEGO KRAJU PRZYJMUJĄCEGO KAPITAŁ 370
1. Czynniki decydujące o wyborze Polski jako miejsca lokowania kapitału przez zagranicznych inwestorów 370
1.1. Rozmiary i wzrost rynku 370
1.2. Koszty, podaż i kwalifikacje siły roboczej 373
1.3. Zachęty inwestycyjne 375
1.4. Pozostałe czynniki 378
2. Stan i napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski w latach 1990-2006 379
2.1. Struktura geograficzna bezpośrednich inwestycji zagranicznych 388
2.2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w ujęciu sektorowym 394
2.3. Atrakcyjność inwestycyjna Polski na tle krajów Europy Środkowej i Wschodniej 401
3. Znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla rozwoju gospodarczego Polski 411
3.1. Skutki napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski 411
3.1.1. Korzyści i szanse wynikające z napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski 412
3.1.2. Obawy i zagrożenia związane z obecnością kapitału zagranicznego w Polsce 415
3.2. Oddziaływanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych na innowacyjność polskiej gospodarki 417
3.2.1. Analiza danych dotyczących transferu technologii i wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na gospodarkę Polski 420
3.3. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a tendencje w zatrudnieniu 425
3.3.1. Wpływ bezpośrednich inwestycji na zatrudnienie – aspekty teoretyczne 425
3.3.2. Oddziaływanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rynek pracy w Polsce 428
3.4. Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na stan środowiska naturalnego 437
3.4.1. Ujęcie teoretyczne 437
3.4.2. Środowiskowe konsekwencje działalności korporacji transnarodowych w Polsce 438
3.5. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w warunkach destabilizacji rynków finansowych 443
ZAKOŃCZENIE 449
BIBLIOGRAFIA
Pozycje zwarte 453
Czasopisma 477
Akty prawne 482
Strony internetowe 483
SPIS RYSUNKÓW 487
SPIS TABEL 490