-23%

ebook Wykonywanie odbiorczych i okresowych sprawdzań instalacji niskiego napięcia oraz wykonywanie innych pomiarów Fryderyk Łasak

Wydawca: Medium

Rok wydania: 2014

Poprzednie wydanie książki oparte było o stan prawny aktualny wg daty 1 stycznia 2010 r. Od tamtego czasu nastąpiły na tyle znaczące zmiany w przepisach norm technicznych i prawnych, że dla jej dobra należało mieć nowe spojrzenie na dotychczasową merytorykę.

Najważniejszym powodem weryfikacji stał się fakt obowiązywania od dnia 1 stycznia 1992 r. postanowień wieloarkuszowej Polskiej Normy PN-92/E-05009 (później PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych”), będącej ścisłym odpowiednikiem międzynarodowej normy wieloarkuszowej IEC 364 o identycznym tytule, zakresie, treści i układzie, która jest ostatnio nowelizowana, a poszczególne arkusze wydawane są jako dokumenty harmonizacyjne (HD) – w Polsce jako PN-HD 60364.

Zmiany w książce wynikły również z nowelizacji kilka ważnych aktów normatywnych związanych z wykonywaniem pomiarów ochronnych i z przyrządami stosowanymi do wykonywania pomiarów, które nastąpiły po ukazaniu się I wydania. Autor za najważniejsze wymienia tu zmiany przepisów w następujących aktach normatywnych:
1) ustawie z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji, która wprowadziła zasadę, że od 1 stycznia 2003 r. stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne i można je powoływać w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim (wówczas stają się dokumentami, których stosowanie jest obowiązkowe),
2) ustawie z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach, znowelizowanej w styczniu 2004 r. i obowiązującej od 1 stycznia 2004 r. Jej celem jest zapewnienie na obszarze Polski jednolitości miar i wymaganej dokładności pomiarów wielkości fizycznych Ustawa reguluje zagadnienia legalnych jednostek miar i ich państwowych wzorców, prawnej kontroli metro-logicznej przyrządów pomiarowych, kompetencji i zadań organów administracji rządowej właściwych w sprawach miar, sprawowania nadzoru nad wykonywaniem przepisów ustawy,
3) ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie Ustawy Prawo budowlane, która wprowadziła wymaganie, że kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych,
4) ustawie z 4 marca 2005 r. o zmianie ustaw Prawo energetyczne i Prawo ochrony środowiska, które wprowadziły zmiany do tekstu obowiązującego Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci,
5) rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli,

7) rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych.
8) zmian w prawie energetycznym, które weszły w życie w październiku 2011 r., gdzie znowelizowano przepisy dotyczące: kwalifikacji zawodowych energetyków powodując ograniczenie obowiązkowego powtarzania egzaminów dla energetyków w dużych przedsiębiorstwach i usunęły wprowadzony w 2005 roku, obowiązek cyklicznego potwierdzania kwalifikacji dla wszystkich osób zajmujących się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji energetycznych (elektroenergetycznych, ciepłowniczych i gazowych).

Spis treści ebooka Wykonywanie odbiorczych i okresowych sprawdzań instalacji niskiego napięcia oraz wykonywanie innych pomiarów

1. Wstęp 7
1.1. Akty prawne związane z wykonywaniem sprawdzań odbiorczych i okresowych
w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia 9
1.2. Zasada obowiązująca w ochronie przeciwporażeniowej 11
1.3. Najczęściej popełniane błędy przy podłączaniu urządzeń w układzie sieci TN-C 13
2. Wymagania dotyczące sprawdzań w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia 14
2.1. Efekty pomiarów 14
2.2. Rodzaje wykonywanych pomiarów – podział 14
2.3. Prawna kontrola metrologiczna 15
3. Dokładność wykonywania pomiarów17
3.1. Klasa dokładności przyrządu pomiarowego 18
3.2. Dobór właściwej metody pomiarów18
3.3. Wymagania co do dokładności pomiarów 18
3.4. Zasady wykonywania pomiarów 19
3.5. Okresowe sprawdzanie przyrządów pomiarowych 19
4. Zakres wykonywania okresowych sprawdzań instalacji 20
4.1. Dwie części pomiarów ochronnych 20
4.2. Oględziny 22
4.2.1. Przykłady elementów wyposażenia, na które należy zwrócić uwagę podczas oględzin i sprawdzenia instalacji 22
4.3. Próby 26
4.4. Zakres wykonywania pomiarów okresowych 27
5. Częstość wykonywania pomiarów i badań okresowych 28
5.1. Wymagania określające częstość wykonywania pomiarów 28
5.2. Częstość wykonywania badań okresowych na terenach budowy 29
6. Dokumentowanie wykonywanych prac kontrolno-pomiarowych 30
6.1. Sposób dokumentowania pomiarów 30
6.2. Błędy w dokumentowaniu pomiarów 31
7. Wykonywanie poszczególnych rodzajów badań 31
7.1. Ciągłość przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych oraz pomiar rezystancji przewodów ochronnych 31
7.2. Błędy przy wykonywaniu pomiarów małych rezystancji 33
7.3. Pomiar rezystancji izolacji 34
7.3.1. Wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji instalacji 35
7.3.2. Pomiar rezystancji izolacji obwodów oświetleniowych 36
7.3.3. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń transformatorów 37
7.3.4. Pomiar rezystancji izolacji kabli 37
7.3.5. Przyrządy do pomiaru rezystancji izolacji 38
7.3.6. Błędy popełniane przy pomiarze rezystancji izolacji 39
7.4. Sprawdzenie ochrony przez oddzielenie obwodów 40
7.5. Próba wytrzymałości elektrycznej 40
7.6. Rezystancja podłóg i ścian 40
8. Samoczynne wyłączenie zasilania w sieci TN 42
8.1. Warunek skuteczności ochrony w sieci TN 42
8.2. Pomiar metodą techniczną 44
8.3. Pomiar impedancji pętli zwarciowej metodą spadku napięcia 44
8.4. Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej w układzie TT 45
8.5. Skuteczność ochrony w układzie IT 46
8.6. Stan ochrony przeciwporażeniowej w obwodach z elementami energoelektronicznymi 47
8.6.1. Ochrona przez zastosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania 47
8.6.2. Ochrona przy użyciu połączeń wyrównawczych 48
8.6.3. Sprawdzanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej 49
8.7. Mierniki do sprawdzania zabezpieczeń nadmiarowoprądowych 50
8.8. Błędy popełniane przy pomiarze impedancji pętli zwarcia 50
9. Wykonywanie pomiarów w instalacjach z wyłącznikami różnicowoprądowymi 51
9.1. Wyłączniki różnicowoprądowe w instalacjach 51
9.2. Metody sprawdzania skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w obwodach z wyłącznikami różnicowoprądowymi 53
9.3. Zakres sprawdzania wyłączników ochronnych różnicowoprądowych 55
9.4. Sprawdzanie wyłączników ochronnych różnicowoprądowych testerem 56
9.5. Sprawdzanie wyłączników ochronnych różnicowoprądowych przyrządami mikroprocesorowymi 56
9.6. Budowa wyłącznika różnicowoprądowego 57
9.6.1. Okresowe sprawdzanie wyłącznika różnicowoprądowego przyciskiem TEST 58
9.7. Przyczyny błędnych wyłączeń wyłączników różnicowoprądowych 58
9.7.1. Połączenie przewodu neutralnego z ochronnym 58
9.7.2. Połączenie równoległe przewodów neutralnych dwóch odbiorników 59
9.7.3. Zamiana przewodów neutralnych sąsiednich obwodów 60
9.7.4. Przeciwstawne połączenie przewodów fazowego i neutralnego w wyłączniku 60
10. Dodatkowe sprawdzenia wymagane przez normę PN-HD 60364-6 61
10.1. Ochrona uzupełniająca 61
10.2. Sprawdzenie biegunowości 61
10.3. Sprawdzenie kolejności faz 61
10.4. Próby funkcjonalne 61
10.5. Spadek napięcia 62
11. Pomiar rezystancji uziomu 62
11.1. Metody pomiaru rezystancji uziomów 62
11.2. Rezystancja uziomów pomocniczych 67
11.3. Czynniki wpływające na jakość uziomu 68
11.4. Metoda B3 – pomiaru rezystancji pętli uziemienia z użyciem zacisków prądowych 70
11.5. Wymagania dotyczące wartości rezystancji uziemień odgromowych 71
11.5.1. Zasada ochrony zastanej 71
11.6. Nowa norma dotycząca ochrony odgromowej 72
11.7. Pomiar rezystywności gruntu 72
11.8. Pomiar rezystancji uziemień piorunochronnych miernikiem udarowym 73
11.8.1. Parametry impulsu pomiarowego 74
11.8.2. Właściwości udarowe uziemień 75
11.9. Badania techniczne i pomiary kontrolne urządzenia piorunochronnego 76
11.9.1. Wykonywanie pomiarów instalacji piorunochronnej budynku 76
11.9.2. Metoda czteroprzewodowa 77
11.9.3. Wykonywanie pomiarów rezystancji uziemień 77
11.9.4. Metoda techniczna z użyciem dodatkowych cęgów 77
11.10. Metryka urządzenia piorunochronnego 78
11.11. Protokół badań urządzenia piorunochronnego 79
11.12. Błędy podczas wykonywania pomiarów rezystancji uziemień 80
12. Pomiary natężenia oświetlenia 80
12.1. Program badań. Ogólne warunki wykonywania pomiarów 80
12.2. Sprawdzanie natężenia i rodzaju oświetlenia w pomieszczeniach 81
13. Pomiar prądów upływu 82
13.1. Sposób wykonania pomiaru prądu upływu 82
13.2. Przygotowanie instalacji w układzie TN-S 82
13.3. Przygotowanie instalacji w układzie TN-C 83
14. Kontrola elektronarzędzi 83
14.1. Częstość badań elektronarzędzi 83
14.2. Zakres prób elektronarzędzi 83
15. Badania spawarek 83
16. Badania zgrzewarek 84
17. Badania sprzętu ochronnego 85
17.1. Wymagania dla izolacyjnego sprzętu ochronnego 85
17.2. Terminy okresowych badań sprzętu ochronnego 85
17.3. Czynności przy bieżącym użytkowaniu sprzętu ochronnego 85
18. Wzory protokołów 87
19. Literatura 103
19.1. Akty prawne 103
19.2. Normy 104
19.3. Publikacje 105