ebook Łuk i kołczan

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2021

"Łuk i kołczan" to drobiazg, błyskotka, polsko-łaciński tomik epigramatów miłosnych z okresu od XV do XVII wieku. Ich autorami są wybitni poeci renesansu i baroku: Michele Marullo Tarcaniota, włoski kondotier greckiego pochodzenia, neapolitańczyk Jacopo Sannazaro, Jan Kochanowski, poeta polski, ale wykształcony w Italii, wreszcie Walijczyk John Owen. Wszystkich drasnęła strzała Amora, której grot został unurzany nie tyle w miodzie i żółci, ile raczej w poezji antycznej. Źródło owych epigramatów znajdziemy w wierszach Anakreonta, eklogach Wergiliusza, erotykach Katullusa, pieśniach Horacego. Nie ujmuje to jednak wdzięku utworom Marulla i pozostałych autorów. Piosenka jest ta sama, ale śpiewana wciąż na nowo – przecież każda miłosna historia ma własny początek i koniec.

"Minuscula Humaniora" to jedyna na polskim rynku wydawniczym dwujęzyczna seria, w której publikowane są niewielkie objętościowo, ale ważne dla historii kultury epok dawnych teksty łacińskiej literatury humanistycznej – pierwsze tłumaczenia i opracowania nieznanych bądź mało znanych polskiemu czytelnikowi tekstów humanistycznych. Oprócz profilu (szerszego niż „Biblioteka Renesansowa” – obejmująca teksty jedynie z obszaru Włoch) serię wyróżnia staranna szata graficzna.

O ile polskojęzyczna, nieraz bardzo pikantna poezja miłosna doby renesansu i baroku cieszyła się od dawna zainteresowaniem różnego rodzaju wydawców, o tyle nie da się tego powiedzieć o nowołacińskiej poezji tego rodzaju. Dlatego z radością należy powitać projekt zbioru wczesnonowożytnych łacińskich epigramów miłosnych w wyborze, opracowaniu i przekładzie Ingi Grześczak. (Z recenzji wydawniczej Elwiry Buszewicz)

"Łuk i kołczan" wprowadza w obieg naukowy nowe, a w większości w ogóle pierwsze przekłady epigramatów miłosnych wybitnych poetów nowołacińskich. Antologia zawiera teksty łacińskie oraz polskie przekłady czterdziestu epigramatów świadczące o dojrzałym, latami praktyki kształtowanym warsztacie translatorskim Ingi Grześczak. Tłumaczenie jest znakomitym przekładem literackim, który jednak, wbrew przypowieści, choć piękny, pozostaje wierny. (Z recenzji wydawniczej Małgorzaty Ciszewskiej)

******

A Bow and A Quiver. Latin Love Epigrams (15th-18th Century)

The book contains a selection of Latin love epigrams from the 15th to the 18th century, written by Michele Marullo, Jacopo Sannazaro, Jan Kochanowski and John Owen. The preface to this bilingual, Latin-Polish edition, contains profiles of these outstanding Renaissance and Baroque poets, as well as Greek and Latin sources of their works.

Spis treści ebooka Łuk i kołczan

Przedmowa 10
Michele Marullo Tarcaniota 16
Iacopo Sannazaro 20
Jan Kochanowski 25
John Owen 28
Swawolny syn kapryśnej bogini 30
Łuk i kołczan 35
Neajra i inne 40
Jesteśmy prochem, miłość nasza – dymem 49
Nota edytorska 52
Przypisy 54

Michele Marullo Tarcaniota, Michael Tarchaniota Marullus
(1453?–1500)
Epigramaty 61
Ad Neaeram (1, 2) / Do Neajry 62
Dido in anulo (1, 11) / Dydo na pierścieniu 64
Ad Neaeram (1, 21) / Do Neajry 66
De Amore (1, 59) / Amor 68
Ad Neaeram (2, 4) / Do Neajry 70
Epitaphium Aurae (2, 7) / Epitafium Aury 72
De Venere (2, 41) / Wenus 74
Ad Neaeram (2, 44) / Do Neajry 76
De Neaerae absentia (3, 24) / Do nieobecnej Neajry 78
Ad Amorem (3, 35) / Do Amora 80

Iacopo Sannazaro, Iacobus Sannazarus (ok. 1456/58–1530)
Epigramaty 83
Ad Ninam (1, 6) / Do Niny 84
De Endymione et Luna (1, 18) / Endymion i Luna 88
Ad Venerem (1, 38) / Do Wenus 90
In tumulum Neaerae (1, 41) / Na grób Neajry 92
De Aenea et Didone (1, 51) / Eneasz i Dydona 94
Ad amicam (1, 57) / Do przyjaciółki 96
Ad Vesbiam (1, 59) / Do Wesbii 98
Echo loquitur (1, 65) / Słowa Echo 100
Ad Aeglen (2, 11) / Do Ajgle 102
De Amore fugitivo (2, 52) / Amor uciekinier 104
Dialogus Veneris et Amoris (2, 54) / Rozmowa Wenus z Amorem 106

Jan Kochanowski, Ioannes Cochanovius (ok. 1530–1584)
Foricenia 109
De Neaera (4) / Neajra 110
In puellas Venetas (5) / Na weneckie panny 112
Ad Venerem (11) / Do Wenus 114
In Amorem dormientem (19) / Na śpiącego Amora 116
De Neaera (28) / Neajra 118
In Amorem (58) / Na Amora 120
Ad Lesbiam (65) / Do Lesbii 122
In Venerem natantem (77) / Na kąpiącą się Wenus 124

John Owen, Ioannes Audoenus (ok. 1560–1622)
Epigramaty 127
Venus (1, 13) / Wenus 128
In Phyllida (1, 25) / Na Filidę 130
Maritus et moechus (1, 38) / Mąż i gach 132
Venus (1, 68) / Wenus 134
Nilo negli occhi, Aetna nel cuore (1, 74) / Nilo negli occhi, Aetna nel cuore 136
De remedio amoris (2, 11) / Lekarstwo na miłość 138
Nudus Amor (2, 88) / Nagi Amor 140
Mars et Venus (4, 107) / Mars i Wenus 142
Amantes (4, 229) / Kochankowie 144
Amatorium (6, 78) / Miłosna zachcianka 146
Arma Cupidinis, arcus et calami (7, 75) / Broń Kupidyna, łuk i strzały 148

Przypisy 150
Bibliografia 158
Wykaz skrótów 163
Skróty ksiąg Pisma świętego 164
Indeks nazw osobowych 165
Spis ilustracji 171