Za darmo

ebook Wieloletnia i sezonowa dynamika niżówek w rzekach środkowej Polski Edmund Tomaszewski

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2012

„Wiedza o niżówkach rzecznych jest obszerna, ale – jak wykazuje recenzowana praca – ciągle niepełna. Poszukiwanie przez autora rozprawy prawidłowości w wieloletniej zmienności szeregów czasowych niedoborów odpływu oraz ocena stopnia sezonowości i pory koncentracji suszy hydrologicznej istotnie zwiększają dotychczasową wiedzę o tym ekstremalnym zjawisku. Nowością jest też ocena ryzyka wystąpienia suszy hydrologicznej na badanym obszarze. Tematyka opracowania jest interesująca nie tylko dla przyrodników. Zastosowane metody badawcze wskazują, że autor rozprawy ma opanowany na odpowiednim poziomie warsztat naukowy. Wybrane metody analiz statystycznych i opracowanie ich wyników przedstawione w tekście są wystarczające, aby wykazać się kompetencjami, nowatorstwem i działaniami mającymi na celu podsumowanie określonego zakresu wiedzy hydrologicznej. Oceniam monografię Pana dr. Edmunda Tomaszewskiego jako pracę bardzo dobrą, wiarygodną w zakresie prezentowanych prawidłowości i uogólnień”.

Z recenzji prof. UG dr hab. Elżbiety Bajkiewicz-Grabowskiej

Spis treści ebooka Wieloletnia i sezonowa dynamika niżówek w rzekach środkowej Polski

Wykaz symboli 7
Wstęp 9

1. Proces rozwoju suszy i jego uwarunkowania 13

2. Metody identyfikacji susz hydrologicznych i niżówek rzecznych 23

3. Kilka uwag o rozwoju badań nad niżówkami rzecznymi 37
3.1. Wybrane problemy badawcze w powojennej Polsce 37
3.2. Współczesne kierunki badań na świecie 44

4. Materiał badawczy 49

4.1. Obszar badań 49
4.2 Materiały źródłowe 54

5. Cele i metody badań 59

5.1. Dobór kryteriów identyfikacji niżówki i jej parametrów 59
5.1.1. Uwarunkowania genetyczne 60
5.1.2. Uwarunkowania czasowe 65
5.2 Główne obszary badawcze 68
5.3. Parametry związane z oceną niedoborów odpływu niżówkowego 70
5.4. Parametry dynamiki rozwoju epizodów niżówkowych 75
5.5. Statystyczne miary zmienności parametrów niżówek 78
5.6. Kilka uwag o sposobach prezentacji wyników 80

6. Niedobory odpływu niżówkowego 83

6.1. Zmienność wieloletnia 83
6.1.1. Struktura niedoborów i ich dyspersja 83
6.1.2. Tendencje 95
6.1.3. Zróżnicowanie przestrzenne niedoborów odpływu niżówkowego w warunkach skrajnie łagodnej i surowej suszy hydrologicznej 98
6.1.4. Jednorodność genetyczna 103
6.1.5. Synchroniczność 108
6.1.6. Inercja 112
6.2. Zmienność sezonowa 119
6.2.1. Struktura niedoborów i ich dyspersja w półroczach 119
6.2.2. Zróżnicowanie przestrzenne w kolejnych miesiącach roku hydrologicznego 135
6.2.3. Podobieństwo miesięczne 148
6.2.4. Inercja 152
6.2.5. Pora i poziom koncentracji suszy hydrologicznej 158

7. Dynamika rozwoju epizodów niżówkowych 169

7.1. Czas trwania i częstość występowania 169
7.2. Faza recesji przepływu 180
7.3. Faza wzrostu przepływu 191
7.4. Stabilność i struktura wewnętrzna 200

8. Ryzyko zagrożenia suszą hydrologiczną 209

9. Typy reżimu odpływu niżówkowego na obszarze środkowej Polski 219

9.1. Uwagi wstępne 219
9.2. Typy zmienności wieloletniej 225
9.3. Typy zmienności sezonowej 228

Podsumowanie 233
Bibliografia 237
Załączniki 249
Summary 255
Spis tabel 259
Spis rysunków 261