Za darmo

ebook Mechanizmy manifestowania orientacji ideologicznej w dyskursie politycznym Anita Filipczak-Białkowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2018

Wielość podmiotów zarejestrowanych w księdze ewidencji partii politycznych jest w świetle przepisów zawartych w Konstytucji RP sygnałem zachowania pluralizmu politycznego. Jest to przejaw wąskiego, ściśle prawnego definiowania zjawiska. W szerokim, społecznym znaczeniu zasada pluralizmu politycznego oznacza wielość dopuszczalnych w danym społeczeństwie stylów życia i preferowanych przez jednostki systemów wartości. W systemie pluralizmu politycznego grupy społeczne, które przejawiają określone systemy wartości, powinny mieć swoje reprezentacje w parlamencie. [...]
Na podstawie obowiązującego w Polsce systemu prawnego nie można ustalić, jakie systemy ideologiczne są reprezentowane na polskiej scenie politycznej. W efekcie nie można stwierdzić, czy faktycznie funkcjonuje ich wiele, a ta wielość jest przecież cechą dystynktywną pluralizmu politycznego. Dopiero przeprowadzenie jakościowej analizy pozwala zweryfikować, jaki jest stan faktyczny.
Parlament jest tym miejscem, gdzie do głosu mogą i powinni dochodzić reprezentanci różnych orientacji ideologicznych, gdzie powinno mieć miejsce ścieranie się różnych poglądów, a w wyniku tego procesu powinno następować podejmowanie najpoważniejszych decyzji na temat kształtu instytucji społecznych i przyszłości państwa. Debata parlamentarna to zatem ten rodzaj dyskursu, w którym powinien się przejawiać pluralizm polityczny. Przedstawione w tej książce badanie ukazuje, jaki jest stan faktyczny polskiej sceny politycznej z uwagi na kryterium zachowania pluralizmu politycznego.

Spis treści ebooka Mechanizmy manifestowania orientacji ideologicznej w dyskursie politycznym

Rozdział 1. Wprowadzenie 9
1.1. Ideologia jako czynnik warunkujący postrzeganie rzeczywistości 11
1.1.1. Pojęcie ideologii 11
1.1.2. Gra polityczna 12
1.1.3. Ideologia a postrzeganie życia społecznego 13
1.1.4. Historyczny rozwój pojęcia ideologii 14
1.1.5. Ideologia w psychologii politycznej 16
1.1.6. Ideologia jako perspektywa postrzegania świata 18
1.1.7. Główne systemy ideologiczne 20
1.2. Dyskurs 22
1.2.1. Klasyfikacje dyskursu 26
1.2.2. Dyskurs parlamentarny 28
1.2.3. Pluralizm polityczny w polskim parlamencie 29
1.2.4. Debata parlamentarna 30
1.2.5. Historia debatowania w Polsce 31
1.2.6. Warunki współczesnej debaty parlamentarnej 32
1.3. Perswazja w dyskursie politycznym 33
1.4. Mediatyzacja sfery politycznej 37

Rozdział 2. Hipotezy badawcze 39
2.1. Etapy pracy 41
2.2. Struktura pracy 42

Rozdział 3. Podstawy teoretyczne 43
3.1. Podstawowe założenia metodologiczne 43
3.2. Gramatyka komunikacyjna – aspekty pragmalingwistyczne 45
3.3. Komunikatywizm jako płaszczyzna badawcza – podstawowe założenia 47
3.4. Wartościowanie a poziomy funkcjonalne języka 49
3.5. Organizacja poziomu ideacyjnego 50
3.6. Poziom interakcyjny w gramatyce komunikacyjnej 52
3.6.1. Strategiczny cel wyrażania emocji 54
3.6.2. Polifunkcjonalność operatorów interakcyjnych 56
3.7. Argumentacja aksjologiczna w dyskursie parlamentarnym 56
3.8. Ujawnianie ogólnej postawy ideologicznej w tekście 57
3.9. Ideologia w gramatyce komunikacyjnej – założenia teoretyczne 60

Rozdział 4. Metoda badawcza 61
4.1. Charakterystyka materiału badawczego 61
4.1.1. Normalizacja materiału badawczego 63
4.1.2. Zasady ekscerpowania przykładów 64
4.2. Opis procedury badawczej 64
4.3. Analiza materiału badawczego 65
4.3.1. Ogólne zasady analizy dyskursu 65
4.3.2. Rama perswazyjna i perswazja właściwa 68
4.3.3. Analiza tekstu właściwego 68
4.3.3.1. Analiza paradygmatyczna 69
4.3.3.2. Analiza syntagmatyczna 71
4.3.3.3. Wyniki językowej analizy materiału badawczego 74
4.4. Orientacja ideologiczna w debacie parlamentarnej 74
4.4.1. Znaczniki ideologiczne 74
4.4.2. Kategoryzacja sądów uzyskanych w pierwszym etapie badania 76
4.5. Profile ideologiczne klubów parlamentarnych 76

Rozdział 5. Implementacja metody badawczej – analiza lingwistyczna 77
5.1. Analiza ramy perswazyjnej 77
5.1.1. Kreowanie wizerunku nadawcy 77
5.1.2. Kreowanie wizerunku odbiorcy 79
5.1.3. Kreowanie więzi 80
5.2. Debata parlamentarna jako tekst urzędowo-publicystyczny 83
5.3. Tematyzacja i deagentyzacja w debacie parlamentarnej 84
5.3.1. Tematyzacja 84
5.3.2. Deagentyzacja 85
5.4. Analiza paradygmatyczna wypowiedzi parlamentarzystów 87
5.4.1. Analiza aktów mowy emotywno-oceniających 87
5.4.1.1. Konwencjonalne sposoby manifestowania stanów emocjonalnych 87
5.4.1.2. Sądy oceniające wprowadzane przez operatory polifunkcjonalne 104
5.5. Analiza syntagmatyczna wypowiedzi parlamentarzystów 108
5.5.1. Standaryzacja argumentów zawartych w wypowiedziach parlamentarzystów... 108
5.5.2. Mechanizm kontrargumentowania w wypowiedziach parlamentarzystów 121
5.5.3. Funkcje etykietowania w wypowiedziach parlamentarzystów 125
5.5.4. Obiekty ideologiczne w polskim dyskursie parlamentarnym w okresie 2005–2007. 134
5.5.4.1. Obiekt ideologiczny „demokracja” 135
5.5.4.2. Obiekt ideologiczny „prawa obywatelskie” 137
5.5.4.3. Obiekt ideologiczny „prawo do życia” 138
5.5.4.4. Obiekt ideologiczny „prawo nieletnich do podejmowania decyzji
o dokonaniu aborcji” 139
5.5.4.5. Obiekt ideologiczny „ograniczenie liczby aborcji” 139
5.5.4.6. Obiekt ideologiczny „aborcja na życzenie w przypadku, gdy ciąża powstała w wyniku gwałtu” 140
5.5.4.7. Obiekt ideologiczny „zapłodnienie in vitro” 141
5.5.4.8. Obiekt ideologiczny „aplikowanie prawodawstwa UE w Polsce” 142
5.5.4.9. Obiekt ideologiczny „wprowadzenie stanu wojennego” 144
5.5.4.10. Podsumowanie 145
5.6. Znaczniki ideologiczne konserwatyzmu, liberalizmu, socjalizmu 147
5.6.1. Znaczniki ideologiczne konserwatyzmu 148
5.6.2. Znaczniki ideologiczne liberalizmu 150
5.6.3. Znaczniki ideologiczne socjalizmu 152

Rozdział 6. Profile ideologiczne klubów parlamentarnych w polskim dyskursie parlamentarnym w okresie 2005–2006 155
6.1. Orientacja ideologiczna Prawa i Sprawiedliwości 155
6.1.1. Konserwatyzm w orientacji ideologicznej Prawa i Sprawiedliwości 156
6.1.2. Liberalizm w orientacji ideologicznej Prawa i Sprawiedliwości 158
6.1.3. Socjalizm w orientacji ideologicznej Prawa i Sprawiedliwości 159
6.1.4. Profil ideologiczny Prawa i Sprawiedliwości 161
6.2. Orientacja ideologiczna Platformy Obywatelskiej 163
6.2.1. Konserwatyzm w bazie ideologicznej Platformy Obywatelskiej 164
6.2.2. Liberalizm w bazie ideologicznej Platformy Obywatelskiej 164
6.2.3. Profil ideologiczny Platformy Obywatelskiej 166
6.3. Orientacja ideologiczna Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej 168
6.3.1. Konserwatyzm w orientacji ideologicznej Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej 169
6.3.2. Liberalizm w orientacji ideologicznej Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej 170
6.3.3. Socjalizm w orientacji ideologicznej Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej 172
6.3.4. Profil ideologiczny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej 173
6.4. Orientacja ideologiczna Sojuszu Lewicy Demokratycznej 176
6.4.1. Konserwatyzm w orientacji ideologicznej Sojuszu Lewicy Demokratycznej 177
6.4.2. Liberalizm w orientacji ideologicznej Sojuszu Lewicy Demokratycznej 177
6.4.3. Socjalizm w orientacji ideologicznej Sojuszu Lewicy Demokratycznej 180
6.4.4. Profil ideologiczny Sojuszu Lewicy Demokratycznej 181
6.5. Orientacja ideologiczna Ligi Polskich Rodzin 183
6.5.1. Konserwatyzm w orientacji ideologicznej Ligi Polskich Rodzin 184
6.5.2. Liberalizm w orientacji ideologicznej Ligi Polskich Rodzin 186
6.5.3. Socjalizm w orientacji ideologicznej Ligi Polskich Rodzin 187
6.5.4. Profil ideologiczny Ligi Polskich Rodzin 188
6.6. Orientacja ideologiczna Polskiego Stronnictwa Ludowego 191
6.6.1. Konserwatyzm w orientacji ideologicznej Polskiego Stronnictwa Ludowego ... 192
6.6.2. Liberalizm w orientacji ideologicznej Polskiego Stronnictwa Ludowego 193
6.6.3. Socjalizm w orientacji ideologicznej Polskiego Stronnictwa Ludowego 194
6.6.4. Profil ideologiczny Polskiego Stronnictwa Ludowego 195
6.7. Dyskurs parlamentarny w Polsce okresie 2005–2006 – podsumowanie 197

Rozdział 7. Wnioski 201

Bibliografia 207
Spis rysunków 215
Spis tabel 217
Aneksy 219
Aneks 1. Wykaz debat parlamentarnych 219
Aneks 2. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość 221
Aneks 3. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Platforma Obywatelska 232
Aneks 4. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej 239
Aneks 5. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej 250
Aneks 6. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Liga Polskich Rodzin 261
Aneks 7. Baza sądów ideologicznych klubu parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe 268