ebook Obcy w systemie Tatiana Kwiatkowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2015

Wśród procesów związanych z poszerzaniem się leksykonu danego języka i przemianami w jego obrębie proces zapożyczania, którego efektem jest obecność wyrazów obcych, zajmuje miejsce szczególne, będąc w zasadzie jednym ze stałych problemów podejmowanych w ramach badań językoznawczych. Wynika to z pewnością z faktu, iż procesy przejmowania obcych jednostek są na tyle stałe (pod względem trwania, powtarzania się) oraz dynamiczne (w sensie ciągłej swojej inności, reagowania na zmiany nie tylko w języku, ale również poza nim), iż podejmowanie ich wnosi ciągle coś nowego do naszej wiedzy o rzeczywistości językowej i pozajęzykowej. Najczęściej stosowanym podejściem w ramach badań jednostek obcego pochodzenia jest badanie ich o d m i e n n o ś c i. Ta właśnie cecha: inność, obcość, rozumiana szeroko, stała się motywem przewodnim i ramą oraz konwencją niniejszej monografii. Podejmując się badań nad zapożyczeniami, brałam pod uwagę opozycję swój / obcy jako wyjściową dla faktów językowych. Oznaczało to badanie z jednej strony samych zapożyczeń, ich specyfiki, z drugiej zaś – systemu językowego przejmującego obce elementy jako „biorcy”. Drugim celem badań była analiza porównawcza zapożyczeń w dwóch językach: polskim i rosyjskim. (Fragment "Wstępu")

Spis treści ebooka Obcy w systemie

Spis treści

Wstęp / 7

Zapożyczenia w języku polskim i rosyjskim – założenia teoretyczne, definicje, charakterystyka materiału / 11
I. Obcy w języku i poza nim / 11
II. Obcy w definicjach i terminach (złożoności terminologiczne) / 18
III. Obcy w słownikach (problemy opisu leksykograficznego) / 22
IV. Obcy – stan i kierunki badań / 30
V. Obcy – cele i zadania, nowość i punkty wyjściowe niniejszego opracowania / 36
VI. Obcy – perspektywy badawcze / 45
VII. Wnioski / 50

Formalne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 53
I. Obcość na poziomie formalnym – uwagi wstępne / 53
II. Cechy systemowe. System fonologiczny języka polskiego i rosyjskiego / 58
III. Założenia metodologiczne / 65
IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie formalnym. Symetria i asymetria w zakresie wybranych zjawisk w językach polskim i rosyjskim / 69
Problemy fonetyki i ortoepii. Adaptacja / 71
Problemy grafiki i ortografii. Adaptacja graficzno-fonetyczna i graficzna / 100
Inne różnice adaptacji formalnej w wyrazach obcego pochodzenia przejętych przez języki polski i rosyjski / 113
V. Wnioski / 116

Gramatyczne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych. Kategoria rodzaju i liczby / 119
I. Obcość na poziomie gramatycznym – uwagi wstępne / 119
II. Kategoria rodzaju / 122
Cechy systemowe / 122
Założenia metodologiczne / 126
Konfrontacja zapożyczeń na poziomie gramatycznym. Ekwiwalencja rodzajowa w językach polskim i rosyjskim / 129
III. Kategoria liczby / 156
Cechy systemowe / 156
Założenia metodologiczne / 157
Konfrontacja zapożyczeń na poziomie gramatycznym. Ekwiwalencja w zakresie kategorii liczby w językach polskim i rosyjskim / 159
IV. Wnioski / 169

Słowotwórcze aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 173
I. Obcość na poziomie słowotwórczym – uwagi wstępne / 173
II. Cechy systemowe. System słowotwórczy języka polskiego i rosyjskiego / 180
III. Założenia metodologiczne / 186
IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie słowotwórczym. Symetria i asymetria w zakresie wybranych zjawisk i środków słowotwórczych w języku polskim i rosyjskim / 189
Zapożyczenia niepodzielne słowotwórczo / 190
Zapożyczenia podzielne słowotwórczo / 194
V. Wnioski / 246

Leksykalno-semantyczne i stylistyczne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 249
I. Obcość na poziomie leksykalno-semantycznym – uwagi wstępne / 249
II. Cechy systemowe. System leksykalny języka polskiego i rosyjskiego / 354
III. Założenia metodologiczne / 260
IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie leksykalno-semantycznym i stylistycznym. Ekwiwalencja w zakresie wybranych znaczeń i charakterystyk stylistycznych / 265
Symetria leksykalno-semantyczna i stylistyczna / 266
Asymetria leksykalno-semantyczna i stylistyczna / 297
V. Wnioski / 335

Zakończenie / 339

Bibliografia / 343

Резюме / 369
Summary / 373