ebook Od intuicji językowej Wioletta A. Piegzik

Spis treści ebooka Od intuicji językowej

WPROWADZENIE 9
Pierwotność intuicji w poznawaniu i języku Czesław S. Nosal 9
WSTĘP 13
CZĘŚĆ PIERWSZA 21
1. Intuicja w psychologii 21
1.1. Intuicja jako jedna z podstawowych funkcji świadomości – ujęcie Carla Gustava Junga 22
1.1.1. Intuicja towarzysząca myśleniu, uczuciu i percepcji 30
1.1.2. Znaczenie nieświadomości w przetwarzaniu informacji. Nieświadomość zbiorowa a indywidualna 33
1.2. Intuicja jako szybkie myślenie – ujęcie Daniela Kahnemana 39
1.2.1. Myślenie szybkie a pamięć skojarzeniowa 41
1.2.2. Heurystyki jako sposoby działania oparte na intuicji 43
1.2.3. Ograniczenia intuicji 45
1.3. Intuicja jako nieświadoma inteligencja – ujęcie Gerda Gigerenzera 47
1.3.1. Od ogólnych zdolności kognitywnych do ogólnych reguł 50
1.3.2. „Pierwsza myśl najlepsza” 53
1.3.3. Intuicja w codziennej komunikacji 57
1.4. Intuicja jako podstawa uczenia się implicytnego – koncepcja Czesława S. Nosala 59
1.4.1. Komplementarność inteligencji i intuicji w uczeniu się w trybie implicite 63
1.4.2. Uczenie się w trybie implicite a związek z inteligencją ogólną 65
Wnioski 66
2. Intuicja w językoznawstwie 70
2.1. Intuicja w gramatyce generatywno-transformacyjnej Noama Chomsky’ego 72
2.1.1. Gramatyka uniwersalna 77
2.1.2. Rozróżnienie między kompetencją językową a performancją 80
2.1.3. Struktura powierzchniowa a struktura głęboka 84
2.1.3.1. Hipoteza językowej intuicji modularnej 87
2.2. Intuicja i akt przed-wypowiedzeniowy we francuskiej myśli językoznawczej 89
2.2.1. Psychomechanika i mechanika intuicyjna – koncepcja Gustave’a Guillaume’a 90
2.2.1.1. Język i intuicja w ujęciu psychomechaniki 92
2.2.1.2. Ruch myśli leżący u podstaw powstawania słów 95
2.2.1.3. Nieświadomość vs widzenie 96
2.2.2. Teoria wypowiadania Émile’a Benveniste’a i intuicyjne „ja” wypowiadającego się 99
2.2.2.1. Semiotyka vs semantyka a obecność intuicji 102
2.2.2.2. Znak językowy i rola intuicji w tworzeniu znaku 103
2.2.3. Składnia strukturalna i intuicyjne połączenia pomiędzy wyrazami – koncepcja Luciena Tesnière’a 105
2.2.3.1. Powiązania w strukturze wewnętrznej zdania a domysł językowy 108
Wnioski 110
3. Intuicja w glottodydaktyce 115
3.1. Nieświadome nabywanie a świadome uczenie się języka obcego 116
3.2. Wiedza implicytna i rola intuicji 120
3.2.1. Wiedza implicytna vs świadoma wiedza zautomatyzowana 123
3.2.2. Badania nad wiedzą językową uczących się L2 125
3.3. Intuicja a domysł językowy i rozumowanie indukcyjne 129
3.4. Intuicja jako strategia uczenia się języka obcego i cecha dobrego ucznia 134
3.5. Intuicja a wrażliwość językowa 136
3.6. Intuicja językowa jako wyczucie językowe – w kierunku kształcenia intuicji w nauczaniu formalnym 142
3.7. Wszechobecna, wielopostaciowa i stopniowalna intuicja językowa wspierająca użytkownika w nauce i użyciu języka – koncepcja Valérie Derkx 146
3.7.1. Intuicja a użytkownicy języka: od typologii użytkowników do typologii intuicji 149
3.7.2. Typy intuicji językowej – klasyfi kacja według Valérie Derkx 156
3.7.2.1. Intuicja fonetyczna 157
3.7.2.2. Intuicja morfologiczna 159
3.7.2.3. Intuicja składniowa 160
3.7.2.4. Intuicja leksykalno-semantyczna 162
3.7.2.5. Intuicja pragmatyczna 165
3.7.2.6. Intuicja stylistyczna 167
3.8. Intuicja językowa w kształceniu oraz ewaluacji językowych kompetencji komunikacyjnych – ujęcie Europejskiego systemu opisu kształcenia językowego 168
3.9. Intuicja językowa w glottodydaktyce – podsumowanie. W kierunku badania zachowań intuicyjnych w L2 171
CZĘŚĆ DRUGA 177
4. Zachowania intuicyjne w języku obcym: badanie własne 177
4.1. Przedmiot, cele i pytania badawcze 177
4.2. Diagnoza poprzeczna w badaniu językowych zachowań intuicyjnych 179
4.3. Narzędzia badawcze i operacjonalizacja zachowań intuicyjnych 183
4.3.1. Test oceny poprawności gramatycznej w limitowanym czasie 187
4.3.2. Test oceny poprawności gramatycznej bez presji czasu uwzględniający wiedzę metajęzykową 192
4.3.3. Test wnioskowania znaczeń w limitowanym czasie 197
4.3.4. Test wnioskowania znaczeń bez presji czasu 199
4.3.5. Ankieta ukierunkowana na poznanie reprezentacji intuicji językowej uczestników badania 201
4.3.6. Ankieta samooceny w zakresie zachowań intuicyjnych w L2 202
4.3.7. Zastosowane narzędzia badawcze: podsumowanie 203
4.4. Procedura badawcza 204
4.5. Charakterystyka grupy badawczej 205
4.6. Uzyskane wyniki badania 207
4.6.1. Wyjaśnienia wstępne 207
4.6.2. Zachowania intuicyjne w L2 – odpowiedź na pytanie o poziom poprawnych zachowań intuicyjnych 209
4.6.3. Zachowania intuicyjne w L2 – odpowiedź na pytanie o tendencję w rozwoju zachowań intuicyjnych 224
4.6.4. Zachowania intuicyjne w L2 – odpowiedź na pytanie o reprezentacje intuicji językowej uczestników badania 230
4.6.5. Zachowania intuicyjne w L2 – odpowiedź na pytanie o poziom poprawnej samooceny w zakresie zachowań intuicyjnych 241
4.7. Podsumowanie wyników badania. Wnioski końcowe 247
Zakończenie 251
Bibliografia 257
Spis tabel 265
Spis rysunków 267
Załączniki 269
Załącznik 1. Jądrowe estymatory gęstości – ujęcie poglądowe wraz z wartościami 269
Załącznik 2. Jądrowe estymatory gęstości – ujęcie poglądowe 270
Załącznik 3. Reprezentacja sferyczna wyróżnionych typów intuicji językowej na podstawie uzyskanych wyników badania własnego 271
Załącznik 4. Ankieta na temat reprezentacji intuicji językowej 272
Załącznik 5. Test oceny poprawności gramatycznej w limitowanym czasie 273
Załącznik 6. Test wnioskowania znaczeń w limitowanym czasie 276
Załącznik 7. Test oceny poprawności gramatycznej bez presji czasu uwzględniający wiedzę metajęzykową 278
Załącznik 8. Test wnioskowania znaczeń bez presji czasu 281
Załącznik 9. Ankieta samooceny w zakresie działań intuicyjnych w L2 282
Indeks rzeczowy 283
Résumé 287
Summary 289